မြန်မာနိုင်ငံမှာ အာဏာသိမ်း ၁ နှစ်ခွဲကျော်အကြာ စစ်ကောင်စီတပ်တွေ အကြမ်းဖက် ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်မှုတွေကြောင့် နိုင်ငံတဝန်း အပြစ်မဲ့ကျဆုံးပြည်သူ ၂,၄၂၄ ယောက်နဲ့ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံရသူပေါင်း ၁၆,၁၁၆ ယောက်ထိ ရှိလာခဲ့ပြီလို့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း (အေအေပီပီ) က ထုတ်ပြန်ပါတယ်။
ဒီစာရင်းဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်မှ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၈ ရက်အထိ အေအေပီပီက ကောက်ယူမှတ်တမ်းပြုစုထားတာဖြစ်ပြီး အမှန်တကယ် ကျဆုံးသူတွေဟာ ဒီထက်ပိုနိုင်တယ်လို့ ဖော်ပြပါတယ်။
နွေဦးတော်လှန်ရေးကာလအတွင်း ဒီနေ့အထိ ၁၂,၉၀၅ ယောက် လက်ရှိ ချုပ်နှောင်ခံထားရဆဲ ဖြစ်ပြီး အဲဒီထဲက ၁,၆၃၃ ယောက်ကတော့ ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခံထားရပါတယ်။
တော်လှန်ရေးနဲ့ဆက်စပ်ပြီး သေဒဏ်ချမှတ်ခံထားရကာ အကျဉ်းထောင်တွေထဲ ထိန်းသိမ်းခံနေရသူ အရေအတွက်ကတော့ ၈၆ ယောက်ရှိနေပြီး မျက်ကွယ် သေဒဏ်ချမှတ်ခံထားရသူ ၄၂ ယောက် အပါအဝင် ၁၂၁ ယောက်ကတော့ မျက်ကွယ်ပြစ်ဒဏ် ချမှတ်ခံထားရတာကြောင့် သေဒဏ်ချမှတ်ခံထားရသူ စုစုပေါင်း ၁၂၈ ယောက် ရှိလာခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
လတ်တလောအချိန်ထိ အာမခံနဲ့လွတ်မြောက်သူ ၂၂ ယောက်ရှိပြီး ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာသူ ဦးရေကတော့ ၃,၁၈၉ ယောက်ရှိခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အေအေပီပီကနေ လက်လှမ်းမီသမျှ မှတ်တမ်းပြုစုထားချက်အရ အာဏာသိမ်းချိန်ကနေ ပြီးခဲ့တဲ့ အောက်တိုဘာလကုန်ထိ အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုက မတရားချိပ်ပိတ်သိမ်းဆည်းခဲ့တဲ့ နေအိမ်၊ အဆောက်အဦ အရေအတွက် စုစုပေါင်း ၇၈၆ ခုထက်မနည်း ရှိခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
မန္တလေးမြို့၊ မိုးကောင်းကျောင်းတိုက်မှာ အရင်က သီတင်းသုံးနေထိုင်ခဲ့တဲ့ သံဃသမဂ္ဂရဲ့ ဦးဆောင်ရဟန်းတပါးကို အကြမ်းဖက် စစ်အုပ်စုတပ်က ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာ ၂ ရက် နေ့လယ် ၁ နာရီလောက်မှာ ဝင်ရောက်ရှာဖွေဖမ်းဆီးရာ မတွေ့တာကြောင့် ည ၇ နာရီအချိန် မိုးကောင်းကျောင်းတိုက်အတွင်းကို ထပ်မံဝင်ရောက်လာခဲ့ပြီး သံဃသမဂ္ဂ (မန္တလေး) နဲ့ ဆက်နွှယ်ခြင်းမရှိတဲ့ ဦးအဇ္ဇုနနဲ့ ရှင်ကုသလတို့ကို ဖမ်းဆီးသွားတယ်လို့ သိရပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ကချင်ပြည်နယ်၊ ဟိုပင်မြို့၊ မြကျွန်းသာရပ်ကွက်မှာ နေထိုင်တဲ့ မတင်မမစိုးဟာ မြန်မာနိုင်ငံကို ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ အမည်ပျက်စာရင်းမှာ ထည့်သွင်းတဲ့သတင်းကို လူမှုကွန်ရက်စာမျက်နှာပေါ်မှာ မျှဝေခဲ့တာကြောင့် ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက သူ့ကို နေအိမ်မှာ ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာ ၅ ရက်က လာရောက်ဖမ်းဆီးသွားခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။
အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းတွေက ခေါင်းဆောင်တွေ၊ အရပ်သားတွေ၊ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေ၊ သတင်းသမားတွေ၊ CDM လှုပ်ရှားနေတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေ စတဲ့ နယ်ပယ်အသီးသီးက ဘယ်သူမဆို ဖမ်းဆီး၊ ထိန်းသိမ်း၊ တရားစွဲဆိုခံထားရတာတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ နွေဦးတော်လှန်ရေးကာလအတွင်း ကျဆုံးသွားသူတွေရဲ့ အချက်အလက်တွေကို သိရှိပါက အေအေပီပီကို ဆက်သွယ်အသိပေး အကြောင်းကြားနိုင်ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ကျဆုံးအချက်အလက်တွေကို ဖော်ပြပါ [email protected] အီးမေးလ်နဲ့ အဖမ်းအဆီး အချက်အလက်တွေကို [email protected] အီးမေးလ်တွေဆီလည်း တိုက်ရိုက်ပေးပို့ ဆက်သွယ်အကြောင်းကြားနိုင်ကြောင်း အသိပေးထားပါတယ်။
စစ်အာဏာသိမ်းပြီး တနှစ်ခွဲအတွင်း ကရင်နီ (ကယား) ပြည်နယ်မှာ အရပ်သား ပြည်သူ ၂၆၁ ယောက် သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရပြီး စစ်ရှောင်ရင်းသေဆုံးသွားသူ ၆၁ ယောက်ရှိတယ်လို့ တိုးတက်သောကရင်နီပြည်သူ့အင်အားစု (PKPF)က စက်တင်ဘာ ၁ ရက် ဒီကနေ့ သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
သေဆုံးသွားတဲ့ အရပ်သား ပြည်သူအများစုဟာ စစ်ကောင်စီက ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်တာနဲ့ လက်နက်ကြီးကြောင့် သေဆုံးတာတွေ အများစုဖြစ်တယ်လို့ PKPF ပြောခွင့်ရသူက ပြောပါတယ်။
“အသတ်ခံရတဲ့ ၂၆၁ ယောက်က စစ်ကောင်စီ ဖမ်းဆီး သတ်ဖြတ်တာရယ်၊ နောက်ပြီးတော့ လက်နက်ကြီးထိမှန်သေဆုံးတာရယ်၊ အဓိက အဲဒီအကြောင်းအရင်းတွေ။ ပြီးတော့ လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုကြောင့်လည်းပါတယ်။”
သေဆုံးသွားတဲ့ စစ်ရှောင်အများစုဟာ ရောဂါကြောင့်ဖြစ်ပြီး အချိန်မီ ဆေးဝါး မကုသနိုင်လို့ သေဆုံးရတာလို့ ဆိုပါတယ်။
“စစ်ရှောင်တွေအဓိက သေဆုံးတာက ဆေးဝါးမလုံလောက်မှုကြောင့်၊ ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ စစ်ရှောင်တွေမှာ လိုအပ်တဲ့ဆေးဝါးမရှိတာရယ်၊ နောက်ပြီးတော့ ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး လက်လှမ်းမမှီတာလည်းပါတယ်။ ဆေးဝါးမလုံလောက်တာလည်း ပါတယ်။”လို့ PKPF ပြောခွင့်ရသူက ပြောပါတယ်။
အာဏာစသိမ်းတဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်မှ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၃၁ ရက်အထိ ကရင်နီ(ကယား) ပြည်နယ်မှာ တိုက်ပွဲပေါင်း ၄၅၄ ကြိမ်ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး စစ်ကောင်စီဘက်က လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှု ၁၅၈ ကြိမ်ဖြစ်ပွားခဲ့တယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။
တိုက်ပွဲတွေကြောင့် ဘာသာရေးအဆောက်အဦ ၂၅ လုံး၊ လူနေအိမ် ၁၁၈၀ လုံးပျက်စီးခဲ့ရပြီး အများဆုံးက ဒီးမော့ဆိုနဲ့ မိုးဗြဲမြို့နယ်တွေက အများစုဖြစ်ပါတယ်။
PKPF ပြောခွင့်ရသူက “အိမ်ပျက်တာကတော့ အဓိက ဒီးမော့ဆိုနဲ့ လွိုင်ကော်၊ ဖယ်ခုံတို့ဘက်က အဓိက ပျက်တာပေါ့။ ဘုရားကျောင်းတွေကတော့ အဓိက ဒီးမော့ဆို၊ လွိုင်ကော်၊ ဖရူဆို၊ ဖယ်ခုံဘုရားကျောင်းတွေ ပျက်စီးတယ်။”လို့ပြောပါတယ်။
တနှစ်ခွဲကာလအတွင်းတိုက်ပွဲတွေကြောင့် ကရင်နီပူးပေါင်းတပ်တွေဖြစ်တဲ့ KNDF၊ PDF၊ KA တပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၅၁ ဦးသေဆုံးခဲ့ရပြီး စစ်ကောင်စီတပ်ဘက်က ၁၄၉၉ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြပါတယ်။
ဒါ့အပြင် နိုင်ငံရေးနဲ့ ဆက်စပ်ဖမ်းဆီးခံထားရသူ ၂၆၁ ဦးရှိပြီး အမိန့်ချိန်ခံရပြီးသူ ၁၄၁ ဦး ရှိကြောင်း PKPF ရဲ့ မှတ်တမ်းတွေအရ သိရပါတယ်။
အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ကရင်နီ (ကယား) ပြည်နယ်မှာ ၂၀၂၁ ခုမေလလယ်လောက်ကစပြီး စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ PDF တပ်ဖွဲ့တို့အကြား စတင်တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ရာကနေ ဒီကနေ့အထိ နေ့စဉ် ရက်ဆက်ဆိုသလို တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေပြီး လူပေါင်း ၂ သိန်းကျော်ဟာလည်း အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးခဲ့ကြရပါတယ်။
ဒေသခံတွေ စစ်ရှောင်နေရတာ ၁ နှစ်ကျော်ကြာလာသလို လယ်ယာစိုက်ပျိုးလို့မရတော့တာ။ ကုန်ဈေးနှုန်းအဆမတန်မြင့်တက်လာတာကြောင့် တချို့စစ်ရှောင်စခန်းတွေမှာ စားနပ်ရိက္ခာ မလုံလောက်တော့တဲ့အတွက် ထမင်းနပ်မှန်အောင် မစားရတဲ့သူတွေ ရှိလာနေပြီလို့ စစ်ရှောင်ကူညီသူတွေက ပြောပါတယ်။