စစ်ကောင်စီက ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကို အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) အကြမ်းဖက်မှုတိုက်ဖျက်ရေးဗဟိုအဖွဲ့က အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် သတ်မှတ်လိုက်တယ်လို့ ထုတ်ပြန်ကြေညာပါတယ်။
ဧပြီ ၄ ရက် ရက်စွဲနဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်ထဲမှာတော့ အကြမ်းဖက်မှုတိုက်ဖျက်ရေးဗဟိုအဖွဲ့က အကြမ်းဖက်မှုတိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေ ပုဒ်မ ၆၊ ပုဒ်မခွဲ (င) နဲ့ ပုဒ်မ ၇၂ ပုဒ်မခွဲ(ခ)ပါ လုပ်ပိုင်ခွင့်ကို ကျင့်သုံးပြီးတော့ ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ သဘောတူညီချက်နဲ့ ဒီအမိန့်ကြော်ငြာစာကို ထုတ်ပြန်လိုက်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
စစ်ကောင်စီက ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ဒီမိုကရေစီနည်းလမ်းတကျ ဆောင်ရွက်နေတဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေကို ဆက်လက် မရပ်တည်နိုင်စေဖို့ ရည်ရွယ်ကာ မတရားတဲ့ အမိန့်နဲ့ ဥပဒေတွေ ထုတ်ပြန်ဆောင်ရွက်တာ၊ တိုင်းရင်းသားပြည်သူအများစုက လုံးဝလက်ခံ သဘောတူခြင်းမရှိတဲ့ ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို တည်မြဲစေဖို့ ဆောင်ရွက်တာ၊ အကြမ်းဖက်စစ်အာဏာရှင်နဲ့ သူတို့ကို ထောက်ခံတဲ့ လက်တဆုပ်စာ နိုင်ငံရေးပါတီတချို့ကို တရားမဝင် ဖြတ်လမ်းနည်းနဲ့ အာဏာရရှိစေဖို့အတွက် နည်းလမ်းမျိုးစုံ အသုံးပြု ဆောင်ရွက်နေတာ၊ အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီရဲ့ အကြမ်းဖက်မှု လုပ်ငန်းစဉ်တွေမှာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်တာတွေကို လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြောင်း တွေ့ရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေဟာ အများပြည်သူအတွင်း ထိတ်လန့်မှုတွေကို ဖြစ်ပေါ်စေဖို့၊ ပြည်တွင်း တရားဝင် နိုင်ငံရေး အဖွဲ့အစည်းတွေကို ဥပဒေနဲ့ မညီတဲ့ လုပ်ရပ်တွေကို အတင်းအကြပ်ပြုလုပ်စေဖို့နဲ့ ဥပဒေနဲ့အညီ ပြုလုပ်ရမှာကို မပြုလုပ်ဘဲ ရှောင်ရှားစေဖို့ ရည်ရွယ်ပြီး လုပ်ဆောင်ခဲ့တာဖြစ်လို့ အကြမ်းဖက်မှုတိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေ ပုဒ်မ ၃၊ ပုဒ်မခွဲ(ခ)၊ ပုဒ်မခွဲငယ် (၁၃) နဲ့ ပုဒ်မ ခွဲငယ်(၁၆) တို့မှာ ဖော်ပြထားတဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွကို ကျူးလွန်ကြောင်း စိစစ်တွေ့ ရှိရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်တဲ့ NLD ပါတီက အပြတ်အသတ် အနိုင်ရရှိခဲ့ပေမဲ့ စစ်တပ်ထောက်ခံတဲ့ ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီ အကြီးအကျယ် ရှုံးနိမ့်ခဲ့ပြီးနောက် မဲစာရင်းမှားတယ်လို့ အကြောင်းပြပြီး စစ်တပ်က တရားမဝင် အာဏာသိမ်းလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။
စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဒီမိုကရေစီစနစ် အဆုံးသတ်သွားခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့အပြားမှာ သန်းနဲ့ချီတဲ့ ပြည်သူတွေက စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်တဲ့အနေနဲ့ ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒပြခဲ့ကြတာမှာ စစ်တပ်က အကြမ်းဖက် ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ် နှိမ်နင်းခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်တဲ့ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေက ခုတခါ အကြမ်းဖက် စစ်အုပ်စုက တဖက်သတ်ပြုလုပ်မယ့် အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲကိုလည်း ပြည်သူတရပ်လုံး ဆန့်ကျင်တိုက်ဖျက်ဖို့ တိုက်တွန်းထားပြီး ပြည်သူတွေအနေနဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ လူဦရေးစာရင်း ကောက်ယူမှုနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ငန်းစဉ်တွေမှာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်းမပြုဖို့နဲ့ ခြိမ်းခြောက်မှုတွေရှိပါက သတင်းပေးပို့ တိုင်ကြားဖို့ တောင်းဆိုထားပါတယ်။
စစ်ကောင်စီကတော့ နိုင်ငံတဝန်းက လူဦးရေစာရင်းတွေကို eID ကွန်ပျူတာဒေတာစနစ်နဲ့ ကောက်ယူနေသလို တဖက်မှာလည်း မမှန်ဝါဒဖြန့် ရုပ်သံသတင်းမီဒီယာတွေဖြစ်တဲ့ မြန်မာ့အသံနဲ့ မြဝတီ ရုပ်မြင်သံကြားတို့ကတဆင့် (E-voting) အီလက်ထရွန်းနစ်နည်းနဲ့ မဲပေးတဲ့စနစ်ကို ပြည်သူလူထုသိအောင် ထုတ်လွှင့်ရှင်းလင်းနေတာကို တွေ့ရပါတယ်။
နိုင်ငံတကာပဋိပက္ခလေ့လာစောင့်ကြည့်အဖွဲ့ (ICG) ကတော့ စစ်ကောင်စီကျင်းပဖို့ စီစဉ်နေတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲဟာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့သမိုင်းမှာ သွေးထွက်သံယိုမှု အများဆုံးရွေးကောက်ပွဲဖြစ်လာနိုင်ပြီး ကုလသမဂ္ဂ အပါအဝင် နိုင်ငံတကာက ဒီရွေးကောက်ပွဲကို လက်မခံ တရားမဝင်ကြောင်း လူသိရှင်ကြားကြေညာဖို့နဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပရေး တားမြစ်ဖို့ တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ အနိုင်ရတဲ့ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) ပါတီနဲ့ အင်အားအကြီးဆုံး တိုင်းရင်းသားပါတီဖြစ်တဲ့ ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (SNLD) ပါတီတို့ကတော့ စစ်ကောင်စီ ကျင်းပမယ့် ရွေးကောက်ပွဲကိုရော၊ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကိုပါ အသိအမှတ်မပြုသလို ပါတီကို ပြန်ပြီး မှတ်ပုံတင်ခြင်းလည်း မရှိပါဘူး။
ပျူစောထီးတွေနဲ့ ဒေါက်တိုင်အကြမ်းဖက်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေအနေနဲ့ အကြမ်းဖက်ဝါဒီ စစ်ကောင်စီကို အမြန်ဆုံးစွန့်ခွာပြီး ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (PDF) နဲ့ ပြည်သူ့တော်လှန်ရေး အင်အားစုတွေဆီ လက်နက်တွေအပ်နှံပြီး အချိန်မီ ပူးပေါင်းကြဖို့နဲ့ ပူးပေါင်းလာသူတွေကို လိုအပ်တဲ့ ကာကွယ်စောင့်ရှောက်မှုတွေ ပြုလုပ်ပေးသွားမယ်လို့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက အသိပေး ထုတ်ပြန်ပါတယ်။
ဧပြီ ၂၇ ရက် ဒီကနေ့ရက်စွဲနဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာတော့ အကြမ်းဖက်ဝါဒီ စစ်ကောင်စီဟာ တနေ့တခြား ပြုန်းတီးနေတဲ့ သူတို့ရဲ့အင်အားကို ဖြည့်တင်းဖို့ ပျူစောထီး အပါအဝင် ဒေါက်တိုင် အကြမ်းဖက်အဖွဲ့တွေကို ဖွဲ့စည်းလေ့ကျင့် လက်နက်တပ်ဆင်ပေးကာ အရပ်သား ပြည်သူတွေအပေါ် ဖိနှိပ်သတ်ဖြတ်တာ၊ ကျေးရွာတွေကို မီးရှို့တာ၊ အကြမ်းဖက်တာ၊ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်တာ၊ ပြည်သူအချင်းချင်း ရန်ပြုတိုက်ခိုက်စေတာ၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (PDF) နဲ့ ပြည်သူ့တော်လှန်ရေး အင်အားစုတွေကို စစ်ပြိုင် တိုက်ခိုက်တာတွေကို လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
အဆိုပါ ပျူစောထီးနဲ့ စစ်ကောင်စီဒေါက်တိုင် အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အစည်းဝင်တွေဟာ စစ်အာဏာသိမ်းမှုနဲ့ စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို ကိုယ်တိုင် လိုလားထောက်ခံတာ၊ စစ်အုပ်စုရဲ့ အတင်းအကျပ် ဖိအားပေးခံရတာ၊ အကျပ်ကိုင်ခံရတာ၊ အသက်အန္တရာယ် ခြိမ်းခြောက်ခံရတာတွေ၊ စီးပွားရေးနဲ့ အခွင့်အရေး တစုံတရာ ရလိုတာ စတဲ့ အကြောင်းအရာတွေကြောင့် အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အစည်းတွေမှာ ပါဝင်ဆောင်ရွက်နေကြတာတွေကို တွေ့ရှိရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
NUG အစိုးရ၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနအနေနဲ့ ဒီမိုကရေစီကို သက်ဝင်ယုံကြည်သူမှန်ရင် နိုင်ငံရေးအမြင် မတူကွဲပြားသူတွေ၊ ဘဝပေးအခြေအနေကြောင့် CDM ပြုလုပ်ခွင့် မရသူတွေကို စစ်ရေးဆိုင်ရာပစ်မှတ်၊ ဒါမှမဟုတ် အကြမ်းဖက် အဖွဲ့အစည်းဝင်တွေအဖြစ် သတ်မှတ် အရေးယူ ဆောင်ရွက်သွားမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ စစ်ကောင်စီနဲ့ ပူးပေါင်းပြီးတော့ အကြမ်းဖက်မှုကို ကိုယ်တိုင်ကျူးလွန်တာ၊ အားပေးပါဝင်ကူညီတာတွေ ပြုလုပ်ဆောင်ရွက်ရင်တော့ ကင်းလွတ်ခွင့်ပြုသွားမှာ မဟုတ်ဘဲ တရားဥပဒေအရ၊ စစ်ရေးအရ အရေးယူ ဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ ထုတ်ပြန်လိုက်တာပါ။
ဒါကြောင့်မို့ ပျူစောထီးနဲ့ ဒေါက်တိုင် လက်နက်ကိုင်တွေ ကျူးလွန်နေကြတဲ့ ကျေးရွာတွေ၊ နေအိမ်တွေကို မီးရှို့တာ၊ အကြမ်းဖက်သတ်ဖြတ်တာ၊ အသက်မပြည့်သေးတဲ့ ကလေးစစ်သားတွေ အသုံးပြုတာ၊ အမျိုးသမီးတွေအပေါ် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ စော်ကားနှောင့်ယှက်တာတွေ စတဲ့ စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေကို NUG အစိုးရ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက မှတ်တမ်းတင် စောင့်ကြည့်နေပြီး စစ်ကောင်စီ အကြမ်းဖက်ခံရမှုကြောင့် ထိခိုက်ခံစားခဲ့ရသူတွေအတွက် တရားမျှတမှု ပြန်လည်ယူဆောင်နိုင်ရေးကိုလည်း ကြိုးပမ်း လုပ်ဆောင်သွားမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
နိုင်ငံတဝန်းမှာတော့ မြန်မာပြည်သူတွေဟာ စစ်အာဏာရှင်စနစ် မြန်မာ့မြေပေါ်မှ အပြီးတိုင်ချုပ်ငြိမ်းရေးနဲ့ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ တည်ဆောက်ရေးအတွက် ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒပြတဲ့ လူထုသပိတ်တိုက်ပွဲတွေ တိုင်းဒေသကြီးနဲ့ ပြည်နယ်တွေ အနှံ့အပြား ဖြစ်ပွားနေပြီး အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG)၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနကတော့ အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီ လက်အောက်ကနေ ရုန်းထွက်ပြီး ပြည်သူ့ရင်ခွင်ခိုလှုံလာတဲ့ သားကောင်းတွေကို နွေးထွေးစွာ ကြိုဆိုနေတယ်လို့ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
လက်ရှိမှာတော့ ပြည်သူလူထုကို အကြမ်းဖက် သတ်ဖြတ်နေတဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ လုပ်ရပ်တွေကို မလိုလား မနှစ်မြို့ကြတဲ့ အရာရှိ၊ စစ်သည်တွေ၊ ရဲတပ်သားတွေဟာ သူတို့ရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာ၊ မျိုးဆက်တွေရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကို ပြန်လည်ရယူဖို့ စစ်အာဏာရှင်ရဲ့ လက်ကိုင်တုတ်အဖြစ်က ရုန်းထွက်ပြီး ပြည်သူ့ဘက် ကူးပြောင်းရပ်တည်လာတာ တဖြည်းဖြည်း များပြားလာနေပါတယ်။
တပ်မတော်ကို အလွဲသုံးစားပြုလုပ်နေတဲ့ လက်တဆုပ်စာ စစ်ဗိုလ်ချုပ်တစုရဲ့ လက်ကိုင်တုတ် ခါးပိုက်ဆောင်တပ်အဖြစ်မှ ရုန်းထွက်ပြီး ပြည်သူ့ရင်ခွင် အမြန်ဆုံး ခိုဝင်ကြဖို့ တပ်မတော်သားတွေ၊ ရဲတပ်သားတွေကို အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) က တိုက်တွန်းနှိုးဆော်ထားပါတယ်။
ဒါ့အပြင် အင်အားကြီး တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ ဖြစ်ကြတဲ့ ကချင်လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် (ကေအိုင်အေ) နဲ့ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (ကေအန်ယူ) တို့လို အဖွဲ့အစည်းတွေကလည်း စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ကာ ပူးပေါင်းလိုတဲ့ ရှေ့တန်းရောက် မြန်မာ့တပ်မတော်သားတွေ၊ ရဲတပ်သားတွေကို လက်ကမ်းကြိုဆိုနေကြပါတယ်။