အမေရိကန်နိုင်ငံ ပင်တဂွန်စစ်ဌာနချုပ်ဆီကို အလည်အပတ် ရောက်လာတဲ့ ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတ ဖာဒီနန်မားကို့စ်ဂျူနီယာကို အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး လွိုက်ဒ်အော်စတင်က မေလ ၃ ရက်က ကြိုဆိုချိန်မှာ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံကို ကာကွယ်ပေးဖို့ ကတိပြုခဲ့ပါတယ်။

“အမေရိကန်သမ္မတ ဘိုင်ဒင်က ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြောထားတဲ့အတိုင်း ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံရဲ့ ကာကွယ်ရေးအတွက် ကျနော်တို့ရဲ့ ကတိကဝတ်က မဖြိုဖျက်နိုင်ဘဲ ခိုင်မြဲနေတယ်” လို့ အော်စတင်က ပြောပါတယ်။

“အပြန်အလှန်ကာကွယ်ရေး သဘောတူစာချုပ်ဟာ တောင်တရုတ်ပင်လယ်က ဘယ်နေရာမဆို အပါအဝင် ပစိဖိတ်ဒေသထဲက ကျနော်တို့ရဲ့ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့တွေ၊ ကမ်းခြေစောင့်သင်္ဘောတွေ၊ အများသုံးရေယာဉ်တွေ ဒါမှမဟုတ် လေယာဉ်တွေကို လက်နက်ကိုင်တိုက်ခိုက်တာတွေပါ အကျုံးဝင်တယ်ဆိုတာ ထပ်ပြန်ပြောပါရစေ” လို့ အော်စတင်က ပြောပါတယ်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်ထဲမှာ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ ကမ်းခြေစောင့်တပ်တွေက နှောင့်ယှက်တာကို ရင်ဆိုင်ရချိန်မှာ ဖိလစ်ပိုင်ဘက်ကနေ ရပ်တည်ဖို့ အမေရိကန်က သူ့ရဲ့ကတိကဝတ်ကို သက်တမ်းတိုးလိုက်ချိန်မှာ အော်စတင်က ခုလို မှတ်ချက်ပေး ပြောဆိုလိုက်တာပါ။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်မှာ အန္တရာယ်ရှိတဲ့ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုတွေနဲ့ ရန်လိုတဲ့ နည်းဗျူဟာတွေ ဆောင်ရွက်ခဲ့တယ်လို့ တရုတ်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ကို ဧပြီ ၂၈ ရက်မှာ ဖိလစ်ပိုင်က စွပ်စွဲခဲ့ပါတယ်။

ဖိလစ်ပိုင်သင်္ဘောတွေက တမင်ရန်စတဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေ လုပ်ခဲ့တယ်လို့ တရုတ်က ပြောပါတယ်။ ထိုင်ဝမ်နဲ့ တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်း တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ အခိုင်အမာရပ်တည်မှုကို ပြန်လည်တွန်းလှန်ဖို့ နည်းလမ်းတွေရှာနေချိန်မှာ ဖိလစ်ပိုင်နဲ့ အမေရိကန်တို့ဟာ သူတို့ရဲ့ ဆက်ဆံရေးအတွက် ဆယ်စုနှစ်များစွာ သက်တမ်းရှိနေတဲ့ လုံခြုံရေးမဟာမိတ် ဖြစ်မှုကို မေလ ၁ ရက်က ထပ်အတည်ပြုခဲ့ပါတယ်။

ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတဟောင်း ရိုဒရီဂို ဒူဒါတေ လက်ထက်က အမေရိကန်အစိုးရကို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြစ်တင်ရှုတ်ချရင်း တရုတ်ကို မျက်နှာချိုသွေးခဲ့လို့ အမေရိကန်နဲ့ ဖိလစ်ပိုင် ဆက်ဆံရေး ယိုယွင်းလာခဲ့ဖူးပါတယ်။

အမေရိကန်ဒုတိယသမ္မတ ကာမာလာ ဟားရစ်ဟာ ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတ ဖာဒီနန် မားကို့စ် ဂျူနီယာနဲ့ မေလ ၂ ရက်မှာ တွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။

တရုတ်က ဖိအားပေးခံနေရတဲ့ တောင်တရုတ်ပင်လယ်မှာ မဟာမိတ်ဖိလစ်ပိုင်ကို ကာကွယ်ရေးအတွက် အမေရိကန်ရဲ့ ကတိကဝတ်ကို အလေးပေးဖော်ပြဖို့ ကြိုးပမ်းခဲ့တာပါ။

မားကို့စ်က မကြာသေးမီက တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ လုပ်ဆောင်မှုတွေကြောင့် “ခင်ဗျားစိုးရိမ်နိုင်သလောက် စိုးရိမ်နိုင်ပါတယ်” လို့ သတင်းထောက်တွေကို ပြောခဲ့ပါတယ်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်း တရုတ်ရဲ့ ရန်လိုတဲ့လုပ်ရပ်တွေကို နှစ်နိုင်ငံစလုံး ပြန်လည်တွန်းလှန်ဖို့ ထိုင်ဝမ်နဲ့အတူ နည်းလမ်းတွေ ရှာဖွေနေချိန်မှာ နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး သိသိသာသာ ပြောင်းလဲသွားတဲ့ ခရီးစဉ်မှာ အမေရိကန်နဲ့ ဖိလစ်ပိုင်တို့က လုံခြုံရေးမဟာမိတ်ကို ထပ်အတည်ပြုပါတယ်။

ခေါင်းဆောင်တွေဟာ ပိုခိုင်မာတဲ့ စစ်ရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအတွက် လမ်းညွှန်ချက် အသစ်တွေနဲ့ စီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို မြှင့်တင်ဖို့ သဘောတူမယ်လို့ အမေရိကန် တာဝန်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။

ရုရှား ဂျက်တိုက်လေယာဉ်တွေဟာ နိုင်ငံတကာဥပဒေကို ချိုးဖောက်ပြီး အန္တရာယ်များတဲ့ မဆင်မခြင်ပုံစံကို ပြုမူခဲ့ကြောင်း အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး လွိုဒ်အော်စတင်က မတ်လ ၁၅ ရက်မှာ ပြောပါတယ်။

ရုရှား Su-27 ဂျက်လေယာဉ်တွေဟာ အမေရိကန်ရဲ့ မောင်းသူမဲ့ဒရုန်းရဲ့ ပန်ကာကို တိုက်ပစ်ခဲ့ပြီး မလည်ပတ်နိုင်အောင် လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြောင်း ပင်တဂွန်စစ်ဌာနချုပ်က ပြောပါတယ်။ ယူကရိန်းစစ်ပွဲ စပြီးကတည်းက ဒါမျိုးဖြစ်ရပ်က ပထမဆုံးအကြိမ်ပဲလို့လည်း ဆိုပါတယ်။

အင်္ဂါနေ့က ဘောလ်တစ်ပင်လယ်ရှိ နိုင်ငံတကာ လေပိုင်နက်အတွင်း ပုံမှန်စစ်ဆင်ရေး လုပ်ဆောင်နေတဲ့ မောင်းသူမဲ့ အမေရိကန်ဒရုန်း MQ 9 ပေါ်ကို ရုရှားဂျက်လေယာဉ် ၂ စင်းက လောင်စာဆီတွေ စွန့်ပစ်ခဲ့ပြီး ရုရှားဂျက်တစီးက MQ 9 ဒရုန်းကို ကြားဖြတ်ဝင်ပြီး တိုက်ပစ်ခဲ့တာကြောင့် ပျက်ကျသွားခဲ့တာဖြစ်ကြောင်း လွိုဒ်အော်စတင်က ပြောပါတယ်။

ဒီအန္တရာယ်ရှိတဲ့ အဖြစ်အပျက်ဟာ နိုင်ငံတကာလေပိုင်နက်အတွင်း ရုရှားလေယာဉ်မှူးတွေရဲ့ ရန်လိုပြီး အန္တရာယ်မကင်းတဲ့ ပရော်ဖက်ရှင်နယ်မဆန်စွာ ပြုမူလုပ်ဆောင်ခဲ့တာလို့လည်း ဆိုပါတယ်။

ဒါကြောင့် ဘာအမှားမှ မလုပ်မိဖို့နဲ့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုဟာ နိုင်ငံတကာဥပဒေက ခွင့်ပြုထားတဲ့ နေရာတိုင်းမှာ ဆက်ပြီး ပျံသန်းနေဦးမှာလို့ ဆိုပါတယ်။

ရုရှားဟာ သူ့ရဲ့စစ်လေယာဉ်တွေကို အန္တရာယ်ကင်းပြီး ပရော်ဖက်ရှင်နယ်ပုံစံနဲ့ ပျံသန်းမောင်းနှင်ဖို့ တာဝန်ရှိကြောင်းလည်း အမေရိကန် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး လွိုဒ်အော်စတင်က ပြောသွားပါတယ်။