၂၀၂၃ မြန်မာနှစ်သစ်ကူး သင်္ကြန်အခါသမယမှာ မြန်မာပြည်သူတွေ ကောင်းခြင်းမင်္ဂလာတွေနဲ့ ပြည့်စုံပါစေကြောင်းနဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေနဲ့ တသားတည်းရှိပါကြောင်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဂျေ ဘလင်ကန်က အမေရိကန်ပြည်သူတွေနဲ့ အမေရိကန်အစိုးရကိုယ်စား ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ်ရုံးကနေ ဧပြီ ၁၀ ရက်နေ့စွဲနဲ့ ထုတ်ပြန်ပြောကြားလိုက်တာဖြစ်ပြီး သင်္ကြန်ဆိုတာ အဟောင်းမှ အသစ်သို့ ကူးပြောင်းတဲ့ အခါသမယတစ်ခုဖြစ်ပြီး မြန်မာပြည်သူတွေက မိမိတို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်ဘဝနဲ့ နိုင်ငံတော်အတွက် လိုလားတောင့်တနေတဲ့ ငြိမ်းချမ်းမှုနဲ့ သာယာဝပြောမှုတို့ကို ထင်ဟပ်ဆင်ခြင်ဖို့ အခွင့်အခါတစ်ခုလည်းဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
စစ်အာဏာရှင်အဖွဲ့ဟာ ကြောက်မက်ဖွယ်ရာ အကြမ်းဖက်မှုတွေကို အမြောက်အမြားကျူးလွန်နေချိန်မှာ အာဏာသိမ်းမှုနဲ့ အရပ်သားပြည်သူတွေအပေါ် နှိပ်စက်ကလူပြုမှုတွေအတွက် အာဏာရှင်အဖွဲ့အစည်းက တာဝန်ယူမှု တာဝန်ခံမှုရှိစေရေး နိုင်ငံတကာမှ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုတွေမှာ အမေရိကန်က ဆက်လက် ဦးဆောင်သွားဖို့ သံန္နိဋ္ဌာန်ချထားတယ်လို့ ဝန်ကြီး ဘလင်ကန်က ပြောပါတယ်။
ဒီမိုကရေစီအရေးရှေးရှုတဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေ၊ အကျပ်အတည်းအဆုံးသတ်စေဖို့ နည်းလမ်းရှာနေကြသူတွေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အားလုံးပါဝင်နိုင်တဲ့ ဒီမိုကရက်တစ်အနာဂါတ်တစ်ခုကို ရည်သန်ကြိုးပမ်းနေကြသူတွေကို ဆက်လက် အားပေးထောက်ခံသွားမယ်လို့လည်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက ပြောပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင်းမှာတော့ မြန်မာရိုးရာနှစ်သစ်ကူး သင်္ကြန်ပွဲတော်ကို စည်စည်ကားကား ကျင်းပဖို့ စစ်ကောင်စီက နည်းပေါင်းစုံနဲ့ ကြိုးပမ်းနေသလို တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေကလည်း ပြည်သူတွေအနေနဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ သင်္ကြန်မှာ ပူးပေါင်းပါဝင်တာမလုပ်ဖို့ တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
Photo Credit-US State Department
ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂီလာ့ဗရော့ဗ်နဲ့ ဖုန်းခေါ်ဆိုဆွေးနွေးရာမှာ သူလျှိုလုပ်တယ်လို့ ရုရှားအစိုးရက စွပ်စွဲထားတဲ့ Wall Street Journal သတင်းထောက် အီဗန်ဂါ့ရှ်ကိုဗစ်ချ်ကို ဖမ်းထားရာက ပြန်လွှတ်ပေးဖို့ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလင်ကန်က ဧပြီ ၂ ရက်မှာ တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။
ရုရှား ပြည်ထောင်စုလုံခြုံရေးဌာန FSB က ဂါ့ရ်ှကိုဗစ်ချ်ကို နိုင်ငံတော်လျှို့ဝှက်ချက်ဖြစ်တဲ့ ရုရှကာကွယ်ရေး ကုမ္ပဏီတခုအကြောင်း သတင်းအချက်အလက်တွေ စုဆောင်းတယ်လို့ စွပ်စွဲပြီး မတ်လ ၃၀ ရက်က ဖမ်းခဲ့တယ်လို့ FSB က ကြာသပတေးနေ့မှာ ပြောခဲ့တာပါ။
Wall Street Journal ကတော့ ဂါ့ရှ်ကိုဗစ်ချ်ဟာ သူလျှိုမဟုတ်ဘူးလို့ ငြင်းဆိုထားပါတယ်။ ထောင်ဒဏ် အနှစ် ၂၀ အထိ ချမှတ်နိုင်တဲ့ သူလျှိုလုပ်တယ်ဆိုတဲ့ စွဲချက်ဟာ ရယ်စရာကောင်းတယ်လို့ အိမ်ဖြူတော်က ပြောပါတယ်။
ဒီအမှုမှာ အမေရိကန်အစိုးရက နိုင်ငံရေးကစားတာကို လက်မခံနိုင်ဘူး၊ ဂါ့ရှ်ကိုဗစ်ချ်ရဲ့ ကံကြမ္မာကို တရားရုံးက ဆုံးဖြတ်မယ်လို့ လာ့ဗရော့ဗ်က ဘလင်ကန်ကို ပြောခဲ့တယ်လို့ ရုရှားနိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနက ဆိုပါတယ်။
သတင်းထောက်ကို ပြီးခဲ့တဲ့သီတင်းပတ်က လက်ပူးလက်ကြပ် ဖမ်းမိတယ်လို့ အထောက်အထား တစုံတရာ မပေးဘဲ ရုရှားအစိုးရက အခိုင်အမာ ပြောဆိုခဲ့တာပါ။
ရုရှားက ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်မှာ ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ပြီးနောက် ဘလင်ကန်နဲ့ လာ့ဗရော့ဗ်တို့ကြား တိုက်ရိုက်စကားပြောတာ ရှားပါးလာပါတယ်။
ယူကရိန်းကျူးကျော်စစ်အပြီး သူတို့ ၂ ဦးဟာ နယူးဒေလီမှာ မတ်လ ၂ ရက်က ပထမဆုံးအကြိမ် မျက်နှာချင်းဆိုင် စကားပြောဆိုခဲ့ကြပါတယ်။
ကြာသပတေးနေ့ တံခါးပိတ်ကြားနာရာမှာ ဂါ့ရှ်ကိုဗစ်ချ်ကို မော်စကိုမြို့တော်က လာ့ဖိုးတိုဗို အကျဉ်းထောင်မှာ မေလ ၂၉ ရက်အထိ တရားခွင်အကြိုချုပ်နှောင်ထားဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။
ဖမ်းဆီးမှုဟာ ရုရှားက အမေရိကန်နဲ့ အလျှော့အတင်းလုပ်ဖို့လို့ အနောက်တိုင်းနဲ့ ရုရှားလေ့လာသုံးသပ်သူတချို့က ပြောပါတယ်။
ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခံရတဲ့ ရုရှားလက်နက်မှောင်ခိုကုန်သည် ဗစ်တာဘောက်ထ်အတွက် အမေရိကန် ဘတ်စကက်ဘောကြယ်ပွင့် ဘရစ်တ်နေ ဂရင်နာနဲ့ လဲလှယ်ပြီး လေးလအကြာမှာ ခုလို ဖမ်းဆီးမှု ဖြစ်ခဲ့တာပါ။
ဂါ့ရှ်ကိုဗစ်ချ် လွတ်မြောက်ဖို့ ဖြစ်နိုင်သမျှနည်းလမ်းအကုန်သုံးဖို့ အမေရိကန်အစိုးရကို ဂရင်နာက တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။
