အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီဟာ လေကြောင်းကနေ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေရဲ့နေရာကို တိုက်ခိုက်တာထက် အရပ်သားပြည်သူတွေနေထိုင်ရာကို ပိုတိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်လို့ စောင့်ကြည့်လေ့လာတဲ့ စစ်တမ်းတခုအရ သိရပါတယ်။

စစ်ကောင်စီရဲ့ မြေပြင်စစ်ကြောင်းတွေ အင်အားချိနဲ့လာတာကို လေကြောင်းကနေ တိုက်ခိုက်တာ ပိုလုပ်လာတာက သက်သေပြနေတယ်လို့ BNI-Myanmar Peace Monitor ရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်တခုက ဆိုပါတယ်။

BNI ရဲ့ မှတ်တမ်းတွေအရ စစ်အာဏာသိမ်းမှုစခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေ‌ဖော်ဝါရီ ၁ ရက်ကနေ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၂၅ ရက်အတွင်း စစ်ကောင်စီဟာ လေကြောင်းကနေ ၂၅၈ ရက် တိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

တွေ့ရှိချက်အရ လေကြောင်းကတိုက်ခိုက်တဲ့ တရက်မှာ အကြိမ်ရေ အနည်းဆုံး ၃ ကြိမ်ကနေ ၅ ကြိမ်အထိတိုက်ခိုက်ပြီး မှတ်တမ်းပြုစုရာမှာ မြို့နယ်အလိုက် ရက်နဲ့မှတ်တမ်းတင်ထားတာဖြစ်လို့ အကြိမ်ရေဟာ ဒါထက်ပိုနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

စစ်ကောင်စီရဲ့ လေကြောင်းကနေ ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်တာတွေကို လေ့လာကြည့်ရင် အရပ်သားပြည်သူတွေ နေထိုင်ရာ ရပ်ရွာတွေ၊ စာသင်‌ကျောင်းနဲ့ စစ်ဘေးရှောင် စခန်းတွေကို ပစ်မှတ်ထား ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်တာကို အများဆုံးတွေ့ရပြီး တိုက်ခိုက်တဲ့ ရက်တွေထဲက ၉၈ ရက်ဟာ အရပ်သားပြည်သူတွေ နေထိုင်ရာကို တိုက်ခိုက်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်တွေ လှုပ်ရှားရာ၊ တိုက်ပွဲဖြစ်ရာနေရာတွေကို တိုက်ခိုက်တာက ဒုတိယအများဆုံးဖြစ်ပြီး ၅၃ ရက် တိုက်ခိုက်ခဲ့ပါတယ်။

တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးတပ်တွေကို တိုက်ခိုက်ရာမှာတော့ ကေအဲန်ယူကို ၅၂ ရက် တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး ကေအိုင်အိုကို ၃၂ ရက်၊ အေအေကို ၁၃ ရက်နဲ့ အများဆုံး တိုက်ခိုက်ခဲ့တာ တွေ့ရပါတယ်။

အာဏာစသိမ်းတဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာ မတ်လက စတင်လို့ လေကြောင်းကနေ တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး အဲဒီနှစ်ထဲမှာ ၄၆ ရက် တိုက်ခိုက်ခဲ့ပါတယ်။

အဲဒီနောက် တနိုင်ငံလုံးအနှံ့ စစ်အာဏာရှင်ကို လက်နက်ကိုင်တော်လှန်တာ အားကောင်းလာခဲ့သလို စစ်ကောင်စီဘက်ကလည်း လေကြောင်းကို ပိုအားကိုး တိုက်ခိုက်လာပြီး ၁၈၇ ရက် တိုက်ခိုက်ပါတယ်။

အဲဒီနှစ်တုန်းက တနှစ်လုံး လေကြောင်းအသုံးပြုတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး နိုဝင်ဘာလမှာ ၃၅ ကြိမ်နဲ့ အများဆုံးတိုက်ခိုက်ခဲ့ပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ အခုဇန်နဝါရီ ၂၅ ရက်အထိမှာပဲ ၂၅ ရက် တိုက်ခိုက်ထားတာကြောင့် ဒုတိယအများဆုံး ဖြစ်နေသလို ရှေ့လျှောက်မှာလည်း လေကြောင်းကို ပိုပြီး အားကိုးအသုံးပြုလာနိုင်တယ်လို့ တွေ့ရပါတယ်။

ဒေသတွေအနေနဲ့ ကြည့်မယ်ဆိုရင် တိုင်းနဲ့ပြည်နယ် ၉ ခုမှာ လေကြောင်း အသုံးပြု တိုက်ခိုက်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး ကရင်ပြည်နယ်မှာ ၇၃ ရက် တိုက်ခိုက်ထားတာကြောင့် အများဆုံး ဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒီနောက် စစ်ကိုင်းတိုင်းမှာ ရက် ၇၀၊ ကချင်ပြည်နယ်မှာ ၃၄ ရက်၊ ရခိုင်မှာ ၁၆ ရက်၊ ချင်းမှာ ၁၄ ရက်၊ ကယားမှာ ၁၃ ရက် စသဖြင့် တိုက်ခိုက်ထားတာကို တွေ့ရပါတယ်။

အာဏာသိမ်းမြန်မာစစ်တပ်ဟာ လေကြောင်းနဲ့ မြေပြင်တိုက်ခိုက်မှုတွေမှာ အရပ်သား ပြည်သူတွေကို  ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်နေပြီး  ဒုတိယကမ္ဘာစစ် နောက်ပိုင်း မြန်မာနိုင်ငံမှာ အဆိုးရွားအပြင်းထန်ဆုံးလို့ ယူဆရတဲ့ တိုက်ပွဲတွေဆင်နွှဲနေတယ်လို့ Free Burma Rangers အဖွဲ့ကပြောပါတယ်။

မြန်မာပြည်က စစ်ပွဲဇုန်အတွင်း ၃ လနီးပါးကြာ နေထိုင်ခဲ့တဲ့  Free Burma Rangers  လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့ ဒါရိုက်တာ David Eubank က AP သတင်းဌာနကို ပြောကြားခဲ့တာပါ။ 

မြန်မာနိုင်ငံ အရှေ့ဘက်ခြမ်းဒေသတွေကို စစ်ကောက်စီတပ်က ဂျက်လေယာဉ်တွေနဲ့ ရဟတ်ယာဉ်တွေ မကြာခဏ တိုက်ခိုက်မှုတွေ ပြုလုပ်လေ့ရှိပြီး သူနဲ့ သူ့ရဲ့ စေတနာ့ဝန်ထမ်းတွေ တိုက်ပွဲဖြစ်တဲ့နေရာမှာ ပိတ်မိနေတဲ့ အရပ်သားတွေကို ဆေးဝါးနဲ့ ရိက္ခာအကူအညီတွေ ယူလာခဲ့ပေးခဲ့ကြောင်း စစ်ကောင်စီရဲ့ မြေပြင်တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေဟာ အမြောက်တွေနဲ့ သိမ်းကျုံးပစ်ခတ်နေတာကြောင့် ထောင်ပေါင်းများစွာသော ဒေသခံ ပြည်သူတွေဟာ သူတို့အိုးအိမ်တွေကို စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးခဲ့ရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

သူတို့အဖွဲ့  ရိုက်ကူးထားတဲ့ ဗွီဒီယိုထဲမှာ အရပ်သားအများအပြား သေဆုံးစေခဲ့တဲ့ ကယား (ကရင်နီ) ပြည်နယ်အတွင်း မြန်မာစစ်လေယာဉ်တွေရဲ့ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေ အကြိမ်ကြိမ် ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ ရှားရှားပါးပါး ပုံရိပ်တွေ ပါဝင်နေပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်း ကချင်ပြည်နယ်မှာ နှစ်အနည်းငယ်ကြာအောင် တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်ပေမယ့် ကြိုးကြားကြိုးကြား တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ကြောင်းနဲ့ မြန်မာပြည်မှာ အရင်က မတွေ့ဖူးသေးတဲ့ တိုက်ပွဲတွေကို ကရင်နီဒေသမှာ တွေ့လိုက်ရကြောင်း  David Eubank က ပြောပါတယ်။

စစ်ကောင်စီတပ်ဟာ ကရင်ပြည်နယ်မှာ သူတို့လုပ်ခဲ့သလို တနေ့ကို တကြိမ်၊ နှစ်ကြိမ်လောက် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုမျိုး မဟုတ်ဘဲ MiG တိုက်လေယာဉ်တွေ တခုပြီးတခု ထွက်လာတာမျိုး၊ ဒီ Yak fighter (အင်ဂျင်တလုံးတပ် တယောက်စီး တိုက်လေယာဉ်) တွေကလည်း တစီးပြီး နောက်တစီး လာပစ်ကြတာလို့ Eubank က ဆိုပါတယ်။

တိုက်ခိုက်ရေး ရဟတ်ယာဉ်တွေ၊ ရုရှားတိုက်လေယာဉ်တွေနဲ့ နောက်ထပ် ရာနဲ့ချီတဲ့ ၁၂၀ မီလီမီတာ မော်တာကျည်တွေကို သယ်ပြီး လာပစ်တာလို့ ပြောပါတယ်။

Free Burma Rangers အဖွဲ့ရဲ့ ဒရုန်းနဲ့ ရိုက်ကူးထားတဲ့ ဗွီဒီယိုဖိုင်ထဲမှာ ကရင်နီ အခြေချနေထိုင်ရာ နေရာတွေကို စစ်တပ်ရဲ့ထိုးစစ်ဆင်မှုကြောင့် ထိခိုက်မှုအခြေအနေတွေကို  ပြသထားပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လ ၁၅ ရက်ကလည်း ကယားပြည်နယ် ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ် ဆောင်ဒူလာကျေးရွာကို လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့ရာမှာ အရွယ်အစားကြီးမားတဲ့  ဗုံးကြီး ၂ လုံးကို ကြဲချခဲ့လို့ တလုံးပေါက်ကွဲပြီး  ထိခိုက်ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုတွေနဲ့ ဒေသခံတွေ ကြုံတွေ့ခဲ့ကြရပါတယ်။

နယူးယောက်ခ်အခြေစိုက် Human Rights Watch လူ့အခွင့်အရေးစောင့်ကြည့်အဖွဲ့ လေ့လာသုံးသပ်သူတဦးက အဲဒီ တိုက်ခိုက်မှုတွေဟာ စစ်ရာဇဝတ်မှုဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ 

ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်ထုတ် မြန်မာ့အလင်းနေ့စဉ် သတင်းစာမှာတော့ စစ်တပ်ဟာ ကယားပြည်နယ် မြို့တော် လွိုင်ကော်အနီးမှာ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေနဲ့ အမြောက်တွေ ပြင်းထန်စွာ ပစ်ခတ်ခဲ့ကြောင်းကို ဝန်ခံလိုက်ပြီး အကြမ်းဖက်အဖွဲ့လို့ ခေါ်တဲ့ အုပ်စုတွေကို ရှင်းလင်းဖို့လို့ အကြောင်းပြ ပြောဆိုထားပါတယ်။