တနင်္သာရီတိုင်းထဲမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ဇန်နဝါရီ ၁ လတာအတွင်း တိုက်ပွဲအကြိမ်ရေ ၃၀ ကျော် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ဒီတိုက်ပွဲတွေကြောင့် အိုးအိမ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးရတဲ့ အရပ်သားပြည်သူ ၇,၀၀၀ ကျော်ထိ ရှိလာနေတယ်လို့ အရပ်ဘက် လူမှုအဖွဲ့အစည်း တခုဖြစ်တဲ့ Southern Monitor အဖွဲ့က ထုတ်ပြန်ပါတယ်။

ဒါ့အပြင် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုရဲ့ အရပ်သားတွေကို ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်မှုတွေကြောင့် အပြစ်မဲ့ပြည်သူ ၂၅ ယောက် သေဆုံးခဲ့ရပြီး ၈ ယောက် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ပုလောမြို့နယ်နဲ့ ထားဝယ်မြို့နယ်တွေထဲမှာတော့ အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီတပ်တွေ မီးရှို့ဖျက်ဆီးမှုတွေကြောင့် ထိခိုက်ပျက်စီးဆုံးရှုံးရတဲ့ အရပ်သားနေအိမ် ၃၃ လုံးထက်မနည်း ရှိခဲ့တယ်လို့ Southern Monitor အဖွဲ့က ပြောပါတယ်။

လတ်တလောမှာတော့ ဒေသတွင်း လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီတွေ လက်လှမ်းမီရရှိနိုင်ရေး ကန့်သတ်ချက်တွေ ရှိနေဆဲဖြစ်ကာ နေရပ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေကြရတဲ့ ပြည်သူတွေ အနေနဲ့ စားနပ်ရိက္ခာခြောက်၊ အမိုးအကာနဲ့ အနွေးထည် လုံလောက်စွာရရှိနိုင်ဖို့ လိုအပ်နေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

Southern Monitor အဖွဲ့ကတော့ တနင်္သာရီတိုင်းအတွင်း ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ လူမှုစီးပွားရေး၊ ပဋိပက္ခအခြေအနေတွေ၊ စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူတွေအရေးနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု ဖြစ်စဉ်တွေကို စောင့်ကြည့်လေ့ လာပြီး ပြည်တွင်းနဲ့ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းတွေ ပိုမိုသိရှိနိုင်အောင် လေ့လာတင်ပြပေးတဲ့ လွတ်လပ်တဲ့ သုတေသနအဖွဲ့တခု ဖြစ်ပါတယ်။

ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းရေးရုံး (OCHA) က နောက်ဆုံးထုတ်ပြန်ချက်မှာတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၂ ခုနှစ်ကုန်အထိ မြန်မာနိုင်ငံတဝန်း နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရသူ ဦးရေ ၁ သန်းခွဲကျော်ထိ ရှိလာနေပြီး ခက်ခဲတဲ့အခြေအနေတွေနဲ့ နေထိုင်နေကြရတာကြောင့် လူမှုကယ်ဆယ်ရေး အကူအညီတွေ အပူတပြင်း လိုအပ်နေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုက မတရားအာဏာသိမ်းယူထားခဲ့တဲ့ ကာလဟာ ၂ နှစ်ကျော် ကြာမြင့်လာခဲ့ပြီဖြစ်ကာ ဒီကာလတွေအတွင်း နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်မှုတွေနဲ့အတူ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ကျန်း မာရေး၊ ပညာရေးစတဲ့ ကဏ္ဍတွေအသီးသီးမှာ အဘက်ဘက်က ကျဆင်းလာနေခဲ့ပြီး လတ်တလောမှာတော့ အာဏာသိမ်းစစ်အုပ်စုရဲ့ ပြည်သူလူထုအပေါ် အကြမ်းဖက် ဖိနှိပ်ဖမ်းဆီး တိုက်ခိုက်သတ်ဖြတ်နေမှု တွေကို ပြည်သူတရပ်လုံးက အသက်ရှင်သန်ရေးအတွက် ခုခံကာကွယ်ပိုင်ခွင့်အရ ပြည်သူ့ခုခံစစ်ကို ဆင်နွှဲနေကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ကချင်ပြည်နယ်၊ ဖားကန့်မြို့နယ်မှာ ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (ကေအိုင်အေ)နဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်၊ ရှမ်းနီအမျိုးသားများတပ်မတော်ပူးပေါင်းအဖွဲ့တွေကြား တိုက်ပွဲတွေကြောင့် ဆယ်ဇင်းကျေးရွာကနေ အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးကြရတဲ့ လူဦးရေဟာ ၂,၀၀၀ ကျော်ရှိလာပြီလို့ ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းရေးရုံး (UNOCHA) က ပြောပါတယ်။

လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေကြောင့် အရပ်သား ထိခိုက်သေဆုံးမှုတွေ ရှိသလို အိမ်ခြေ အနည်းဆုံး ၃၀၀ လောက် မီးသင့်ခဲ့တဲ့အတွက် အိမ်ထောင်စု ၅၀၀ လောက် ထိခိုက်ခဲ့ကြရပြီး ဆယ်ဇင်းကျေးရွာအတွင်းမှာ ပိတ်မိနေသူတွေလည်း ရှိနေသေးတာကြောင့် အိုးအိမ်စွန့်ခွာရသူ အရေအတွက်ဟာ ဒီ့ထက်ပိုများလာနိုင်တယ်လို့ ခန့်မှန်းထားပါတယ်။

လတ်တလောမှာတော့ အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးလာသူတွေဟာ ဖားကန့်မြို့နယ်က တာမခံနဲ့ ဟောင်ပါးကျေးရွာတွေမှာရှိတဲ့ တိုက်ပွဲရှောင်စခန်း ၆ ခုမှာ အများဆုံးရောက်နေကြပြီး သူတို့ကို ဒေသခံ မိတ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းတွေကနေတဆင့် လိုအပ်တဲ့ အကူအညီတွေ စတင်ပေးနေပြီ ဖြစ်သလို ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းရေးရုံးဟာလည်း လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အကူအညီတွေ သွားရောက်ပေးနိုင်ရေး သေချာစေဖို့ သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်း အမျိုးမျိုးနဲ့ ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

အဆိုပါဒေသအတွင်း ဇူလိုင်လကုန်လောက်ကစပြီး ပြင်းထန်လာတဲ့ တိုက်ပွဲတွေဟာ စိုးရိမ်စရာ ဖြစ်လာနေပြီး မြန်မာနိုင်ငံတဝန်းက ပြည်နယ်နဲ့ တိုင်းဒေသကြီး အများအပြားမှာလည်း တိုက်ပွဲတွေ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေတာကြောင့် အရပ်သား ထိခိုက်သေဆုံးမှုတွေနဲ့ အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးနေရမှုတွေလည်း ဖြစ်ပေါ်နေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ဩဂုတ် ၈ ရက်အထိ နောက်ဆုံးရရှိထားတဲ့ စာရင်းတွေအရ မြန်မာနိုင်ငံတဝန်းမှာ အမျိုးသမီးနဲ့ ကလေးငယ်တွေ အပါအဝင် နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ရသူ ဦးရေဟာ ၁ ဒသမ ၂ သန်းကျော် ရှိလာခဲ့ပြီဖြစ်ကာ ပြီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင်လအတွင်းမှာတော့ ပြည်တွင်း နေရပ်စွန့်ခွာသူဦးရေ အများဆုံး စံချိန်တင်ခဲ့တယ်လို့ (UNOCHA) က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

အဲဒီထဲမှာတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းယူမှုအပြီး ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ပဋိပက္ခနဲ့ မလုံခြုံမှုတွေကြောင့် ပြည်တွင်းနေရပ်စွန့်ခွာသူ ၈၆၆,၀၀၀ ယောက်နဲ့ အဲဒီမတိုင်မီ ပဋိပက္ခတွေကြောင့် ပြည်တွင်းနေရပ် စွန့်ခွာသူ ၃၄၆,၀၀၀ ယောက် ပါဝင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ဒါ့အပြင် အာဏာသိမ်းယူပြီးကတည်းက လူ ၄၁,၉၀၀ ဦးဟာ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေကို ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေကြရတယ်လို့ အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြပါတယ်။