ရခိုင်ပြည်နယ် စစ်တွေမြို့ကို စစ်ကောင်စီ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာပူပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးကိုကိုလှိုင် ဖေဖော်ဝါရီ ၅ ရက် မနက်ပိုင်းက  ရောက်ရှိလာပြီး ICJ မှာ မြန်မာအရေးချေပနိုင်ဖို့ အချက်အလက်တွေရရှိရေး အစည်းအဝေး လုပ်သွားဖို့ရှိတယ်လို့ ပြည်နယ်ကောင်စီတာဝန်ရှိသူ တဦးက ပြောပါတယ်။

"မနက်ဖြန် ပြည်နယ်ထွေအုပ်မှာ အစည်းအဝေးလုပ်ဖို့ ရှိတယ်။ မောင်တော၊ ဘူးသီးတောင်၊ ရသေ့တောင်မြို့တွေက အုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေနဲ့ ဥပဒေအရာရှိတွေ၊ တရားသူကြီးတွေကို ဖိတ်ခေါ်ထားတယ်။ အဲဒီကနေ ၂၀၁၇ ခုနှစ် သြဂုတ် ၂၅ ရက်နေ့က ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ARSA အဖွဲ့က နယ်ခြားစောင့်စခန်း ၃၀ တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရတဲ့ အချက်အလက်တွေနဲ့ သူမသိတဲ့ မောင်တောဒေသ အကြမ်းဖက်မှုဖြစ်စဥ် အကြောင်းတွေကို မေးမြန်းပြီးမှတ်တမ်းရယူမှာဖြစ်တယ်။"

လက်တလော အဲဒီမြို့နယ်တွေက မြို့နယ်နဲ့ခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေ၊ ဥပဒေအရာရှိတွေ၊ တရားသူကြီးတွေနဲ့ ၂၀၁၇ ခုနှစ်အကြမ်းဖက်ဖြစ်စဉ်မှာ မျက်မြင်ကြုံတွေ့ခဲ့တဲ့ ရခိုင်၊ မွတ်ဆလင်နဲ့ ဟိန္ဒူ ဒေသခံ ၂၀ အား စစ်တွေမြို့ကို ခေါ်ထားတယ်လို့ သိရပါတယ်။ 

ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံက ၂၀၁၉ ခုနှစ်မှာ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံး (ICJ) မှာ ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းက ရိုဟင်ဂျာတွေကို လူမျိုးတုံး သတ်ဖြတ်မှု စွပ်စွဲချက်နဲ့ မြန်မာနိုင်ငံကို တိုင်ကြားခဲ့တာပါ။

ဒီအမှုအား ၂၀၁၉ ခုနှစ်က ICJ ရုံးကို နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဦးဆောင်တဲ့ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ကတက်ရောက်ခဲ့ပြီး ချေပခဲ့ကြ ပါသေးတယ်။

၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် စစ်ကောင်စီက အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံး (ICJ) မှာ တရားရင်ဆိုင်ရေးဦးဆောင်ကော်မတီကို ၂၀၂၁ ခုနှစ်ဇွန်လ ၁၈ ရက်မှာ ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါတယ်။

စစ်တွေမြို့ကို ဦးကိုကိုလှိုင်နဲ့အတူ နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီး ဒုတိယ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးထွန်းထွန်းနောင်၊ လူမှုဝန်ထမ်း ကယ်ဆယ်ရေးနှင့် ပြန်လည်နေရာချထားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်​​ထောင်စုဝန်ကြီး ဒေါက်တာဒေါ်သက်သက်ခိုင် နဲ့ လူဝင်မူကြီးကြပ်ရေးနှင့်ပြည်သူအင်အားဦးစီးဌာန ပြည်ထောင်စု ဝန်ကြီး ဦးမြင့်ကြိုင်တို့ ရောက်ရှိနေပါတယ်။

ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံဟာ  အမှုနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ စွပ်စွဲမှုတွေပြုလုပ်ဖို့  ဒီကြားနာပွဲကို စင်မြင့် ပလက်ဖောင်းသဖွယ် အသုံးချနေတယ်လို့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံး (ICJ) မှာ  စစ်ကောင်စီကိုယ်စားလှယ် ဝန်ကြီး ဦးကိုကိုလှိုင်က လျှောက်လဲပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ 

ရိုဟင်ဂျာတွေအပေါ် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု ကျုးလွန်ခဲ့တယ်ဆိုပြီး  ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံက  မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် တစွဲဆိုထားတဲ့အမှုနဲ့ ပတ်သက်လို့  နယ်သာလန်နိုင်ငံ သည်ဟိတ်မြို့ရှိ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံး (ICJ) မှာ ဒီကနေ့ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၅ ရက်ကဆက်လက်ကြားနာရာမှာ  မြန်မာဘက်က ဒုတိယ အကျော့လျှောက်လဲချက်ပေးခဲ့ပါတယ်။

ဒီကနေ့ ကြားနားပွဲမှာ စစ်ကောင်စီငှားထားတဲ့ နိုင်ငံတကာရှေ့နေ ခရစ္စတိုဖာစတေကာ ဦးဆောင်တဲ့ အဖွဲ့က  လျှောက်လဲချက်ပေးခဲ့ စစ်ကောင်စီဝန်ကြီး ဦးကိုကိုလှိုင်က အပိတ်မှာ လျှောက်လဲ သွားတာဖြစ်ပါတယ်။

မြန်မာရဲ့ကိုယ်စားလှယ်တစ်ယောက်အနေနဲ့ ဒီမှာထိုင်ပြီး ဘာမှာမတုံ့ပြန်ပဲ အသံတိတ်မနေနိုင်တဲ့အကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုဆိုင်ရာ သဘောတူညီချက်ကို အသေအချာလိုက်နာဖို့ သန္နိတ်ဋ္ဌာန်ချထားတဲ့အကြောင်းနဲ့ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်ရာဇဝတ်မှုတွေကို မြန်မာနိုင်ငံမှာ တရားစွဲနိုင်အောင် ဆောင်ရွက်ပေးပြီး ကျူးလွန်သူတွေကို ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ဖို့  ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၂၅ ရက်မှာ ရာဇသတ်ကြီး ဥပဒေ ကို ပြင်ဆင်ပြဋ္ဌာန်းထားတယ်လို့လည်း ဦးကိုကိုလှိုင်က ပြောပါတယ်။  

မြန်မာအနေနဲ့ တရားရုံးကချမှတ်ထားတဲ့ ကြားဖြတ်အစီအမံတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး   လုပ်ဆောင်ရမယ့်တာဝန်တွေကို တာဝန်ယူမှုရှိရှိ လိုက်နာလုပ်ဆောင်နေသလို မြေပြင်မှာလည်း အထွေထွေအခြေအနေတွေကောင်းအောင်ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်နေတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ အရင်ကနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ရင် အတော်လေးအေးဆေးနေပြီး  သိသာထင်ရှားတဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေဖြစ်တာ မရှိတော့ဘဲ တည်ငြိမ်အေးချမ်းနေပြီလို့ စစ်ကောင်စီကိုယ်စားလှယ်ကပြောသွားပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁ ရက်က ပထမအကျော့ ကြားနာပွဲမှာတော့  ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံအနေနဲ့ မြန်မာအပေါ် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုစွပ်စွဲချက်နဲ့ တရားစွဲခွင့်မရှိသလို  ဒီအမှုကို ICJ တရားရုံးမှာ စီရင်ပိုင်ခွင့်မရှိ အကြောင်း မြန်မာရှေ့နေတွေက ကနဦးကန့်ကွက်လွှာ လျှောက်လဲချက်တင်သွင်း ခဲ့ပါတယ်။ 

ဖေဖော်ဝါရီ ၂၃ ရက်နေ့ ဂမ်ဘီယာဘက်က ပထမကျော့ ပြန်လည်လျှောက်လဲရာမှာ   မြန်မာဘက်က တင်သွင်းခဲ့တဲ့ ကနဦးကန့်ကွက်လွှာဆိုင်ရာလျှောက်လဲချက်တွေကို ပယ်ချဖို့နဲ့ ဒီအငြင်းပွားမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ICJ တရားရုံးအနေနဲ့  ဆက်လက်တရားစီရင် အဆုံးအဖြတ်ပေးဖို့  ဂမ်ဘီယာ ရှေ့နေချုပ် တရားရေးဝန်ကြီး  ဒေါဒါဂျဲလိုးက တိုက်တွန်း လျှောက်လဲသွားပါတယ်။

ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီး စစ်ကောင်စီဝန်ကြီး  ဦးကိုကိုလှိုင်က  မြန်မာအနေနဲ့ ကနဦးကန့်ကွက်လွှာဆိုင်ရာလျှောက်လဲချက်ကို ဥပဒေပြဋ္ဌာန်းချက်နဲ့အညီ တင်သွင်းခဲ့တာဖြစ်တယ်၊ ကနဦးကန့်ကွက်လွှာဆိုင်ရာလျှောက်ထားတာကိုပယ်ချဖို့အတွက် ကြိုတင်အဆုံးအဖြတ်ပေးဖို့  ဂမ်ဘီယာအနေနဲ့ တရားရုံးကို တောင်းဆိုပိုင်ခွင့်မရှိကြောင်း ဒီကနေ့ ကြားနာပွဲမှာ ပြောကြားသွားပါတယ်။

လာမယ့် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈ ရက်နေ့မှာတော့   ဂမ်ဘီယာဘက်က နိုင်ငံတကာ ရှေ့နေတွေက   ဒုတိယကြော့အဖြစ်   တရားရုံးမှာ လျှောက်လဲဖို့ရှိပါတယ်။