စပါးစျေးကျဆင်းလာတာကြောင့် အခုနှစ် မိုးစပါးရာသီရိတ်သိမ်းချိန်မှာ အရှုံးပေါ်မှာကို စိုက်ပျိုးတောင်သူတွေ စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။

မိုးစပါးမပေါ်ခင်က စပါးတင်း ၁၀၀ ကို ၁၀ သိန်းကျော်၊ ၁၄ သိန်းဝန်းကျင်အထိ စျေးပေါက်ခဲ့ပေမဲ့ အခုအခါ ကျပ် ၉ သိန်းဝန်းကျင်ထိ ကျဆင်းနေကြောင်း ပဲခူးတိုင်းက စပါးစိုက်တောင်သူတချို့က ပြောပါတယ်။

စပါးစိုက်တောင်သူတယောက်က “စက်ကျကို ၉ သိန်းဝန်းကျင်လို့ ကြားတယ်။ စပါးမပေါ်ခင်က ၁၀ သိန်းကျော်တယ်လေ။ ခုပေါ်တော့မှ ကျတာ။ မနှစ်က မြေသြဇာစျေးက ၆၀,၀၀၀ ရယ်လေ။ အခုက ၁၆၀,၀၀၀ တောင်၊ စပါးရိတ်ခကလည်း မနှစ်ကဆို ၆၀,၀၀၀၊ ခုနှစ် မရတော့ဘူး။ တဧကကို အထွက်ကောင်းမှ ၉ သိန်းစျေးနဲ့ကိုက်မှာ၊ အထွက်နည်းရင် ရှုံးတယ်” လို့ ပြောပါတယ်။

နှစ်စဉ် စပါးအသစ်ပေါ်ချိန်မှာ စျေးကျဆင်းလေ့ရှိပေမဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့ မိုးစပါးစိုက်ပျိုးရာသီချိန်မှာ စက်သုံးဆီနဲ့ သွင်းအားစုစျေးနှုန်းတွေ နှစ်ဆကျော် သုံးဆအထိ အဆမတန် မြင့်တက်ခဲ့တာကြောင့် တောင်သူတွေဟာ သွင်းအားစုထည့်သွင်းမှုကို လျှော့ချခဲ့ရတာဖြစ်လို့ စပါးအထွက်နှုန်း လျော့ကျနိုင်ခြေလည်း ရှိနေပါတယ်။

လက်ရှိစပါးစျေးက စပါးအထွက်နှုန်းကောင်းမှသာ တောင်သူတွက်ခြေကိုက်နိုင်ပေမဲ့ အထွက်နှုန်း လျော့ကျမယ်ဆိုပါက တောင်သူအတွက် အကျိုးအမြတ် မကျန်နိုင်ဘူးလို့ ဧရာဝတီတိုင်း ဓနုဖြူမြို့နယ်မှ လယ်သမားတချို့က ဆိုပါတယ်။

တောင်သူတယောက်က “မြေသြဇာစျေးကကြီး၊ အကြွေးကလည်းမရတော့ တတ်နိုင်သလောက်ပဲ ကြဲရတာဖြစ်တဲ့အတွက် ဒီနှစ်စပါးတွေက ထွက်သင့်သလောက် မထွက်ဘူး။ နည်းနည်း အထွက်နည်းတဲ့သူ များတာပေါ့။ အခုစျေးက အထွက်များရင်တော့ အရှုံးမပေါ်နိုင်ပေမဲ့ တကယ်လို့ စပါးမထွက်ဘူး၊ ပိုးကျတယ်၊ ရောဂါဝင်ပြီး စပါး ၅၀ လောက်ပဲထွက်တဲ့ တောင်သူဆိုရင်တော့ အရင်းလောက်ပဲရမှာပေါ့” လို့ ပြောပါတယ်။

လက်ရှိ ဧရာဝတီတိုင်းမှာ နေရာဒေသအပေါ်မူတည်ပြီး စပါးတင်း ၁၀၀ ကို ၉ သိန်းကနေ ၁၀ သိန်းဝန်းကျင်ထိ စျေးရှိနေတယ်လို့ တောင်သူတွေထံက သိရပြီး ကုန်သည်အဝယ်လည်း ရှိနေတယ်လို့ သိရပါတယ်။

ဧရာဝတီတိုင်းမှ တောင်သူတယောက်က “စျေးကတော့ နည်းနည်းကျပါတယ်။ အစောပိုင်းရက်ကတော့ ၁၀ သိန်းကျော်တာပေါ့။ ခုကတော့ ၉ သိန်း၊ ၉ သိန်းကျော်ဝန်းကျင် ရှိပါတယ်။ နေရာအလိုက်ပေါ့။ လမ်းမနဲ့နီးတယ်၊ မြို့နဲ့နီးတဲ့နေရာတွေတော့ ၉ သိန်းခွဲပေါ့။ ခက်ခက်ခဲခဲသယ်ရတဲ့ နေရာတွေကျ ၉ သိန်းလောက်ရှိတယ်။ သုခပြည်တွင်းစား ဆန်စပါးကတော့ ၁၀ သိန်းစျေးလောက်ရှိတယ်။ အစောပိုင်းက ဒီထက်ကျတယ်။ အခု စျေးနည်းနည်းပြန်မာလာတာ” လို့ ပြောပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း မြန်မာကျပ်ငွေတန်ဖိုး ကျဆင်းလာတာနဲ့အမျှ ဒေါ်လာဈေးနှုန်း မြင့်တက်လာတာကြောင့် ပြည်ပကတင်သွင်းရတဲ့ ဓာတ်မြေသြဇာ၊ ပိုးသတ်ဆေးလို စိုက်ပျိုးရေးသွင်းအားစုတွေဟာ လက်ရှိမှာတော့ ဈေးနှစ်ဆကနေ နှစ်ဆကျော်အထိ မြင့်တက်နေတာပါ။

သွင်းအားစုတွေ ဈေးမြင့်တက်လာသလို ပြည်တွင်းမှာ ဆန်ဈေးနှုန်းလည်း မြင့်တက်နေပေမဲ့ စပါးစျေးတွေက ပြန်လည်ကျဆင်းနေတာပါ။ မကြာခင်မှာ နယ်စုံက မိုးစပါးအသစ်တွေ လှိုင်လှိုင်ထွက်ရှိတော့မှာ ဖြစ်တဲ့အတွက် စပါးဈေး ထပ်မံကျဆင်းလာမှာကို တောင်သူတွေ စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။

နှစ်စဉ် မိုးစပါးအတွက် အောက်တိုဘာလဆန်းပိုင်းမှာ အခြေခံရည်ညွှန်းစပါးစျေးနှုန်းကို သတ်မှတ်ထုတ်ပြန်ပေးလေ့ရှိပေမဲ့ အခုနှစ်မှာတော့ သတ်မှတ်ထုတ်ပြန်ပေးခြင်း မရှိသေးပါဘူး။

စပါးစျေးကျဆင်းနေပေမဲ့ သွင်းအားစုစျေးနှုန်း ပြန်လည်ကျဆင်းခြင်း မရှိပါက လာမယ့် နွေစပါးမှာလည်း စိုက်ပျိုးစရိတ် အရင်းအနှီး ကြီးမြင့်နိုင်တာကြောင့် စိုက်ရေးပျိုးရေး အခက်အခဲ ကြုံတွေ့နိုင်တယ်လို့ တောင်သူတွေက ဆိုကြပါတယ်။

တဖက်မှာလည်း ပဋိပက္ခဖြစ်ပွားနေတဲ့ နေရာဒေသတွေမှာ စိုက်ပျိုးရေးကောင်းကောင်း မလုပ်နိုင်တာကြောင့် စပါးစိုက်ဧကတွေ ကျဆင်းနေသလို ဒေသတချို့က ထွက်ရှိလာတဲ့ စပါးတွေကိုလည်း လုံခြုံရေးအခြေအနေအရ လာရောက်ဝယ်ယူသူ နည်းပါးနေတာကြောင့် ပြန်လည်ရောင်းချနိုင်ရေး ခက်ခဲနေကြပါတယ်။

စစ်ကောင်စီဘက်ကတော့ ဆန်စပါးကဏ္ဍကို ဦးစားပေးလုပ်ငန်းတခုအနေနဲ့ ဆောင်ရွက်နေပြီး ဆန်စပါးကို တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်နိုင်ဖို့နဲ့ ပြည်ပကို ပိုမိုတင်ပို့နိုင်ဖို့ စီမံနေတယ်လို့ ကြေညာထားပါတယ်။

မကြာမီရောက်ရှိတော့မယ့် နွေစပါးရာသီအတွက် ဧက ၈ ဒသမ ၅ သိန်းမှာ အကျိုးတူလယ်ယာစနစ် (Contract Farming) ဆောင်ရွက်ဖို့ တဧကကို ကျပ် ၂ သိန်းနှုန်းနဲ့ အထူးချေးငွေ စီစဉ်ပေးမှာဖြစ်ကြောင်း၊ ဆန်စပါးသီးနှံအတွက် ငွေကျပ် ၁၄၀ ဘီလီယံအထိ ထောက်ပံ့ပေးအပ်သွားဖို့ စီစဉ်ထားကြောင်း ထုတ်ပြန် အသိပေးထားပါတယ်။

ဧရာဝတီတိုင်း၊ ညောင်တုန်းမြို့နယ်မှာ အောက်တိုဘာ ၁၁ ရက်က  ယာဉ်အန္တရာယ်ကင်းရှင်း‌ရေး အကြောင်းပြပြီး စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံ ဝန်ထမ်းတွေက ခရီးသွားပြည်သူတွေဆီကနေ အတင်းအကျပ် ငွေကြေးတောင်းခံနေပါတယ်။

ငှက်ပျောကျွန်းလမ်းမှာရှိတဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ စစ်ဆေးရေးဂိတ်မှာ မော်တော်ဆိုင်ကယ် အစီး ၂၀ ထက်မနည်းကို ဖမ်းဆီးပြီး တစီးကို ကျပ် ၃၀,၀၀၀ တောင်းယူနေတယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီက သိရပါတယ်။

ဆိုင်ကယ်အဖမ်းခံရသူ အမျိုးသားတယောက်က “အရင် ကိုဗစ် ဂိတ်ဟောင်းနေရာမှာ မော်တော်ယာဉ်စစ်တာ။ သူတို့ပြောတော့သာ ယာဉ်စည်းကမ်း အသိပညာပေးပြောပြီး တစီး သုံးသောင်းတောင်းတယ်။ ဒီလောက် စီးပွားရေးတွေ ကျပ်တည်းနေချိန် အမျိုးမျိုး ဒုက္ခပေးနေတာ။ အဖမ်းခံရတာ အစီး ၂၀ကျော်လောက်ရှိတယ်” လို့ ပြောပါတယ်။

ယာဉ်အန္တရာယ်ကင်းရှင်းရေး၊ ယာဉ်စည်းကမ်း လမ်းစည်းကမ်း ရှိစေရေး အကြောင်းပြပြီး ညောင်တုန်းမြို့မစခန်းမှူး ဒုရဲမှူးညီညီ ဦးဆောင်ကာ စည်ပင်ဝန်ထမ်းတွေ၊ ရပ်ကျေးအုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေနဲ့ မီးသတ်တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက ပူးပေါင်းဖမ်းဆီးခဲ့တာပါ။

စစ်ကောင်စီ အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ကိုဗစ်-၁၉ စစ်ဆေးရေးဂိတ်ဟောင်းနေရာမှာ မော်တော်ယာဉ် ဖမ်းဆီးစစ်ဆေးတာဟာ ပထမဆုံးအကြိမ်လည်း ဖြစ်ပါတယ်။

တနင်္သာရီတိုင်း၊ ထားဝယ်မြို့နယ်၊ ဇဟာရွာနဲ့ မောင်မယ်ရှောင်ရွာကြား ရေး-ထားဝယ် ကားလမ်းပေါ်မှာ အောက်တိုဘာ ၁၁ ရက် မနက် ၇ နာရီလောက်က စစ်ကား ၉ စီးပါ စစ်ကောင်စီယာဉ်တန်းကို မိုင်းဆွဲတိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်လို့ Dawei Guerrilla Revolutionary Force – DGRF ကထုတ်ပြန်ပါတယ်။

ဒေသခံတယောက်က “မနက်စောစောစီးစီး အသံတော်တော်ကြမ်းတယ်။ မြေပါတုန်တယ်။ (--)တွေ ကားပေါ်က ရမ်းပစ်ပြီး မောင်းပြေးသွားတယ်” လို့ ပြောပါတယ်။

ထားဝယ်ကနေ ရေဖြူဘက်ကိုတက်လာတဲ့ စစ်ကောင်စီယာဉ်တန်းကို မောင်မယ်ရှောင်ရွာ အဝင် တံတားအနီးမှာ အင်အားပြင်းမိုင်းနှစ်လုံးနဲ့ မိုင်းဆွဲတိုက်ခိုက်ခဲ့တာ ၄ စီးမြောက် စစ်ကောင်စီကားကို ချက်ကောင်းထိမှန်ခဲ့တယ်လို့ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရပါတယ်။

တံတားပေါ်ရပ်နေတဲ့ နောက်ကား ၅ စီးပေါ်မှ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက အနီးနားဝန်းကျင်ကို ရမ်းသန်းပစ်ခတ်နေစဉ် ကြိုတင်အံကိုက်ချိန်ရွယ်ထားတဲ့ ရှေ့ထွက်မိုင်းနှစ်လုံး ထပ်မံဖောက်ခွဲတိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်လို့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ရေးသားထားပါတယ်။

အဆိုပါ မိုင်းဆွဲတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် စစ်ကောင်စီတပ်သား အများအပြား ထိခိုက်သေဆုံးနိုင်ပေမဲ့ အရေအတွက် အတိအကျကို အတည်ပြုနိုင်ခြင်း မရှိသေးဘူးလို့ဆိုပါတယ်။

အခု မိုင်းဆွဲတိုက်ခိုက်ခံရတဲ့နေရာတဝိုက်ဟာ အရင်ကလည်း စစ်ကောင်စီယာဉ်တန်းကို Dawei Guerrilla Revolutionary Force – DGRF က မကြာခဏ မိုင်းဆွဲတိုက်ခိုက်လေ့ရှိတဲ့ နေရာဖြစ်ပါတယ်။

အောက်တိုဘာ ၆ ရက် မနေ့ကတရက်တည်း ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ တိုက်ပွဲတွေမှာ စစ်ကောင်စီ အကြမ်းဖက်တပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၈ ယောက် သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) က ထုတ်ပြန်ပါတယ်။

မနေ့က ကရင်ပြည်နယ်ထဲမှာ အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီတပ်တွေနဲ့  မြေပြင်ထိတွေ့တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွားခဲ့ရာမှာ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်တယောက် ဒဏ်ရာရခဲ့ပြီး လက်ဖြောင့် စနိုက်ဘာရဲ့ ပစ်ခတ်မှုကြောင့် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်တယောက် သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ ကော်ဘရာစစ်ကြောင်းက သတင်းထုတ်ထားပါတယ်။

အခုထုတ်ပြန်ထားတဲ့ အချက်အလက်ဟာ မြေပြင်အခြေအနေမှာ ပိုများနိုင်ပြီး တရက်တည်း ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိတဲ့သူ အရေအတွက်ကတော့ ၈ ယောက်ထိ ရှိခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

လတ်တလောမှာတော့ အာဏာသိမ်းစစ်အုပ်စုရဲ့ ပြည်သူလူထုအပေါ် အကြမ်းဖက် ဖိနှိပ်ဖမ်းဆီး တိုက်ခိုက်သတ်ဖြတ်နေမှုတွေကို ပြည်သူတရပ်လုံးက အသက်ရှင်သန်ရေး အတွက် ခုခံကာကွယ်ပိုင်ခွင့်အရ ပြည်သူ့ခုခံစစ်ကို ဆင်နွှဲနေကြပြီး နိုင်ငံတဝန်းမှာတော့ မြန်မာပြည်သူတွေဟာ စစ်အာဏာရှင်စနစ် မြန်မာ့မြေပေါ်မှ အပြီးတိုင်ချုပ်ငြိမ်းရေးနဲ့ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ တည်ဆောက်ရေးအတွက် ငြိမ်းချမ်းစွာဆန္ဒပြတဲ့ လူထုသပိတ်တိုက်ပွဲတွေ တိုင်းဒေသကြီးနဲ့ ပြည်နယ်တွေအနှံ့အပြား ပြုလုပ်နေကြသလို ဒေသခံ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်တွေ၊ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တပ်တွေနဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်တွေကြား တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်နေပါတယ်။

NUG အစိုးရကတော့ ပြည်သူ့ခုခံတွန်းလှန်စစ်ပွဲ စတင်ခဲ့တဲ့ ၁ နှစ်အတွင်း အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီဘက်က တပ်ဖွဲ့ဝင်ပေါင်း ၂၀,၁၅၀ ကျော်သေဆုံးကာ ဒဏ်ရာရသူ ၇,၀၀၀ ကျော်လောက်ရှိလာပြီး စစ်ကောင်စီ စိုးမိုးအုပ်ချုပ်နိုင်တဲ့နေရာဟာ တိုင်းပြည် နယ်မြေအကျယ်အဝန်းရဲ့ ထက်ဝက်တောင် မရှိတော့ဘူးလို့ NUG ယာယီသမ္မတ ဒူဝါလရှီးလက ပြောကြားထားပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ စက်တင်ဘာ ၇ ရက်နေ့ ပြည်သူ့ခုခံတော်လှန်စစ် ကြေညာခြင်း တနှစ်ပြည့် အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ ယာယီသမ္မတ ဒူဝါလရှီးလက  နိုင်ငံတော်အခြေပြမိန့်ခွန်း ပြောကြားရာမှာ ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့တာဖြစ်ပြီး ၁ နှစ်တာ ကာလအတွင်း ခန့်မှန်းခြေစာရင်းအရ PDF တွေနဲ့ မဟာမိတ် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် သူရဲကောင်းရဲဘော်တွေ စုစုပေါင်း ၁,၅၀၀ ကျော် ကျဆုံးခဲ့တယ်လို့လည်း သူက ပြောပါတယ်။

လူထုသပိတ်တိုက်ပွဲတွေအနေနဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးမှာ ၆ ကြိမ်နဲ့ အများဆုံးဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးမှာ ၃ ကြိမ်၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးနဲ့ မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတို့မှာ ၁ ကြိမ်စီ ဖြစ်ပွားခဲ့တယ်လို့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြပါတယ်။

မြန်မာပြည်အနှံ့ တိုက်ပွဲတွေမှာ တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေ သေဆုံးဒဏ်ရာရမှု အခြေအနေနဲ့ ပတ်သက်လို့ အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီဘက်ကတော့ သတင်းထုတ်ပြန်တာ မရှိပါဘူး။

ဒါ့အပြင် စစ်ကောင်စီရဲ့ အဆိုးဆုံး အကြမ်းဖက်တာခံခဲ့ရတဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်းနဲ့ မကွေးတိုင်းထဲက မြန်မာပြည်အထက်ပိုင်း လမ်းပိုင်းတွေရဲ့ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းကို PDF တွေက ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ပြီလို့ NUG အစိုးရက ပြီးခဲ့တဲ့ ဇွန် ၂၁ ရက်နေ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောထားပြီး လက်ရှိ မြေပြင်မှာ အကြမ်းဖက်ခံနေရတဲ့ ကျေးရွာတွေဟာ စစ်ကောင်စီနဲ့ PDF တွေ နှစ်ဖက်စလုံး မထိန်းချုပ်နိုင်သေးတဲ့ ကြားနယ်မြေတွေ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။