အမေရိကန်မှာ အမျိုးသမီးတွေ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခွင့်ကို အသိအမှတ်ပြုထားတဲ့ ၁၉၇၃ ခုနှစ်  Roe v. Wade အထင်ကရ စီရင်ချက်ကို တရားရုံးက ဖျက်သိမ်းကာ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခွင့်ကို ပိတ်ပင်လိုက်ပြီးနောက်  ဇွန် ၂၄ ရက်က တရားရုံးချုပ်ရှေ့မှာ ဆန္ဒပြသူတွေ စုဝေးခဲ့ကြပါတယ်။

အမေရိကန်မှာ သန်းနဲ့ချီတဲ့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဘဝကို သိသိသာသာ ပြောင်းလဲသွားစေမယ့် သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်ရဲ့ ဒီဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဒေါသထွက်ခဲ့ကြပြီး ဝါရှင်တန်ဒီစီအပြင် ရာနဲ့ချီတဲ့ မြို့တွေမှာလည်း ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ 

ဒီစီရင်ချက်ဟာ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခြင်းကို တားမြစ်ထားတဲ့ ပြည်နယ်တွေမှာ လုပ်ပိုင်ခွင့် ပြန်ရရှိလာမှာဖြစ်ပြီး ပြည်နယ် ၂၆ ခုမှာ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခြင်းကို တားမြစ်ဖို့ သေချာသလောက် ဖြစ်နေပါပြီ။ 

အခုခါ အမေရိကရဲ့နေရာအနှံ့အပြားမှာ မလိုလားတဲ့ ကိုယ်ဝန်တွေ လွယ်ထားရတဲ့ အမျိုးသမီး တွေဟာ လုပ်ထုံးလုပ်နည်း ဥပဒေအတိုင်း ဆက်ရှိနေသေးတဲ့ တခြားပြည်နယ်တစ်ခုကို ခရီးသွားရခြင်း၊ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချဆေးတွေကို အွန်လိုင်းမှာ ဝယ်ယူခြင်း သို့မဟုတ် အန္တရာယ်ရှိနိုင် တဲ့ တရားမဝင် ကိုယ်ဝန် ဖျက်ချရခြင်းတွေကို ရွေးချယ်ရမှုတွေ ကြုံရနိုင်လာပြီလို့ ရိုက်တာမှာ ရေးထားပါတယ်။ 

ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချတာကို တားမြစ်ဖို့ ပြည်နယ်တွေကို အခွင့်အာဏာ ပေးလိုက်တာဟာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုအနေနဲ့ မျိုးပွားမှုဆိုင်ရာ အခွင့်အရေးတွေကို အကာအကွယ်ပေးရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံတွေကြားမှာ ပိုသာလွန်အောင် လုပ်လိုက်တာပဲ လို့ ဒီမိုကရက်တစ် သမ္မတက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ 

ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခွင့်ကို အကာအကွယ်ပေးတဲ့ ဥပဒေတစ်ရပ်ကို ကွန်ဂရက်လွှတ်တော်မှာ အတည်ပြုဖို့ ဘိုင်ဒန်က တိုက်တွန်းခဲ့ပြီး ဒါဟာ ပါတီကွဲတဲ့ကိစ္စ မဟုတ်ဘူး လို့ ဆိုပါတယ်။

ဘိုင်ဒန်က သူ့အစိုးရဟာ သန္ဓေတားဆေးနဲ့ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချဆေးတွေ အပါအဝင် အမေရိကန် အစားအသောက်နဲ့ဆေးဝါး ကွပ်ကဲမှုအဖွဲ့မှ အတည်ပြုထားတဲ့ ဆေးဝါးတွေကို အမျိုးသမီးတွေ သုံးစွဲနိုင်ခွင့်ကို အကာအကွယ်ပေးသွားမှာဖြစ်ပြီး အမျိုးသမီးတွေကို ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချဖို့အတွက် တခြားပြည်နယ်တွေဆီ ခရီးသွားနေခြင်းကို တားမြစ်တဲ့ ကြိုးပမ်းမှုတွေကို တိုက်ဖျက် နေကြောင်းလည်း ဘိုင်ဒန် က ပြောပါတယ်။ 

Walt Disney Co၊ AT&T နဲ့ Meta Platforms Inc တို့ အပါအဝင် အမေရိကန်ကုမ္ပဏီတွေဟာ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခြင်းအတွက် ခရီးသွားရတဲ့ သူတို့၀န်ထမ်းတွေရဲ့အသုံးစရိတ်တွေကို ပေးသွားမယ် လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ မတိုင်ခင်သုံးနှစ်အတွင်း အမေရိကန် ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချမှု အရေအတွက်ဟာ ၈ ရာခိုင်နှုန်းတိုးလာကြောင်း ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခွင့်ကို ပံ့ပိုးပေးတဲ့ Guttmacher Institute က ဇွန် ၁၅ ရက်က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။  

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နယူးယော့ခ်မြို့က ယူနီယံစကွဲမှာ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခွင့်ကို ထောက်ခံတဲ့ ရာချီတဲ့ ကျောင်းသားတွေနဲ့ တခြားတက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေ မေ ၅ ရက်က စုရုံး ဆန္ဒပြကြပါတယ်။

၁၉၇၃ ခုနှစ်ကတည်းက တရားဝင် ခွင့်ပြုထားတဲ့ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခွင့်ဥပဒေ (1973 Roe v. Wade) ကို အမေရိကန်ရဲ့ အမြင့်ဆုံးတရားရုံး စူပရင်းကုတ်က ပြင်ဆင်တော့မယ့် ဥပဒေမူကြမ်း ပေါက်ကြားလာတဲ့အတွက် အခုလို ဆန္ဒပြနေကြတာပါ။

"အမျိုးသမီးတွေ မလိုချင်တဲ့ ကလေးတွေကို ယူရမှာလား၊ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခွင့် မပေးတာဟာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ဘဝကို ဖျက်ဆီးတာပဲ၊ အိပ်မက်တွေကို ဖျက်ဆီးလိုက်တာပဲ၊ အမျိုးသမီးတွေကို ဆင်းရဲသထက် ဆင်းရဲအောင် လုပ်လိုက်တာပါပဲ" လို့ ဆန္ဒပြပွဲမှာ ဦးဆောင်သူတယောက်ဖြစ်တဲ့ စန်စာရာ တေလာက ပြောပါတယ်။

နယူးယော့ခ်မြို့မှာနေတဲ့ အထက်တန်းကျောင်းသူ အန်နာ ဟန့်ဒ်က "ကျမတို့ခန္ဓာကိုယ်ကိုတောင် သူတို့ပိုင်တယ်လို့ ထင်နေကြတဲ့ အဲဒီ အစိုးရအရာရှိတွေရဲ့လုပ်ရပ်ကို ဟန့်တားနိုင်ဖို့ ကျမ ဒီနေရာကို ရောက်လာတာပါ။ နှစ်ပေါင်း ၅၀ လောက် တိုက်လာရတဲ့ ကျမတို့ အခွင့်အရေးကို ကျမတို့ကို ပြန်ပေးပါ" လို့ ပြောသွားပါတယ်။

ဒီဆန္ဒပြပွဲဟာ အစိုးရမဟုတ်တဲ့ အဖွဲ့တဖွဲ့ဖြစ်တဲ့ Rise Up 4 Abortion Rights အဖွဲ့က စီစဉ်တဲ့ နိုင်ငံလုံးချီ ဆန္ဒပြပွဲရဲ့ အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်ပါတယ်။

ဆန္ဒပြသူတွေဟာ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခွင့်အတွက် ရပ်တည်ကြ၊ ငါတို့ သားဖောက်တဲ့စက် မဟုတ်ဘူး စတဲ့ ကြွေးကြော်သံတွေနဲ့ ချီတက်ကြပါတယ်။ တချို့က ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချခွင့်ကို ထောက်ခံတဲ့ အရောင်ဖြစ်တဲ့ အစိမ်းရောင်တွေ ဝတ်ထားကြပါတယ်။