ချီလီနိုင်ငံမှာ ဒီတပတ်အတွင်း အပူလှိုင်းဖြတ်သန်းမှုကြောင့် တချို့ဒေသတွေမှာ အပူချိန် စံချိန်တင် မြင့်တက်ခဲ့ပြီး မိုးရွာသွန်းမှုလည်း မရှိတာကြောင့် လက်ရှိလောင်ကျွမ်းနေတဲ့ တောမီးကို ပိုမို ပြင်းထန်လာစေပါတယ်။ 

တောင်အမေရိကနိုင်ငံမှာ တောမီးလောင်ကျွမ်းမှုကြောင့် ဧက ၁၇၀၀၀ ကျော် ဆုံးရှုံးခဲ့ရပြီး ဒါဇင်နဲ့ချီတဲ့ ပြည်သူတွေကိုလည်း ဘေးလွတ်ရာကို ပြောင်းရွှေ့ကြဖို့ ချီလီအာဏာပိုင်တွေက ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ 

မြို့တော် ဆန်တီယာဂိုရဲ့ ကောင်းကင်မှာ မီးခိုးတွေနဲ့ ပြည့်နေတဲ့အတွက် ပြည်သူ့ ကျန်းမာရေး ဆိုင်ရာ သတိပေးချက် ထုတ်ပြန်ထားကြောင်း ဒီဇင်ဘာ ၁၆ ရက်က တာဝန်ရှိသူတွေက ပြောခဲ့ပါတယ်။ 

နိုင်ငံပိုင်အမျိုးသားသစ်တောဆိုင်ရာကော်ပိုရေးရှင်း (Conaf) က မီးသတ်သမားတွေဟာ နိုင်ငံရဲ့ အလယ်ပိုင်းဒေသရှိ တောမီးပြင်းထန်တဲ့နေရာ ၁၈ ခုနဲ့အတူ နိုင်ငံတောင်ပိုင်းက နေရာ အနည်းငယ်မှာလည်း ဒီမီးလောင်ကျွမ်းမှုကို ကိုင်တွယ် ဖြေရှင်းနေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ဗယ်လ်ပရေးဆို-ဒေသရှိ တည်နေရာအများအပြားထဲမှာမှ အိမ်ခြေ ၄၀ နီးပါးဟာ ဘေးလွတ်ရာကို ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ရပြီး ဒါဇင်နဲ့ချီတဲ့နေအိမ်တွေလည်း ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့ပါတယ်။ 

လူဦးရေ ၆ သန်းနီးပါး နေထိုင်တဲ့ ဆန်တီယာဂိုမြို့ဟာ အနီးအနားရှိ ကူရာကာဗီ ကျေးလက်မြို့လေးမှာ မီးလောင်ကျွမ်း နေမှုကြောင့် မီးခိုးမြူတွေပြည့်နှက်လာခဲ့တဲ့အတွက် မြို့နေလူထုဟာ ဒီဇင်ဘာ ၁၆ ရက်က နိုးကြားလာခဲ့ကြပါတယ်။ 

ဒေသဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်တွေကတော့ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာသတိပေးချက် ထုတ်ပြန်ထားပြီး တောမီးပျံ့နှံ့ လာမှုကို ထိန်းချုပ်ဖို့အတွက် လိုအပ်တဲ့အရင်းအမြစ်တွေ ထပ်မံပေးပို့ထားကြောင်း ချီလီအစိုးရက ဒီတပတ်အစောပိုင်းမှာ ပြောခဲ့ပါတယ်။ 

စက်သုံးလောင်စာဆီဈေးတွေ ဆက်လက်မြင့်တက်လာတာနဲ့အမျှ မွန်ပြည်နယ် ရေးမြို့နယ်မှာ မီတာခ ၁ ယူနစ်ကို ၁၂၀၀ ကျပ်အထိ စံချိန်တင် မြင့်တက်သွားတာကြောင့် အိမ်သုံးသမားတွေမှာ မီးမသုံးစွဲနိုင်တဲ့အခြေနေနဲ့ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရတယ်လို့ မြို့ခံတွေက ပြောပါတယ်။

“မီတာခ ၁ ယူနစ်ကျပ်  ၉၀၀ ကနေ အခု မတ်လက သုံးစွဲထားတဲ့ မီတာခမှာ ၁ယူနစ်ကျပ် ၁၂၀၀ သတ်မှတ်လိုက်တော့ ပုံမှန်အိမ်သုံးသမားတွေက အရင်က ၁ လကို ကျပ် သောင်းဂဏန်းနဲ့ ကုန်မယ့်အစား အခုက သိန်းဂဏန်းအထိ ကုန်ကျမဲ့ အနေအထားဆိုတော့ မီးဖိုဆောင်မှာချက်ပြုတ်ရင်  မီးသွေးနဲ့ ပြန်သုံးမယ် အိမ်ဆိုလာမီးတွေ ပြန်သုံးမှရမယ်” လို့ အိမ်ရှင်မတဦးက ပြောပါတယ်။

အခု ဆီစျေးတွေက ၄ ဆ လောက် တက်တော့ မီတာခ ထပ်မံတိုးမြှင့်ကောက်ခံရတာဖြစ်ပြီး ဆီဈေးတွေ ပြန်လည်ကျဆင်းလာပါက မီတာခ ပြန်လျော့ချပေးသွားမှာဖြစ်ကာ မီးကိုလည်း အချိန်ပိုင်းနဲ့သာ ဖြန်ဖြူးပေးသွားမယ်လို့ မီးလင်းရေး ကော်မတီက ပြောပါတယ်။

ရေးမြို့နယ်မှာ နိုင်ငံတော်ရဲ့ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားလိုင်းကို ဒီနေ့အထိ သုံးစွဲနိုင်ခြင်းမရှိသေးဘဲ ပုဂ္ဂလိက မီးလင်းရေးကော်မတီက လျှပ်စစ်မီးကိုသာ အမှီပြု သုံးစွဲနေရတာပါ။

ရေးမြို့နယ်ရှိ နယ်ကျေးရွာတွေဘက်မှာတော့ ကိုယ့်အားကိုယ်ကိုး မီးစက်နဲ့ မီးဖြန့်ဖြူးပေးရာမှာ  ၁ ယူနစ်ကို ကျပ် ၁၄၀၀ အထိ ပေးပြီး သုံးစွဲရတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ မတ် ၅ ရက်နေ့က မီတာခ ၁ ယူနစ် ကျပ် ၉၀၀ ကောက်ခံလို့ဆိုပြီး  ရေး PDF တွေက ရေးမီးလင်းရေးကော်မတီရုံးကို မိုင်းခွဲသတိပေးထားပါတယ်။

စစ်တပ်က အာဏာသိမ်း ၁ နှစ်ကျော် ကာလအတွင်း စက်သုံးလောင်စာဆီစျေးတွေ၊ အခြေခံ စားသောက်ကုန်ဈေးတွေ စံချိန်တင် အဆမတန်မြင့်တက်လာနေတာကြောင့် အခြေခံလူတန်းစား သာမန်လက်လုပ်လက်စားတွေ စားဝတ်နေရေး တနေ့တခြားပိုခက်ခဲလာသလို တပိုင်တနိုင် လုပ်ငန်းတွေကအစ ရပ်နားထားရပြီး အလုပ်လက်မဲ့တွေ တနေ့တခြားများပြားလာနေပါတယ်။