တရုတ်နိုင်ငံကို မြန်မာနိုင်ငံကနေ ပြောင်းနဲ့ တိရစ္ဆာန်အစာ ပြောင်းချဉ်ဖတ်တွေ တင်ပို့နိုင်ဖို့ အပင်ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ လိုအပ်ချက် သဘောတူစာချုပ်ကို ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ်က လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့တယ်လို့ စစ်ကောင်စီ လက်အောက်ခံ စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနဲ့ ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ပါတယ်။

တရုတ်အကောက်ခွန် အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန ( GACC) နဲ့ အဆိုပါဌာနတို့ ပြီးခဲ့တဲ့ ဇန်န၀ါရီ ၃၁ရက်နေ့က လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြတာပါ။

အဲဒီဌာနရဲ့ ထုတ်ပြန်ထားချက်အရ မြန်မာနိုင်ငံက ထွက်ရှိတဲ့ ပြောင်းဖူးစေ့ကို တိရစ္ဆာန်အစာအနေနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံကို တင်ပို့ဖို့သဘောတူညီချက်ရရှိပြီး ဖြစ်သလို၊ ပြောင်းချဉ်ဖတ်ကို စမ်းသပ်တင်ပို့ဖို့ အတွက်လည်း နှစ်ဘက် သဘောတူညီထားပြီးဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

အဲဒီသဘောတူညီမှုတွေအရ မြန်မာနိုင်ငံက ပြောင်းနဲ့ တိရစ္ဆန်အစာ ပြောင်းချဉ်ဖတ်တွေကို တရုတ်နိုင်ငံကို ပင်လယ်ရေကြောင်းနဲ့ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းတွေကနေ တရားဝင်တင်ပို့နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိမှာတော့ မြ၀တီနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးက တစ်ဆင့်ထိုင်းနိုင်ငံကို ပြောင်းဆန်တွေ အခွန် ကင်းလွတ်ခွင့်နဲ့ စတင်တင်ပို့နေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

ပြောင်းတင်ပို့ရာမှာ ထိုင်းနိုင်ငံက သူ့ရဲ့ကုန်သွယ်ရေးမူအရ နှစ်စဥ် ဖေဖော်၀ါရီ ၁ ရက်ကနေ သြဂုတ် ၃၁ ရက်အထိကို အကောက်ခွန်သက်သာခွင့် သုညရာခိုင်နှုန်းနဲ့ တင်သွင်းခွင့်ပေးထားတာပါ။

သြဂုတ်လနောက်ပိုင်း ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ပြောင်းထွက်ပေါ်ချိန်ကစတင်ပြီး  သူ့တို့ရဲ့ အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားကာကွယ်တဲ့အနေနဲ့ အခွန်နှုန်း ကိုတိုးမြှင့်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် အကောက်ခွန်သက်သာခွင့် သုညရာခိုင်နှုန်းနဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံကို တစ်နှစ်ပတ်လုံး ပြောင်းတင်ပို့ခွင့်ရရှိရေး နှစ်ဘက်ဆွေးနွေးမှုတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။

ဒီနှစ်အတွင်းမှာက ပြည်တွင်းလိုအပ်ချက်ရော၊ ပြည်ပလိုအပ်ချက်ရောက ပြောင်းဆန်လိုအပ်ချက် မြင့်မားနေတဲ့အတွက် ဈေးကွက်အရတော့ ရောင်းလိုအားနည်းပြီးတော့ ဝယ်လိုအားများမယ်။ ဈေးနှုန်းတော့ တောင်သူဘက်ရော၊ ကုန်သည်တွေဘက်ရော ဈေးနှုန်းအမြင့်ဈေးရနိုင်တယ်လို့ ခန့်မှန်းလို့ရပါတယ်။

လက်ရှိမှာ ပြည်တွင်းပြောင်းကို  နယ်စပ်ကနေတဆင့် ထိုင်း၊ တရုတ်နဲ့လာအိုကို အဓိက တင်ပို့နေ တာဖြစ်ပါတယ်။ ပင်လယ်ရေကြောင်းကနေ အိန္ဒိယနဲ့ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတို့ကို အထိုက်အလျောက်သာ တင်ပို့နေပြီး၊ အခုနှစ်မှာ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံကို စတင်တိုးချဲ့တင်ပို့နိုင်ခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။

နှစ်စဉ် ပြည်တွင်းမှာ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်တဲ့ ပြောင်းတန်ချိန်  တစ်နှစ်ကို ၂ သန်းခွဲ၀န်းကျင်ရှိပြီး၊ ယခုနှစ်မှာတော့ နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်မူရဲ့ နောက်ဆက်တွဲ သက်ရောက်မှုတွေနဲ့ သွင်းအားစုစျေးကြီးမြင့်မှုကြောင့် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်နိုင်မှုပမာဏ လျော့ကျနိုင်တယ်လို့ ခန့်မှန်းထားကြပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် အခုနှစ်ပြောင်းအထွက်နှုန်းနည်းနိုင်ပြီး ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပပြောင်းလိုအပ်ချက် များနေတဲ့အတွက် ရောင်းလိုအားထက် ၀ယ်လိုအားများကာ ပြောင်းစျေး အမြင့်ပိုင်းရှိနိုင်တယ်လို့ ကုန်သည်တွေက ခန့်မှန်းထားကြပါတယ်။

တရုတ်နိုင်ငံကို တိရစ္ဆာန်အစာ ပြောင်းချဉ်ဖတ် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်တင်ပို့တာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကုန်သွယ်မှုချောမွေ့စေဖို့ နှစ်နိုင်ငံသဘောတူညီချက်အရ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူနဲ့ တင်ပို့သူတွေ လိုက်နာဆောင်ရွက်ရမယ့်အချက်တွေကို  စစ်ကောင်စီ စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့်ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ 

ပထမအဆင့်အနေနဲ့ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူတွေက Good Agricultural Practices (GAP) စနစ်နဲ့ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ကာ ပိုးမွှားကာကွယ်ရေးအတွက် Integrated Pest Management (IPM) စနစ်ကိုကျင့်သုံးရမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ဒီအတွက် စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာနက ပြောင်းစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူတွေကို စိုက်ပျိုးရေးအလေ့အကျင့်ကောင်းများ Good Agricultural Practices (GAP) စနစ်နဲ့ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်နိုင်ဖို့ လိုအပ်တဲ့ နည်းပညာပေးရေးလုပ်ငန်းတွေ ဆောင်ရွက်ပေးဖို့နဲ့ သတ်မှတ်လုပ်ငန်းစဉ်အတိုင်း ဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့ ကွင်းဆင်းစိစစ်ပြီး မှတ်တမ်းရေးသွင်း ဆောင်ရွက်ရ မယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။

တင်ပို့ရောင်းချသူတွေကလည်း ထုပ်ပိုးပြီးဖြစ်တဲ့ တိရစ္ဆာန်အစာ ပြောင်းချဉ်ဖတ်တွေကို တင်ပို့ခြင်းမပြုမီ စိုက်ပျိုး၊မွေးမြုရေးနဲ့ ကုသရေးဦးစီးဌာနထံ နမူနာတွေပေးပို့ကာ တရုတ်နိုင်ငံက သတ်မှတ်ထားတဲ့ သီးနှံဖျက်ပိုးများနှင့် တိရစ္ဆာန်ကူးစက်ရောဂါများကင်းရှင်းကြောင်း စစ်ဆေးပြီးမှသာ သတ်မှတ်ထားသော Certificate ကို စိုက်ပျိုး၊မွေးမြူရေးနှင့်ကုသရေးဦးစီးဌာနက ထုတ်ပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါကြောင့် တင်ပို့လိုသူတွေအနေနဲ့ တိရစ္ဆာန်အစာ ပြောင်းချဉ်ဖတ်နမူနာတွေကို စိုက်ပျိုးရေးဌာနရဲ့ သီးနှံကာကွယ်ရေး ဌာနခွဲမှာ စစ်ဆေးခဲ့ပြီးနောက် သတ်မှတ်ချက်နဲ့ကိုက်ညီပါက ပိုးမွှားကင်းရှင်းကြောင်း သက်သေခံလက်မှတ် Phytosanitary Certificate (PC) ကို ၃ ရက်အတွင်း ထုတ်ပေးသွားမည်လို့ သိရပါတယ်။

တိရစ္ဆာန်အစာအတွက် အစိုဓာတ် ၆၅ မှ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းရှိ ပြောင်းပင်နဲ့ အဖူးကို စဉ်းဖြတ်ကာ လေကင်းမဲ့တဲ့နေရာမှာ အချဉ်ဖောက်ပြီးနောက် စနစ်တကျသိုလှောင်သိမ်းဆည်းထားရာမှ ရရှိလာတဲ့ ချဉ်ဖတ်ကို တိရစ္ဆာန်တွေက နှစ်သက်ကြကာ အာဟာရဓာတ်ကလည်း ကြွယ်ဝမှု ရှိစေပါတယ်။

ရာသီအလိုက် တိရစ္ဆာန်အစာ အခက်အခဲရှိတဲ့ ဒေသတွေမှာရှိတဲ့ မွေးမြူရေးတောင်သူတွေအတွက် တိရစ္ဆာန်အစာလိုအပ်ချက်ကို ဖြည့်ဆည်းနိုင်တဲ့အပြင် ပြည်ပပို့ကုန်အနေနဲ့လည်း အလားအလာရှိတာကြောင့် စိတ်ပါဝင်စားတဲ့သူတွေ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ထုတ်လုပ်နိုင်ဖို့အတွက် စိုက်ပျိုးရေး၊မွေးမြူရေးနှင့်ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာနက စီစဉ်ထားပါတယ်။

နိုင်ငံရဲ့ နှစ်စဉ် အသားတင်ထုတ် လုပ်မှုတန်ဖိုး တိုးတက်ရေးမှာ ကျွဲ၊ နွား၊သိုး၊ဆိတ် အပါအဝင် အသားကဏ္ဍကလည်း အရေးပါတဲ့လုပ်ငန်းဖြစ်လို့ မွေးမြူရေးလုပ်ကိုင်သူတွေအနေနဲ့ လွှတ်ကျောင်းစနစ်အစား တိရစ္ဆာန်အစာ စိုက်ပျိုးကျွေးမွေးတဲ့စနစ် ကျင့်သုံး ဆောင်ရွက်ကြဖို့ စိုက်ပျိုးရေး ၊မွေးမြူရေးနှင့်ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာန စစ်ကောင်စီ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးတင်ထွဋ်ဦးက ပြောပါတယ်။ 

ဒါ့အပြင် ဒေသနဲ့ ကိုက်ညီတဲ့ တိရစ္ဆာန်အစာပင်တွေကို လက်တွေ့စိုက်ပျိုး ပြသတာ၊ တိရစ္ဆာန်အစာ ချဉ်ဖတ် ပြုလုပ်နည်း ဖြန့်ဝေတာတွေလုပ်ဆောင်ဖို့  တိရစ္ဆာန်အစာချဉ်ဖတ်ထုတ်လုပ်ခြင်း လုပ်ငန်းညှိနှိုင်းအစည်းအဝေးမှာ ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။