ဒေါ်လာမူဝါဒ ပြောင်းလဲပြီးနောက် ပြည်တွင်းပဲဈေးကွက်မှာ နှစ်ပတ်အတွင်း ပဲစင်းငုံဈေး ၂၄ ရာခိုင်နှုန်းအထိ မြင့်တက်နေပြီး မတ်ပဲဈေး ၁၂ ရာခိုင်နှုန်းကျော် မြင့်တက်လာပါတယ်။

ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင် ကုန်စည်ဒိုင်စျေးနှုန်းအရ အခုလပထမပတ်မှာ ပဲစင်းငုံ တတန်ကို ၁,၅၈၀,၀၀၀ ကျပ်ဝန်းကျင် ပေါက်စျေးရှိပြီး၊ မတ်ပဲက တစ်တန်ကို ၁,၆၅၀,၀၀၀ ကျပ်ဝန်းကျင်သာ ပေါက်ဈေးရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒေါ်လာမူဝါဒပြောင်းလဲပြီးနောက် လက်ရှိမှာ ပဲစင်းငုံ တစ်တန်ကို ၁၉၆၀၀၀၀ ကျပ်ပေါက်ဈေးရှိပြီး မတ်ပဲတတန်ကို ၁,၈၅၃,၀၀၀ ကျပ် အထိ ရောက်ရှိလာတာပါ။

ဗဟိုဘဏ်က တဒေါ်လာကို ၁၈၅၀ ကျပ်နဲ့ ကန့်သတ်ခဲ့ပြီးတဲ့နောက် မှောင်ခိုစျေးကွက်မှာ ဒေါ်လာဈေး ထိုးတက်လာတဲ့အတွက်  သြဂုတ် ၅ ရက်ကစတင်ပြီး တဒေါ်လာကို ၂,၁၀၀ ကျပ်ကို တိုးမြှင့်သတ်မှတ်လိုက်ပါတယ်။

တချိန်တည်းမှာပဲ ပို့ကုန်ရငွေရဲ့ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းကို တရက်အတွင်း မြန်မာငွေ လဲလှယ်ရမဲ့ သတ်မှတ်ချက်ကနေ ကင်းလွတ်ခွင့်ပေးခဲ့ပြီး တလအတွင်း ကိုယ်တိုင်အတွက် သုံးစွဲနိုင်သလို လွှဲပြောင်းရောင်းချနိုင်တယ်လို့ ဖြေလျှော့ပေးခဲ့ပါတယ်။

ဒီဖြေလျှော့မှုတွေကြောင့် ကုန်သည်တွေက ဈေးနှုန်းတိုးမြှင့်ပေးပြီး ဝယ်ယူလာနိုင်တာလို့  ဈေးကွက် စောင့်ကြည့်သူတွေက မှတ်ချက်ပြုထားကြပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ပြည်တွင်း ဒေါ်လာငွေလဲနှုန်းကလည်း ပြည်ပဈေးကွက်မှာ ကျပ် ၃,၀၀၀ ဝန်းကျင်ထိ ထိုးတက်နေတဲ့အတွက် ပြည်တွင်း ပဲစျေးတွေကို မြင့်တက်လာစေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ဗဟိုဘဏ်က ပို့ကုန်သမားတွေအတွက် ဒေါ်လာမူဝါဒကို ဖြေလျှော့ထားတဲ့အပြင် အိန္ဒိယနဲ့ ပါကစ္စတန်နိုင်ငံတို့မှာ ရာသီဥတုမတည်ငြိမ်တာ၊ အရန်ပဲလက်ကျန် နည်းပါးပြီး ဝယ်လိုအား ကောင်းနေတာတွေကြောင့် ဈေးဆက်တက်နိုင်တယ်လို့ ကုန်သည်အများစုက ခန့်မှန်းထားကြပါတယ်။

ပြည်တွင်း ပဲအထွက်နှုန်းကလည်း သွင်းအားစုစျေးနှုန်းနဲ့ စိုက်ပျိုးကုန်ကျစရိတ် မြင့်တက်လာမှု၊  စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက် နိုင်ငံရေး မတည်ငြိမ်မှုတွေနဲ့ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေ စတာတွေကြောင့် စိုက်ဧကနဲ့ ပဲအထွက်နှုန်း ကျဆင်းနေပါတယ်။

လက်ရှိမှာ ပြည်ပကို အဓိကတင်ပို့တဲ့ ပဲအမျိုးအစားတွေအပြင် ကုလားပဲ၊ စားတော်ပဲတို့လို ပြည်တွင်းစားသုံးမှုများတဲ့ ပဲအမျိုးအစားတွေကလည်း မြန်မာကျပ်ငွေတန်ဖိုး ဆက်တိုက် ကျဆင်းနေတာကြောင့် ဈေးမြင့်တက်နေပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ မတ်ပဲ၊ ပဲစင်းငုံနဲ့ ပဲတီစိမ်းတို့ကို အများဆုံးစိုက်ပျိုးပြီး အိန္ဒိယနိုင်ငံကို အဓိကထားတင်ပို့ပါတယ်။

အခုဘဏ္ဍာနှစ် သြဂုတ် ဒုတိယပတ်အထိ ၄ လကျော်အတွင်း ပြည်ပကို ပဲမျိုးစုံ တန်ချိန် ၆ သိန်းကျော် တင်ပို့ထားတယ်လို့ စစ်ကောင်စီရဲ့ စီးပွားရေးနဲ့ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်တဲ့စာရင်းအရ သိရပါတယ်။ 

၂၀၂၂-၂၀၂၃ ဘဏ္ဍာနှစ် ဧပြီ ၁ ရက်ကနေ ဩဂုတ် ၁၂ ရက်နေ့အထိ ပင်လယ်ရေကြောင်းကနေ ပဲမျိုးစုံတန်ချိန် ၄ သိန်း ၆ သောင်းကျော်နဲ့ နယ်စပ်ကနေ တန် ၁ သိန်း ၄ သောင်းနီးပါး တင်ပို့ထားပြီး အဲဒီပဲမျိုးစုံတင်ပို့မှုကနေ ပို့ကုန်ဝင်ငွေအနေနဲ့ အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၄၆၃ ကျော် ရရှိထားတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

အခုဘဏ္ဍာနှစ်အတွင်းမှာ ပဲတီစိမ်းကို တန်ချိန် ၂ သိန်း ၉ သောင်းကျော်အထိ အများဆုံးတင်ပို့ထားတာဖြစ်ပြီး မတ်ပဲ တင်ပို့မှုက တန်ချိန် ၁ သိန်း ၄ သောင်းဝန်းကျင်နဲ့ ပဲစင်းငုံ တင်ပို့မှုကတော့ တန်ချိန် ၂ သောင်းကျော်  ရှိတယ်လို့ စီးပွား/ ကူးသန်းရဲ့ အချက်အလက်တွေအရ သိရပါတယ်။

မြန်မာ့ပြည်ပပို့ကုန် ပဲတွေဖြစ်တဲ့ မတ်ပဲနဲ့ ပဲစင်းငုံတွေ ဇွန်လဆန်းပိုင်းကစပြီး စျေးကွက်ပြန်လည် ကောင်းမွန်လာပြီး ဆက်လက်ဈေးတက်လာနိုင်တယ်လို့ ပဲကုန်သည်တွေထံက စုံစမ်းသိရပါတယ်။

မေလအတွင်းက မြန်မာပဲတွေကို အိန္ဒိယနိုင်ငံက အ၀ယ်နှေးလို့ မတ်ပဲရော ပဲစင်းငုံပါ စျေးတန်းတစ်ခုမှာ ငြိမ်နေရာကနေ ဇွန်၂ ရက်က  စတင်ပြီး စျေးကောင်းလာခဲ့တာပါ။

ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်စျေးကွက်မှာ ပဲစင်းငုံနီက ပြီးခဲ့တဲ့သီတင်းပတ်နဲ့ယှဉ်ရင်  ကျပ် ၁၅,၀၀၀  ဈေးတက်လာပြီး၊ မတ်ပဲက ကျပ် ၅၅,၀၀၀ ကျော် စျေးမြင့်တက်လာပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့မေလ နောက်ဆုံးပတ်က တစ်တန်ကို ကျပ် ၁၄ သိန်းခွဲ၀န်းကျင်မှာ စျေးငြိမ်နေတဲ့ ပြည်တွင်းမတ်ပဲစျေးနှုန်းက ဇွန် ၈ ရက်မှာ  ကျပ် ၁၅ သိန်းကျော်ထိ မြင့်တက်ခဲ့ပြီး၊ ပဲစင်းငုံနီ RC စျေးနှုန်းကလည်း ကျပ် ၁၃ သိန်းခွဲ၀န်းကျင်ကနေ တစ်တန်ကို ကျပ် ၁,၅၇၀,၀၀၀ အထိ မြင့်တက်လာတာပါ။

လတ်တလော စျေးကွက်အတွင်းမှာတော့ ဝယ်လိုအားရှိပေမယ့် ရောင်းလိုအားနည်းနေပြီး  ပြည်တွင်းလှောင် လက်တွေရဲ့ ၀ယ်လိုအားကြောင့် အခုလို စျေးမြင့်တက်လာတာဖြစ်တယ်လို့ ပဲ၊နှမ်းကုန် သည်တယောက်က ပြောပါတယ်။

အခုလို မတ်ပဲနဲ့ ပဲစင်းငုံတွေ စျေးမြင့်လာပေမဲ့ သွင်းအားစုကုန်ကျစရိတ် နှစ်ဆ၊ သုံးဆ မြင့်တက်နေတဲ့ လက်ရှိအခြေအနေအရ မြန်မာတောင်သူတွေအတွက် အကျိုးအမြတ်နည်းနေသေးတယ်လို့ တောင်သူတွေက ဆိုပါတယ်။

အရင်က မတ်ပဲဈေးနှုန်းဟာ ပြည်ပ ဝယ်လက်နိုင်ငံရဲ့ ပြည်တွင်းပေါက်ဈေးနှုန်းပေါ်မှာသာ အဓိက မူတည်ပေမဲ့ ယခုအခါ ပြည်တွင်းမှာချမှတ်တဲ့ ပို့ကုန်သွင်းကုန်မူဝါဒနဲ့ မြန်မာငွေကြေးစျေး၊ ဒေါ်လာပေါက်ဈေးတွေအပေါ်မှာသာ မူတည်နေတယ်လို့ စျေးကွက်ကျွမ်းကျင်သူတွေက မှတ်ချက်ပြုထားကြပါတယ်။

ဒါ့အပြင်လတ်တလော မြန်မာပြည်တွင်းချမှတ်ထားတဲ့ ပို့ကုန်၊သွင်းကုန်မူဝါဒတွေနဲ့ ငွေကြေးလဲလှယ်မှုပုံစံအရလည်း ပို့ကုန်၊ သွင်းကုန်လုပ်ငန်းရှင်တွေအတွက် လုပ်ကိုင်ရ ခက်ခဲစေတယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။

“အဓိကက ငွေစျေးပဲ၊ ငွေစျေးကို ထိန်းချုပ်ထားတဲ့အတွက် တက်သင့်သလောက် မတက်တော့ဘူး။ ဈေးတန်း တစ်ခုမှာ ထိန်းထားရသလိုဖြစ်နေတယ်” လို့ ပဲ၊နှမ်းကုန်သည်တယောက်က ဆိုပါတယ်။

လာမယ့် သြဂုတ် ၁ ရက်ကစပြီး ပဲမျိုးစုံကို ပြည်ပတင်ပို့ရာမှာ ပို့ကုန်လိုင်စင်လျှောက်ထားရယူပြီးမှ တင်ပို့ခွင့်ပြုမယ်လို့ စစ်ကောင်စီက ကန့်သတ်ထားပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အဓိက၀ယ်လက်ဖြစ်တဲ့ အိန္ဒိယရဲ့  ပဲလိုအပ်ချက်က ဆက်ရှိနေဦးမှာဖြစ်လို့  လာမယ့်လတွေမှာ  အိန္ဒိယ၀ယ်လိုအားနဲ့အတူ  မြန်မာမတ်ပဲ ဈေးနှုန်းလည်း အထိုက်အလျှောက် ဆက်လက် မြင့်တက်လာနိုင်ဖွယ်ရှိတယ်လို့ စျေးကွက်ကျွမ်းကျင်သူတွေက ခန့်မှန်းထားကြပါတယ်။