တိုင်းရင်းသားနိုင်ငံရေးပါတီတခုဖြစ်တဲ့ မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီဟာ စစ်ကောင်စီ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ထံ ဒီနေ့ မတ် ၁၅ ရက်နေ့မှာ ပါတီမှတ်ပုံတင်ခွင့် လျှောက်ထားခဲ့တယ်လို့ ပါတီအထွေထွေအတွင်းရေးမှူး နိုင်စံတင်က ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။
မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီဟာ ပါတီမှတ်ပုံတင်ဖို့အတွက် ပြီးခဲ့တဲ့ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၁ ရက်နေ့က ပြုလုပ်တဲ့ ပါတီဗဟိုကော်မတီအစည်းအဝေးမှာ ဆုံးဖြတ်ပြီးနောက် စစ်ကောင်စီ UEC ထံ ပါတီမှတ်ပုံတင်ခွင့် လျှောက်ထားခဲ့ပါတယ်။
ပါတီမှတ်ပုံတင်ခွင့် လျှောက်ထားရမှာ စစ်ကောင်စီရဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဥပဒေ ကန့်သတ်ချက်တွေကြောင့် မွန်ပြည်နယ်အဆင့်မှာပဲ မှတ်ပုံတင်ခွင့် လျှောက်ထားခဲ့တာပါ။
ဒါပေမဲ့ မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီဟာ မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ(ကရင်ပြည်နယ်)အတွက်လည်း ပါတီအသစ် တည်ထောင်ခွင့် လျှောက်ထားသွားဖို့ စီစဉ်ထားတယ်လို့ နိုင်စံတင်က ပြောပါတယ်။
မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီကတော့ ပါတီမှတ်ပုံပြန်တင်ရတာဟာ ပါတီဆက်လက် ရှင်သန်ရေးအပါအဝင် ပြည်သူလူထုနဲ့ ထိတွေ့ ဆက်ဆံနိုင်ဖို့အတွက် လုပ်ဆောင်ခဲ့တာလို့ ဒီဗွီဘီကို ပြောဆိုထားပါတယ်။
မတ် ၁၄ ရက်နေ့အထိ ပါတီတည်ထောင်ခွင့်နဲ့ ပါတီမှတ်ပုံတင်ခွင့် လျှောက်ထားတဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီ ၂၃ ပါတီအထိ ရှိလာပြီလို့ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီရဲ့ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် (UEC) က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
အဲဒီထဲမှာ တနိုင်ငံလုံး စည်းရုံးမယ့်ပါတီ ၅ ပါတီနဲ့ တိုင်းဒေသကြီး ဒါမှမဟုတ် ပြည်နယ်အဆင့်မှာသာ စည်းရုံးမယ့်ပါတီ ၁၈ ပါတီရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲမှာ ကိုယ်စားလှယ် ၁၂ နေရာအထိ အနိုင်ရရှိခဲ့တဲ့ မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီဟာ စစ်တပ် အာဏာသိမ်းပြီးနောက် စစ်ကောင်စီနဲ့ ပူးပေါင်းသွားတဲ့အတွက် မွန်လူထုအတွင်း ဝေဖန်ခံနေရတဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီတခုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
လက်ရှိမှာ မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီရဲ့ ပါတီကိုယ်စားလှယ်တွေဖြစ်တဲ့ ဒေါက်တာဗညားအောင်မိုးက စစ်ကောင်စီ ဗဟိုအကြံပေးအဖွဲ့ဝင်၊ နိုင်လယိတမကလည်း ပြည်နယ်စစ်ကောင်စီအဖွဲ့ဝင်နဲ့ မွန်ပြည်နယ်စီးပွားရေးရာဝန်ကြီးအဖြစ် ဆောင်ရွက်နေပါတယ်။
နိုင်ငံရေးပါတီအဖြစ် မှတ်ပုံတင်မယ့်ကိစ္စကို လာမယ့်ရက်ပိုင်းအတွင်း ဗဟိုကော်မတီအစည်းအဝေး ခေါ်ယူပြီး ဆုံးဖြတ်သွားမယ်လို့ မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ ပြောခွင့်ရ နိုင်သန်းရွှေက ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။
စစ်ကောင်စီက အသစ်ပြဋ္ဌာန်းလိုက်တဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဥပဒေအရ မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီအနေနဲ့ မှတ်ပုံတင်ဖို့ အခက်အခဲရှိနေတာကြောင့် လာမယ့် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ ရက်နေ့မှာ ဗဟိုကော်မတီအစည်းအဝေး ခေါ်ယူပြီး ဆုံးဖြတ်သွားဖို့ စီစဉ်ထားတာပါ။
မှတ်ပုံတင်မယ့်ကိစ္စရပ်ကို ဗဟိုကော်မတီရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်အတိုင်း ဆက်လက်ဆောင်ရွက်သွားမှာ ဖြစ်တဲ့အတွက် လတ်တလောမှာ ပါတီမှတ်ပုံတင်မယ့်ကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ထုတ်ဖော်ပြောဆိုလို့ မရသေးဘူးလို့ နိုင်သန်းရွှေက ပြောပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ စစ်ကောင်စီက ပြဋ္ဌာန်းထားတဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီဥပဒေကြောင့် မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီအနေနဲ့ တနိုင်ငံလုံး စည်းရုံးမယ့် ပါတီအဖြစ် မှတ်ပုံတင်ဖို့ အခက်အခဲ ရှိနေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
စစ်ကောင်စီက အသစ်ပြဋ္ဌာန်းလိုက်တဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဥပဒေအရ ပြည်ထောင်စုတဝန်းလုံးမှာ စည်းရုံးမယ့်ပါတီဖြစ်ရင် ပါတီမှတ်ပုံတင်တဲ့ ရက်ကစပြီး ရက်ပေါင်း ၉၀ အတွင်း ပါတီဝင်ဦးရေ အနည်းဆုံး တသိန်းရှိရမှာဖြစ်သလို ပါတီရန်ပုံငွေ ကျပ်သိန်း ၁,၀၀၀ ရှိရမယ်လို့ ပြဋ္ဌာန်းထားတာပါ။
တိုင်းဒေသကြီး ဒါမှမဟုတ် ပြည်နယ်တခုအတွင်းသာ စည်းရုံးမယ့်ပါတီဆိုရင် ပါတီဝင်ဦးရေ အနည်းဆုံး ၁,၀၀၀ ရှိရမှာဖြစ်ပြီး ပါတီရန်ပုံငွေ ကျပ်သိန်း ၁၀၀ ကို မြန်မာ့စီးပွားရေးဘဏ်တခုခုမှာ ငွေစာရင်းဖွင့်လှစ်ပြီးတဲ့ အထောက်အထား ရှိရမယ်လို့ ပြဋ္ဌာန်းထားပါတယ်။
နိုင်ငံရေးပါတီ ဥပဒေပုဒ်မ ၅(ဇ) မှာတော့ ပြည်ထောင်စုတဝန်းလုံးမှာ စည်းရုံးမယ့် ပါတီအနေနဲ့ ရက်ပေါင်း ၁၈၀ အတွင်း တနိုင်ငံလုံးရှိ မြို့နယ်အားလုံးရဲ့ အနည်းဆုံး ထက်ဝက်မှာ ရုံးခန်းဖွင့်လှစ်ရမယ်လို့ ပြဋ္ဌာန်းထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။
စစ်ကောင်စီရဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီဥပဒေကြောင့် နိုင်ငံရေးပါတီအများစု ပြည်ထောင်စုအဆင့်မှာ မှတ်ပုံတင်ဖို့ အခက်အခဲရှိနေသလို ပါတီအများစုဟာ တိုင်းဒေသကြီး ဒါမှမဟုတ် ပြည်နယ်တခုအတွင်းသာ မှတ်ပုံတင်ရမယ့် အခြေအနေနဲ့ ကြုံနေရတာပါ။
မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲမှာ ကိုယ်စားလှယ် ၁၂ နေရာ အနိုင်ရရှိခဲ့တဲ့ တိုင်းရင်းသား နိုင်ငံရေးပါတီတခု ဖြစ်ပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် စစ်ကောင်စီနဲ့ ပူးပေါင်းသွားတဲ့အတွက် မွန်ပြည်သူတွေကြားမှာ ဝေဖန်ခံနေရတာပါ။
လက်ရှိမှာတော့ မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီရဲ့ ကိုယ်စားလှယ်တွေဖြစ်တဲ့ ဒေါက်တာ ဗညားအောင်မိုးက စစ်ကောင်စီ ဗဟိုအကြံပေးအဖွဲ့ဝင်၊ နိုင်လယိတမက မွန်ပြည်နယ် စစ်ကောင်စီအဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ဆောင်ရွက်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။