ထိုင်း-မြန်မာထိုင်းနယ်စပ် ကရင်ပြည်နယ်၊ မြဝတီမြို့နယ်မှာ လူကုန်ကူးခံထားရတဲ့ ထိုင်းအမျိုးသမီးငယ် တစ်ယောက်ကို ထိုင်းရဲနဲ့ သက်ဆိုင်ရာဌာနတွေ ပူးပေါင်းပြီး စက်တင်ဘာ ၅ ရက် မွန်းလွဲပိုင်းက ဘေးအန္တရာယ်ကင်းစွာ ကယ်တင်နိုင်ခဲ့တယ်လို့  မဲဆောက်မြို့ရဲမှူးကြီး မွန်းစကရောက်အွန်က ပြောပါတယ်။

လူကုန်ကူးခံရတဲ့ ထိုင်းအမျိုးသမီးဟာ  အသက် ၁၆ နှစ်သာရှိသေးပြီး  ဘူရီလန်ခရိုင်မှာနေထိုင်သူဖြစ်တယ်။ သူ့ဟာ မြဝတီမြို့နယ်ရှိ ဖျော်ဖြေရေး စားသောက်ဆိုင်တဆိုင်မှာ လစာကောင်းကောင်းနဲ့ အလုပ်ရမယ်ဆိုလို့သွားရောက်ရာက လူကုန်ကူးခံရတာလို့ ထိုင်းအမျိုးသမီးက ထွက်ဆိုပါတယ်။

စားသောက်ဆိုင်မှာတော့  အမျိုးသားအတွက် ဖျော်ဖြေပေးရတဲ့ အလုပ်လုပ်ရတာကြောင့် ထိုင်းအမျိုးသမီးက သူ့ရဲ့မိခင်ထံ အကြောင်းကြားခဲ့ရာက သူ့မိခင်က  ထိုင်းနိုင်ငံ ကလေးနဲ့ အမျိုးသမီးကူညီပေးရေးအဖွဲ့ထံ တိုင်ကြားခဲ့ပါတယ်။ ဒီနောက် မြန်မာ-ထိုင်းနယ်စပ် အမှတ် ၁၄ ထိုင်းစစ်တပ်မှတဆင့် မဲဆောက်မြို့ရဲမှူးကြီးထံ အကူအညီတောင်းခံတာဖြစ်ပါတယ်။

ထိုင်းရဲက မြန်မာဘက်ကို ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီးနောက် မဲဆောက်တဖက်ခြမ်း မြဝတီမြောက်ဘက်  အပန်းဖြေစခန်းတနေရာကနေ ထိုင်းအမျိုးသမီးကို ကယ်ထုတ်လာနိုင်ခဲ့ကာ သောင်ရင်းမြစ်ကိုဖြတ်ပြီး စက်လှေနဲ့ ထိုင်းဘက်ကမ်းမှာ စောင့်နေတဲ့ ထိုင်းတာဝန်ရှိသူတွေထံ မြန်မာဘက်က လာရောက်ပို့ဆောင်ပေးခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။

လွတ်မြောက်လာတဲ့ ထိုင်းအမျိုးသမီးငယ်ကိုတော့ မဲဆောက်မြို့ ရဲမှူးကြီးက စစ်ဆေးပြီး ကိုယ်ရေးအချက်အလက်မှတ်တမ်းယူကာ တာခ်ခရိုင်လူကုန်ကူးတားဆီးနိမ်နှင်းရေးအဖွဲ့ထံ လွဲပြောင်းပေးအပ်လိုက်ပါတယ်။

ကရင်ပြည်နယ်၊ မြဝတီမြို့နယ်ရှိ အပန်းဖြေစခန်းနေရာဟာ ကာစီနိုလောင်းကစားနဲ့ အွန်လိုင်းကနေ တရားမဝင် လောင်းကစားမှုတွေနဲ့နာမည်ကြီးနေတာတဲ့နေရာဖြစ်ပြီး ဟောင်ကောင်၊ ထိုင်ဝမ်နဲ့ တရုတ်ပြည်မကြီးက တရုတ်လူမျိုးတွေ၊ ထိုင်းတွေအပါအဝင် အာဖရိကန်တွေပါ လာရောက်ပြီး  တရားမဝင် မှောင်ခိုလုပ်ငန်းပေါင်းစုံ လုပ်ကိုင်နေကြတာဖြစ်ပါတယ်။

ရုရှားရဲ့ ကျူးကျော်မှုအပြီးမှာ ထိခိုက်အလွယ်ဆုံး ယူကရိန်းနိုင်ငံသားတွေ အများအပြားအပါအဝင် ကမ္ဘာတဝန်းရှိ လူ ၂၅ သန်းဟာ လူကုန်ကူးမှုရဲ့သားကောင်တွေ ဖြစ်နေကြတယ်လို့ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဌာနက ဇူလိုင်လ ၁၉ ရက်မှာ ပြောလိုက်ပါတယ်။

လူကုန်ကူးမှုဆိုင်ရာ နှစ်ပတ်လည်အစီရင်ခံစာ ထုတ်ပြန်ချိန်အတွင်း အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်ထနီဘလင်ကန်က ယူကရိန်း NGO လာစထရာဒါ အဖွဲ့ဥက္ကဋ္ဌ ကာတရီနာ ချာရာပါခါ အပါအဝင် လူကုန်ကူးမှုတိုက်ဖျက်ရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေကို ဂုဏ်ပြု ချီးမြှင့်ခဲ့ပါတယ်။

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရဲ့ အစီရင်ခံစာထဲမှာ လူကုန်ကူးမှု၊ အဓမ္မလုပ်အားပေးခိုင်းစေမှု၊ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေ၊ သို့မဟုတ် အစိုးရ ကျောထောက်နောက်ခံပြု လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေက ကလေးစစ်သား စုဆောင်းခြင်း၊ သို့မဟုတ် အသုံးပြုခြင်းတွေကို မူဝါဒ၊ သို့မဟုတ် ပုံစံချမှတ် ဆောင်ရွက်နေတဲ့ နိုင်ငံတွေစာရင်းထဲမှာ ရုရှားကို ထည့်သွင်းထားပါတယ်။

အစီရင်ခံစာပါ စွပ်စွဲချက်တွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ မှတ်ချက်ပေးဖို့ တောင်းဆိုချက်တွေကို ဝါရှင်တန်ရှိ ရုရှားသံရုံးက ချက်ချင်း တုံ့ပြန်ခြင်း မရှိပါဘူး။ 

ရုရှားအပြင်၊ ကဏ္ဍသစ်ထဲမှာ အာဖဂန်နစ္စတန်၊ မြန်မာနိုင်ငံ၊ ကျူးဘား၊ အီရန်၊ မြောက်ကိုရီးယားနဲ့ တခြား ၅ နိုင်ငံတို့ကိုလည်း လူကုန်ကူးမှု၊ အစိုးရ ဆက်စပ်ကဏ္ဍတွေမှာ အဓမ္မလုပ်အားပေး ခိုင်းစေခြင်း၊ အစိုးရစခန်းတွေမှာ လိင်ကျွန်ပြုခြင်း၊ ကလေးစစ်သားတွေကို အလုပ်ခန့်ခြင်း သို့မဟုတ် စုဆောင်းခြင်းတွေကို မူဝါဒချမှတ်၊ ပုံစံဖော် လုပ်ဆောင်နေကြောင်း စာရင်းပြုစုထားပါတယ်။

ဒီအစီရင်ခံစာဟာ ကလေးစစ်သားတွေကို အလုပ်ခန့်တဲ့၊ သို့မဟုတ် စုဆောင်းတဲ့ နိုင်ငံပေါင်း ၁၂ နိုင်ငံရဲ့ သီးခြားစာရင်းလည်း ပါရှိပါတယ်။ အဲဒီထဲမှာ ရုရှားနဲ့ နိုင်ငံတော်-စပွန်ဆာ အသစ်တွေ စာရင်းထဲ ပါဝင်သူတွေကိုလည်း ထည့်သွင်းထားပါတယ်။