သီရိလင်္ကာနိုင်ငံဟာ နိုင်ငံတကာငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့ (IMF) ဆီက ဒေါ်လာ ၂ ဒသမ ၉ ဘီလီယံ ထောက်ပံ့ငွေကိုရဖို့ ကြိုတင်လိုအပ်ချက်တွေကို ဖြည့်ဆည်းပေးပြီး ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ငွေချေးသူတွေဆီက ခွင့်ပြုချက် အမြန်ရမယ်လို့ သမ္မတ ရာနီးလ်ဝစ်ခရီမန်ဆင်းဂ်က ဖေဖော်ဝါရီ ၄ ရက်မှာ ပြောလိုက်ပါတယ်။

"အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့ရဲ့ ပံ့ပိုးကူညီမှုရဖို့ လိုအပ်တဲ့ ခက်ခဲတဲ့အဆင့်ကို အောင်မြင်ပြီးမြောက်အောင် လုပ်နေပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ သဘောတူညီချက်ကို ကြန့်ကြာမနေဘဲ ရရှိနိုင်မယ်လို့မျှော်လင့်ပါတယ်" လို့ ဝစ်ခရီမန်ဆင်းက ၇၅ နှစ်မြောက် လွတ်လပ်ရေးနေ့ အထိမ်းအမှတ် မိန့်ခွန်းမှာ ပြောလိုက်တာပါ။

သီရိလင်္ကာနိုင်ငံဟာ ၁၉၄၈ ခုနှစ်မှာ ဗြိတိန်ဆီက လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက်ပိုင်း အဆိုးရွားဆုံးသော ဘဏ္ဍာရေးအကျပ်အတည်းကို ရင်ဆိုင်နေရသလို ဒေါ်လာရှားပါးမှု ကြုံတွေ့ခဲ့ရပြီး ပြင်းထန်တဲ့ ငွေကြေးဖောင်းပွမှု၊ ငွေကြေးတန်ဖိုးကျဆင်းမှုနဲ့ စီးပွားရေး ဆုတ်ယုတ်မှုတွေကို ခံစားခဲ့ရတာပါ။

မြို့တော်ကိုလံဘိုရဲ့ ဆင်ခြေဖုံးမှာရှိတဲ့ တက္ကသိုလ်တစ်ခု အပြင်ဘက်မှာ တက္ကသိုလ် ကျောင်းသား၊ အလုပ်သမားသမဂ္ဂတွေနဲ့ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ ၁၅၀၀ လောက်က စနေနေ့က ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ ကိုလံဘိုမြို့တော်မှာတော့ ဘုန်းတော်ကြီးတွေကပါ ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။

"ပြည်သူတွေ သက်သာရာရဖို့အတွက် ပိုက်ဆံသုံးတယ်လို့ လူတွေက ပြောကြတယ်။ အဲဒီငွေတွေကို ပြည်သူတွေ ကြုံတွေ့နေရတဲ့ အခက်အခဲတွေကနေ လွတ်မြောက်အောင် သုံးစွဲကြပေါ့၊ အဲဒီငွေတွေကို တိုင်းပြည် ကောင်းကျိုးအတွက် သုံးကြပေါ့။ ဒါပေမယ့် စာနာမှုမရှိတဲ့ ခေါင်းဆောင်တွေက ဒါတွေကို လျစ်လျူရှုခဲ့တယ်။ သူတို့လုပ်ချင်တာကို လုပ်နေတယ်။"လို့ ဖခင်တဦးဖြစ်သူ ရိုဟန်ဆေးလ်ဗားက ပြောပါတယ်။

လူပေါင်း ၂၂ သန်းရှိသော ကျွန်းမှာ အခွန်မြင့်မားမှု၊ ဆေးဝါးနဲ့ လောင်စာဆီလို မရှိမဖြစ်လိုအပ်တဲ့ ပစ္စည်းတွေ ပြတ်လပ်မှုနဲ့ နေ့စဥ် ဓာတ်အားပြတ်တောက်တာတွေကိုလဲ ကြုံတွေ့ခဲ့ရပါတယ်။

သီရိလင်္ကာဟာ လက်ရှိမှာ အဓိကကြွေးရှင် နှစ်နိုင်ငံဖြစ်တဲ့ တရုတ်နဲ့ ဂျပန်တို့ဆီက ဘဏ္ဍာငွေ အာမခံချက်ရယူဖို့ အာရုံစိုက်နေတာပါ။ တတိယအကြီးဆုံး ကြွေးရှင်ဖြစ်တဲ့ အိန္ဒိယက ကြွေးမြီ ပြန်လည်တည်ဆောက်ရေးဆိုင်ရာ ပံ့ပိုးကူညီဖို့ ပြီးခဲ့သည့်လက သဘောတူခဲ့ပါတယ်။

သီရိလင်္ကာဗဟိုဘဏ်ဟာ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဒုတိယနှစ်ဝက်မှာ စီးပွားရေးအလှည့်အပြောင်းဖြစ်မယ်လို့ ခန့်မှန်းထားပြီး ငွေကြေးဖောင်းပွမှုဟာ အခုနှစ်ကုန်မှာ ဂဏန်းတစ်လုံးတည်း အဆင့်ကို ရောက်မယ်လို့ ခန့်မှန်းထားပါတယ်။

နိုင်ငံကနေ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်သွားပြီး စင်္ကာပူနိုင်ငံကို ရောက်ရှိသွားခဲ့တဲ့ သီရိလင်္ကာ သမ္မတ ဂိုတာဘာယာ ရာဂျာပက်ဆာရဲ့ နှုတ်ထွက်စာကို သီရိလင်္ကာလွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ အဘေး-ဝါဒေးနာ က ဇူလိုင် ၁၅ ရက်မှာ  လက်ခံခဲ့ပါတယ်။ 

သူဟာ ဒီနုတ်ထွက်စာနဲ့အတူ သမ္မတအသစ် ခန့်အပ်တဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တွေ စတင်တော့မှာ ဖြစ်ကြောင်း နဲ့ ဒီမိုကရက်တစ် လမ်းကြောင်းအတိုင်း လည်ပတ်ခွင့်ပြုဖို့ သီရိလင်္ကာ နိုင်ငံသားတွေ ကို တောင်းဆိုခဲ့ကြောင်း သတင်းထောက်တွေကို ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ 

သမ္မတသစ်ရွေးချယ်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်ကို ခုနစ်ရက်အတွင်း အပြီးသတ်ဖို့ မျှော်လင့်ကြောင်း အဘေး-ဝါဒေးနာ က ပြောကြားခဲ့ပြီး ပါလီမန်ကို ဇူလိုင် ၁၆ ရက်မှာ ပြန်လည်ကျင်းပမှာဖြစ် ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

သီတင်းပတ်ကုန် အစည်းအဝေးအတွက် အစီအစဉ်ကို ဇူလိုင် ၁၅ ရက် နှောင်းပိုင်းမှာ ဆုံးဖြတ်မှာဖြစ်ပါတယ်။ 

ရာဂျာပက်ဆာဟာ သူ့ဇနီးနဲ့ လုံခြုံရေးအစောင့် နှစ်ဦး လိုက်ပါလျက် စစ်ဂျက်လေယာဉ်နဲ့ ဇူလိုင်လ ၁၃ ရက် အစောပိုင်းက မော်လ်ဒိုက်ဗ်ကို ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်ခဲ့ပြီး ဇူလိုင် ၁၄ ရက်မှာ စင်ကာပူကို ဆင်းသက်ခဲ့တာပါ။ 

သီရိလင်္ကာနိုင်ငံရဲ့ စီးပွားရေးအကျပ်အတည်းကို ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်တဲ့ လမ်းပေါ်ထွက် ဆန္ဒပြမှု တွေဟာ လနဲ့ချီနေပါပြီ။ 

ထိန်းမနိုင်သိမ်းမရ ငွေကြေးဖောင်းပွမှု၊ အခြေခံကုန်ပစ္စည်း ပြတ်လပ်မှုနဲ့ အကျင့်ပျက်ခြစားမှုတွေ အတွက် ရာဂျာပက်ဆာ မိသားစုတွေနဲ့ အပေါင်းပါတွေကို ဝေဖန်ပြစ်တင်ခဲ့ပြီး ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ်ထဲမှာတော့ ကိုလံဘိုရှိ အစိုးရအဆောက်အအုံတွေကို သိန်းနဲ့ချီတဲ့ပြည်သူတွေက သိမ်းပိုက်ခဲ့ပါတယ်။