ရန်ကုန်၊ အင်းစိန်အကျဉ်းထောင်ကနေ ပြစ်ဒဏ်လွတ်ငြိမ်းခွင့်နဲ့ ဒီကနေ့ ပြန်လွတ်လာတယ်လို့ သတင်းထွက်နေတဲ့ ၈၈ မျိုးဆက်ကျောင်းသားခေါင်းဆောင် တဦးဖြစ်တဲ့ ဦးမြအေး အိမ်ပြန်မရောက်သေးဘူးလို့ သမီးဖြစ်သူထံက သိရပါတယ်။
ဦးမြအေးရဲ့ သမီးဖြစ်သူ မဝေနှင်းပွင့်သုန်က “ အဖေ ဦးမြအေး လွတ်ပြီလို့ သတင်းကြားပါတယ်၊ အခုထိတော့ အိမ်မရောက်သေးပါဘူး။ procedure တွေများလို့ ညနေလောက်မှ ထွက်လာလို့ရမယ်လို့လဲပြောကြပါတယ်။ လူကိုယ်တိုင်အိမ်ပြန်ရောက်ပြီး၊ မိသားစုနဲ့ပြန်တွေ့မှ သက်ပြင်းချနိုင်မှာမို့ ပြန်ပြီးconfirm လုပ်ပါမယ်။ ဆုတောင်းပေးတဲ့သူတွေအားလုံးကို ကျေးဇူးပါ။” လို့ သူ့ရဲ့ လူမှုကွန်ရက်ကနေ သတင်းမျှဝေထားပါတယ်။
၈၈ မျိုးဆက်ကျောင်းသားခေါင်းဆောင် တဦးဖြစ်တဲ့ ဦးမြအေးကို ဘာအပြစ်မှမရှိဘဲ အာဏာစသိမ်းကတည်းက စစ်တပ်က ဖမ်းဆီးသွားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
ဒီနောက် ရာဇသတ်ကြီး ပုဒ်မ ၅၀၅(ဂ)နဲ့ တရားစွဲပြီး အင်းစိန်ထောင်တွင်း တရားရုံးမှာ လပေါင်းများစွာ ရုံးထုတ်ပြီးနောက် ၂၀၂၂ ခုနှစ် မတ်လ ၁၀ ရက်နေ့ ဦးမြအေးရဲ့မွေးနေ့မှာ ထောင်ဒဏ် ၂ နှစ် ပြစ်ဒဏ် အမိန့်ချမှတ်ခဲ့တာပါ။
နိုဝင်ဘာလ ၁၇ ရက် မှာကျရောက်တဲ့ အမျိုးသားအောင်ပွဲနေ့ အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် နိုင်ငံခြားသား ၄ ယောက်နဲ့ အနုပညာရှင်တွေ အပါအဝင် နိုင်ငံတဝန်း အကျဉ်းထောင်တွေမှာ ပြစ်ဒဏ်ကျခံနေ ရတဲ့ အကျဉ်းသား ၅၇၀၀ ကျော်ကို ပြစ်ဒဏ်ကနေ လွတ်ငြိမ်းခွင့်ပေးလိုက်တယ်လို့ စစ်ကောင်စီက ကြေညာထားပါတယ်။
အမျိုးသားအောင်ပွဲနေ့ အထိမ်းအမှတ်အနေနဲ့ စစ်ကောင်စီက အကျဉ်းသားတွေကို ပြစ်ဒဏ်ကနေ လွတ်ငြိမ်းခွင့်ပေးရပေးရာမှာ အန်အယ်ဒီအစိုးရလက်ထက်တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့တဲ့ ကယားပြည်နယ်အစိုးရ စီမံနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး ဦးမော်မော် အပါအဝင် ၆ ဦး လွိုင်ကော် အကျဉ်းထောင်ကနေ ဒီနေ့ ပြန်လွတ်မြောက်လာပါတယ်။
ကျန်သူ ၅ ဦးကတော့ စစ်ပြေးလို့ ရဲစည်းကမ်း ပုဒ်မတွေနဲ့ ရေးယူထားတဲ့ ဘောလခဲမြို့နယ်နဲ့ ပဲခူးတိုင်းနေသူတွေဖြစ်ပါတယ်။
ကရင်နီ (ကယား) ပြည်နယ်မှာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံရတဲ့ နိုင်ငံရေးအ ကျဉ်းသား ၂၈၄ ဦးရှိတယ်လို့ တိုးတက်သော ကရင်နီပြည်သူ့အင်အားစု (PKPF)ဆီက သိရပါတယ်။
“ကျနော်တို့ PKPF မှာ ရှိတဲ့ စာရင်းက ၂၈၀ ဦး၊ ပြီးခဲ့တဲ့အောက်တိုဘာလကုန်အထိက၊ အခုဒီလ နောက်ထပ် ၄ ယောက်ထပ်တိုးတော့ ၂၈၄ ယောက်ရှိတယ်။ ဒါပေမဲ့ တယောက်ပဲ လွတ်လာတယ်ဆိုတော့ ဒါက မဖြစ်သင့်ဘူးလို့ထင်တယ်။ တခြားတိုင်းနဲ့ ပြည်နယ်က တခြားထောင်တွေမှာဆိုရင် အများအပြား တချို့အကျဉ်းထောင်တွေမှာ ၂၀ - ၃၀ အဲလိုမျိုးရှိတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကယားပြည်နယ်မှာ တယောက်ပဲလွတ်တယ်ဆိုတော့ ဒါကတော့ ကယားပြည်နယ်ကို အကျဉ်းထောင်အရ ထပ်ဆင့်ဖိနှိပ်တယ်လို့ပဲ မြင်ပါတယ်။”
တိုးတက်သော ကရင်နီပြည်သူ့အင်အားစု (PKPF) ရဲ့ ၂၀၂၂ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၁ ရက်နေ့ ထုတ်ပြန်ချက်အရ အာဏာသိမ်းပြီးနောက် နိုင်ငံရေးပုဒ်မအသီးသီးနဲ့ ဖမ်းဆီးခံရသူ ၂၈၀ ရှိပြီး တရားရင်ဆိုင်ဆဲ ၁၀၇ ယောက်ရှိကာ အဲဒီထဲမှာ အမျိုးသမီး ၂၈ ယောက် ပါဝင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
နိုင်ငံခြားသား ၄ ယောက်နဲ့ အနုပညာရှင်တွေ အပါအဝင် နိုင်ငံတဝန်း အကျဉ်းထောင်တွေမှာ ပြစ်ဒဏ်ကျခံနေ ရတဲ့ အကျဉ်းသား ၅၇၀၀ ကျော်ကို နိုဝင်ဘာလ ၁၇ ရက် မှာကျရောက်တဲ့ အမျိုးသားအောင်ပွဲနေ့ အထိမ်းအမှတ် ပြစ်ဒဏ်ကနေ လွတ်ငြိမ်းခွင့်ပေးလိုက်တယ်လို့ စစ်ကောင်စီက ကြေညာထားပါတယ်။
နိုဝင်ဘာ ၁၇ ရက် အမျိုးသားအောင်ပွဲနေ့အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ပြည်မြို့ အကျဉ်းထောင်ကနေ သတင်းထောက်တယောက် အပါအဝင် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား ၃၂ ယောက် လွတ်မြောက်လာတယ်လို့ ဒေသခံနိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား မိသားစုအသိုက်အဝန်းကနေ သိရပါတယ်။
ဒီကနေ့ ပြန်လွတ်လာသူတွေ အများစုဟာ ရာဇသတ်ကြီး ပုဒ်မ ၅၀၅ -က နဲ့ ထောင်ဒဏ် ၂ နှစ် အမိန့် ချမှတ်ခံထားရတဲ့ လွတ်ရက်စေ့ခါနီး နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေ ဖြစ်ကြပြီး အလွတ်တန်းသတင်းထောက် ကိုလပြည့်လည်း ပါဝင်ပါတယ်။
ဒေသခံ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတယောက်က “သတင်းထောက်က ကိုလပြည့်ရယ်၊ သူက အရင်က VOM မှာ ရေးတယ်။ နောက်တော့ Freelance သတင်းထောက်အဖြစ် ဆက်လုပ်နေတာ အဖမ်းခံရတဲ့အထိပေါ့။ အခု သူလည်း လွတ်တယ်။ အခု လွတ်လာသူတွေအများစုက ၅၀၅ ပုဒ်မတွေနဲ့ အမိန့် ၂ နှစ်ချထားပြီသူတွေကိုသာ လွှတ်ပေးတာ။ အကုန်လွတ်နီးတွေပါ။ ပထမ ကြားတာက ၃၄ ယောက် အခုမနက် ၁၀ နာရီလောက်မှာ စလွှတ်တာ။ တကယ်လွှတ်တော့ ၃၂ ယောက်ပဲ လွှတ်တယ်။”
အသက်အရွယ်ကြီးနေပြီး ကျန်းမာရေးမကောင်းတဲ့ ပြည်မြို့နယ် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာခင်မောင်ဝင်းနဲ့ ရွှေတောင်မြို့က ဦးမောင်စိုးတို့ကတော့ လာမယ့် နိုဝင်ဘာ၂၄ ရက်မှာ လွတ်ရက်စေ့တော့မှာဖြစ်ပေမဲ့ ပြန်လွတ်မလာသေးဘူးလို့လည်း ဒေသခံ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားဟောင်းက ပြောပါတယ်။
နိုင်ငံခြားသား ၄ ယောက်နဲ့ အနုပညာရှင်တွေ အပါအဝင် နိုင်ငံတဝန်း အကျဉ်းထောင်တွေမှာ ပြစ်ဒဏ်ကျခံနေရတဲ့ အကျဉ်းသား ၅၇၀၀ ကျော်ကို နိုဝင်ဘာလ ၁၇ ရက် မှာကျရောက်တဲ့ အမျိုးသားအောင်ပွဲနေ့ အထိမ်းအမှတ် ပြစ်ဒဏ်ကနေ လွတ်ငြိမ်းခွင့်ပေးလိုက်တယ်လို့ စစ်ကောင်စီက ကြေညာထားပါတယ်။
ပြည်မြို့ အကျဉ်းထောင်မှ ပြန်လွတ်လာသူစာရင်း—
၁။ ကိုရန်နိုင်အောင်
၂။ ကိုရွှေဖြိုးအောင်
၃။ ကိုအောင်မြင်သူ
၄။ ကိုဝေယံထွန်း (ခ) ဂျူးနိုက်
၅။ ကိုထက်အောင်ဝင်း (ခ) ပုကျူနိုင်
၆။ ကိုညီညီဇော် (ခ) စတီး
၇။ ကိုကျော်ဆန်း
၈။ ကိုမြင့်မြတ်ထက် (ခ) ကြွက်မြှီး
၉။ ကိုစောခေးယူ
၁၀။ ကိုနိုင်လင်းထက်
၁၁။ ကိုဇွဲမန်ဦး
၁၂။ ကိုမြတ်မင်းခန့်
၁၃။ ကိုထူးခန့်အောင်
၁၄။ ကိုစိုပြေထက်
၁၅။ ဦးအယ်မောင်
၁၆။ ကိုအလီဘိုင်
၁၇။ အေးချမ်းအောင်
၁၈။ ကိုမောင်ထွေး
၁၉။ ကိုတင်စိုးဝင်း
၂၀။ ကိုလပြည့်ပိုင် (ခ) လပြည့်
၂၁။ ကိုဇော်မျိုးဝင်း
၂၂။ ကိုချစ်မိုးဦး
၂၃။ ကိုကျော်နိုင် ၁
၂၄။ ကိုဝင်းလှိုင်
၂၅။ ကိုမျိုးမင်းအောင်
၂၆။ ကိုအောင်ဌေး
၂၇။ ကိုအောင်နိုင်
၂၈။ ကိုဇော်မျိုးဝင်း
၂၉။ ကိုဝင်းနိုင်
၃၀။ ကိုအေးလွင်
၃၁။ ကိုထွန်းမင်းသွင်
၃၂။ မသန္တာလင်း
နိုင်ငံခြားသား ၄ ယောက်နဲ့ အနုပညာရှင်တွေအပါအဝင် နိုင်ငံတဝန်း အကျဉ်းထောင်တွေမှာ ပြစ်ဒဏ်ကျခံနေရတဲ့ အကျဉ်းသား ၅၇၀၀ ကျော်ကို နိုဝင်ဘာလ ၁၇ ရက် မှာကျရောက်တဲ့ အမျိုးသားအောင်ပွဲနေ့ အထိမ်းအမှတ် ပြစ်ဒဏ်ကနေ လွတ်ငြိမ်းခွင့်ပေးလိုက်တယ်လို့ စစ်ကောင်စီက ဒီကနေ့ ကြေညာပါတယ်။
အမျိုးသားအောင်ပွဲနေ့ကို ဂုဏ်ပြုသောအားဖြင့်လည်းကောင်း၊ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုကို အလေးထားသောအားဖြင့်လည်းကောင်း အကျဉ်းထောင်အသီးသီးမှာ ပြစ်ဒဏ်ကျခံနေရတဲ့ အကျဉ်းသား ၅၀၉၈ ဦးနဲ့ အကျဉ်းသူ ၆၇၆ ဦး စုစုပေါင်း ၅၇၇၄ ဦးတို့ကို ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ ၄၀၁ ၊ ပုဒ်မခွဲ ၁ အရ ပြန်လွှတ်ပေးလိုက်တာပါ။
ဒီအကျဉ်းသားတွေအနေနဲ့ နောက်တကြိမ် ပြစ်မှုထပ်မံကျူးလွန်ပါက ဒီပြစ်ဒဏ်အပြင် အခုကျခံဖို့ ကျန်ရှိတဲ့ ပြစ်ဒဏ်တွေကိုပါ ဆက်လက်ကျခံပါမယ်ဆိုတဲ့ စည်းကမ်းသတ်မှတ်ချက်နဲ့ စစ်ကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌက ပြစ်ဒဏ်ကနေ လွတ်ငြိမ်းခွင့် ပြုလိုက်တာလို့ စစ်ကောင်စီအတွင်းရေးမှူး ဒု-ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အောင်လင်းဒွေး အမိန့်နဲ့ ထုတ်ပြန်လိုက်တာပါ။
ပြစ်ဒဏ်လွတ်ငြိမ်းခွင့်ပေးလိုက်သူတွေထဲမှာ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံရုံးဝန်ကြီး ဦးကျော်တင့်ဆွေ၊ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင် ဦးသန်းဌေး၊ တနင်္သာရီတိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဒေါက်တာလဲ့လဲ့မော်၊ ပန်းချီဆရာ ထိန်လင်း၊ လူရွှင်တော် ဟာသ သရုပ်ဆောင် ဆင်မ တို့ ပါဝင်ပါတယ်။
ပြစ်ဒဏ်လွတ်ငြိမ်းခွင့်ပြုလိုက်တဲ့ နိုင်ငံခြားသား ၄ ယောက်ကတော့ ဩစတြေးလျ နိုင်ငံသား စီးပွားရေးပညာရှင် ပါမောက္ခ မစ္စတာရှောင်တာနယ်၊ ဗြိတိန်နိုင်ငံသူ မစ္စဗစ်ကီဘိုမင်၊ ဂျပန်နိုင်ငံသား မှတ်တမ်းရုပ်ရှင် ဒါရိုက်တာ တိုရူကူဘိုတာနဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံသား ကိုကျော်ဌေးဦး တို့ဖြစ်ပါတယ်။
သူတို့ ၄ ယောက်ကို နိုင်ငံအချင်းချင်း မိတ်ဝတ်မပျက် ဆက်ဆံရေးကို ရှေးရှုသောအားဖြင့် လည်းကောင်း၊ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုကို အလေးထားတဲ့ အနေနဲ့လည်းကောင်း၊ နိုင်ငံအသီးသီးနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံအကြား သံတမန်ဆက်ဆံရေးနဲ့ နှစ်နိုင်ငံ ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုကို ရှေးရှုသောအားဖြင့် ပြစ်ဒဏ်တွေကို လွတ်ငြိမ်းခွင့်ပြုပြီး ပြည်နှင်ဒဏ်ပေးလိုက်တယ်လို့ စစ်ကောင်စီက ဆိုပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ရာဇသတ်ကြီး ဥပဒေ ပုဒ်မ ၅၀၅(က) နဲ့ တရားစွဲဆို ထားတဲ့ အနုပညာရှင် ၁၁ ဦးကိုလည်း လူမှုရေးအရ ငဲ့ညှာသောအားဖြင့်လည်းကောင်း၊ နိုင်ငံတော်ရဲ့ မေတ္တာနဲ့ စေတနာကို နားလည်စေရန် ရှေးရှုသောအားဖြင့်လည်းကောင်း စွဲဆိုထားတဲ့ အမှုတွေကို ပိတ်သိမ်းခွင့်ပြုလိုက်တယ်လို့ သီးခြားထုတ်ပြန်ပါတယ်။
အဆိုပါ အနုပညာရှင် ၁၁ ဦးကတော့ သရုပ်ဆောင် ဒါရိုက်တာ ဘုဏ်းသိုက်၊ သရုပ်ဆောင် ဖွေးဖွေး၊ မော်ဒယ် ဟေမန်သူသူအောင်၊ ဒါရိုက်တာ မယ်မင်းဘုံ၊ အစီအစဉ်တင်ဆက်သူ ဆုမွန်၊ အဆိုတော် နီနီခင်ဇော်၊ သရုပ်ဆောင် သီဟဖြိုး၊ သရုပ်ဆောင် သဇင်ထူးမြင့်၊ မော်ဒယ် ထက်ထက်ထွန်း ၊ သရုပ်ဆောင် နန်းခင်ဇေယျာနဲ့ သရုပ်ဆောင် ယွန်းဝတီလွင်မိုးတို့ ဖြစ်ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်အာဏာသိမ်း ၁ နှစ်ခွဲကျော် ဒီနေ့အထိ နိုင်ငံရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဖမ်းဆီး ချုပ်နှောင်ခံရသူပေါင်း ၁၃,၀၁၅ ယောက်အထိ စံချိန်တင်မြင့်တက်လာတယ်လို့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း (အေအေပီပီ) က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။