မြောက်အတ္တလန္တိတ် စစ်ရေးမဟာမိတ်အဖွဲ့ (နေတိုး) က တရုတ်နိုင်ငံကို ခြိမ်းခြောက်မှုအဖြစ် မရှုမြင်ထားသလို တရုတ်အစိုးရအပေါ် စစ်ရေးအစီအစဉ်တွေ လုပ်မနေဘူးလို့ အမေရိကန် ဦးဆောင်တဲ့ နေတိုးအဖွဲ့ ထိပ်တန်း စစ်ဘက်အရာရှိက မေ ၁၀ ရက်မှာ ပြောလိုက်ပါတယ်။
တရုတ်အစိုးရဟာ စိန်ခေါ်မှုကိုသာ ကိုယ်စားပြုတယ်လို့ နေတိုးစစ်ရေးကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌ စစ်ဦးစီးချုပ် ရော့ဘ် ဘောင်ဝါက သတင်းထောက်တွေကို ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ဟာ အကြမ်းဖက်အုပ်စုတွေနဲ့ ရုရှားအပေါ် စစ်ရေးအစီအစဉ်တွေ လုပ်နေတယ်။ သူတို့အပေါ်ကိုပဲ အစီအစဉ်တွေကို အာရုံစိုက်ထားတယ်” လို့ သူက မဟာမိတ်အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံတွေရဲ့ စစ်တပ်အကြီးအကဲတွေနဲ့ အစည်းအဝေးအပြီး ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံမြို့တော် ဘရပ်ဆဲလ်က နေတိုးဌာနချုပ်မှာ ပြောပါတယ်။
ယူကရိန်းစစ်ပွဲဟာ ခေတ်ဟောင်းလက်နက်တွေနဲ့ သင်တန်းပေးမှု ညံ့ဖျင်းတဲ့ ရုရှားစစ်သည် အင်အားအများအပြားက တဖက်၊ ပိုကောင်းတဲ့ အနောက်တိုင်းလက်နက်တွေနဲ့ သင်တန်းဆင်းထားတဲ့ ယူကရိန်းစစ်တပ်အင်အား နည်းနည်းက တဖက် တိုက်နေတဲ့စစ်ပွဲ ပိုဖြစ်လာလိမ့်မယ်လို့ သူက ဆက်ပြောပါတယ်။
တရုတ်က သူပိုင်တယ်လို့ အခိုင်အမာပြောနေတဲ့ ဒီမိုကရေစီနည်းကျ အုပ်ချုပ်နေတဲ့ ထိုင်ဝမ်ကို အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ နန်စီပေလိုစီ သွားရောက်လည်ပတ်အပြီး တရုတ်နဲ့ နေတိုး ဦးဆောင်အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်တဲ့ အမေရိကန်ကြားက ဆက်ဆံရေးဟာ မနှစ်က အနိမ့်ဆုံးအဆင့်ကို ထိုးကျသွားခဲ့တာပါ။
တုံ့ပြန်တဲ့အနေနဲ့ တရုတ်အစိုးရက စစ်တပ်ချင်းကြား ဆက်ဆံရေးလမ်းကြောင်း အပါအဝင် အမေရိကန်နဲ့ တရားဝင်ဆက်ဆံရေးလမ်းကြောင်း အတော်များများကို ပိတ်ပစ်ခဲ့ပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာလက အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံမှာ ကျင်းပတဲ့ G20 ထိပ်သီးညီလာခံမှာ အမေရိကန်နဲ့ တရုတ် ခေါင်းဆောင်တွေဖြစ်တဲ့ ဂျိုးဘိုင်ဒင်နဲ့ ရှီကျင့်ဖျင်တို့ တွေ့ဆုံအပြီး တင်းမာမှု ပြေလျော့ခဲ့သလို မကြာခန ပိုပြီး ဆွေးနွေးဖို့ကိုလည်း ကတိပြုခဲ့ကြပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ ဖေဖော်ဝါရီလမှာ တရုတ်မိုးပျံဘောလုံးတွေ အမေရိကန် လေပိုင်နက်ထဲ ပေါ်လာချိန်မှာ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလင်ကန်က သူ့ရဲ့ ဘေဂျင်းခရီးစဉ်ကို ဖျက်သိမ်းခဲ့ပြီး ဆက်ဆံရေး ပြန်တင်းမာခဲ့ပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ စီးပွားရေးမြို့တော် ရှန်ဟိုင်းက ကနေဒါကောင်စစ်ဝန်ချုပ်ရုံးက သံတမန်တယောက်ကို နှင်ထုတ်လိုက်ပြီလို့ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောခွင့်ရက မေ ၉ ရက်မှာ ကြေညာခဲ့ပါတယ်။
ကနေဒါနိုင်ငံ တိုရွန်တိုမြို့က တရုတ်ကောင်စစ်ဝန်ချုပ်ရုံးမှာရှိတဲ့ သံတမန်တယောက်ကို ကနေဒါအစိုးရက မေ ၉ ရက် အစောပိုင်းမှာ နှင်ထုတ်ခဲ့ပြီးနောက် တရုတ်ဘက်က ပြန်လည်တုံ့ပြန်လိုက်တာပါ။
ကနေဒါအစိုးရရဲ့ လုပ်ရပ်ကို တရုတ်က အပြင်းအထန် ပြစ်တင်ရှုတ်ချပြီး ခိုင်ခိုင်မြဲမြဲ ဆန့်ကျင်တယ်လို့ ပြောရင်း အသည်းအသန် ကန့်ကွက်ခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီနောက် လက်တုံ့ပြန်တဲ့အနေနဲ့ ကနေဒါကောင်စစ်ဝန် ဂျနီဖာ လင်း လာလွန်ဒေကို မေ ၁၃ ရက် မတိုင်ခင် ရှန်ဟိုင်းကနေ ထွက်သွားဖို့ နှင်ထုတ်ခဲ့တယ်လို့ ပြောခွင့်ရက ဆိုပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံမှာ နောက်ထပ် တုံ့ပြန်ဖို့ အခွင့်အရေး ရှိသေးတယ်လို့လည်း ပြောခဲ့ပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ အပူပိုင်းစိုက်ပျိုးသီးနှံအဖြစ် ဝိုင်းမော်မြို့နယ်မှာ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်တဲ့ တစ်သျှူးငှက်ပျောတွေဟာ ကိုဗစ်ကာလမတိုင်ခင်က ကုမ္ပဏီကားနံပါတ်အလိုက် ရာနဲ့ချီပြီး တရုတ်ဘက်ကို တင်ပို့နေရာကနေ ခုချိန်မှာ ရာနဲ့ချီတဲ့ ကားတန်းတွေနဲ့ တင်ပို့တာမျိုး မရှိသေးဘူးလို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
တစ်သျှူးငှက်ပျောစိုက်ပျိုးရေးသမားတဦးက “အရင်ကဆို နေ့နေ့ညည ကားရာချီနဲ့ သွားနေတာကို။ ဝင်တဲ့ကားတွေရော ဆက်တိုက်ပဲ။ ခုတော့ ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့် တရုတ်တွေလည်း ပြန်သွားကြတော့ သေချာမလုပ်နိုင်တာမို့ ငှက်ပျောအထွက်နှုန်း အရမ်းကျတယ်လေ။ ခုတော့ ပြန်စကြတော့မယ်လို့လည်း ပြောနေတယ်” လို့ ပြောပါတယ်။
တစ်သျှူးငှက်ပျောဟာ ရေသွင်း ရေဖျန်းပေးဖို့ ရေရင်းမြစ်များစွာကို သိုလှောင်နိုင်ဖို့ လိုအပ်တာကြောင့် စရိတ်လည်းများတာမို့ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကြောင့် နှစ်နိုင်ငံ နယ်စပ်ဂိတ်တွေ ပိတ်ထားတာကြောင့် တစ်သျှူးငှက်ပျော စိုက်ပျိုးရာမှာ လိုအပ်တဲ့ စိုက်ပျိုးရေးသုံးပစ္စည်း မြေသြဇာကအစ အားလုံးကို ပြည်တွင်းမှာ ကျန်ရှိသလောက်နဲ့ ဆက်စိုက်ပျိုးနေခဲ့ရတဲ့အတွက် အသီးလှီ အပင်ခြောက်ကာ အထွက်နှုန်းတွေ ကျဆင်းသွားခဲ့ရတာဖြစ်ကြောင်းလည်း ဆိုပါတယ်။
အဓိကက ရေမသွင်း ရေမဖျန်းနိုင်တာလည်း ပါတာပေါ့လို့ ဆိုပါတယ်။ တစ်သျှူးငှက်ပျောစိုက်ခင်းမှာ အလုပ်လုပ်တဲ့သူတွေလည်း လုပ်အားခတွေ မရနိုင်တော့ဘဲ ရွှေ့ပြောင်းသွားရတယ်လို့လည်း ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
ကန်ပိုက်တည် ကုန်သွယ်ရေးစခန်းရဲ့ စာရင်းတွေအရ တစ်သျှူးငှက်ပျောက အဓိကပို့ကုန်ဖြစ်နေဆဲဖြစ်ပြီး ငရုတ်အစို၊ ဖရဲသီးတို့ကိုလည်း အနည်းငယ် တင်ပို့ခဲ့ကြောင်း သိရပါတယ်။
လွန်ခဲ့တဲ့ ဧပြီလတုန်းက တရုတ်-မြန်မာ နယ်စပ်မြို့ဖြစ်တဲ့ ကန်ပိုက်တည်မြို့ မြို့ကျောက်တိုင်ဖွင့်ပွဲ အခမ်းအနားနဲ့ နှစ် နိုင်ငံတာဝန်ရှိသူတွေ တွေ့ဆုံခဲ့ပြီးနောက်မှာ တရုတ်နိုင်ငံဘက်ကို သွားလာနိုင်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။