မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ လုပ်ရပ်ဟာ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုတွေကို ဗြောင်ကျကျချိုးဖောက်တာ ဖြစ်တယ်လို့ အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်က တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ယွန်းဆွတ်ခ်ယိုးနဲ့ ဧပြီ ၂၆ ရက်ကပြုလုပ်တဲ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ဒီကြေညာချက်ဟာ မြောက်ကိုရီးယားအရေး၊ ချစ်ပ်ပြားနဲ့ ကုန်သွယ်ရေး၊ ယူကရိန်းစစ်ပွဲ အပါအဝင် ပြဿနာတွေကို လွှမ်းခြုံထားတဲ့ အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်နဲ့ တောင်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ယွန်းဆွတ်ခ်ယိုးတို့အကြား အိမ်ဖြူတော်ဆွေးနွေးပွဲကနေ ထွက်ပေါ်လာတာပါ။

ဆိုးလ်က ပြုံယမ်းရဲ့ ကိုယ်ပိုင်နျူးကလီးယားလက်နက် အစီအစဉ်ကို ဆက်မလုပ်နိုင်စေဖို့ အသစ်ထပ်မံ ကတိပြုခြင်းလည်း ပါဝင်ပါတယ်။

အမေရိကန်နဲ့ တောင်ကိုရီးယားတို့ဟာ အကျပ်ကိုင်တဲ့ နည်းလမ်းတွေကိုသုံးပြီး စီးပွားရေးအမြတ်ထုတ်မှုမျိုးကို ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ကြောင်း ဘိုင်ဒင်က ပြောပါတယ်။

ပြုံယမ်းရဲ့ လက်နက်တိုက်မှာ ဒုံးကျည်တွေနဲ့ ဗုံးတွေ များပြားလာတဲ့အပေါ် စိုးရိမ်နေရတဲ့ ကြားမှာပဲ မြောက်ကိုရီးယားနဲ့ ပဋိပက္ခမှန်သမျှအတွက် သူ့ရဲ့ နျူးကလီးယားစီမံကိန်းကို ပိုပြီး အတွင်းကျကျ သိမြင်စေရမယ်လို့ အမေရိကန်က တောင်ကိုရီးယားကို ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ကတိပြုခဲ့ပါတယ်။

ပူးတွဲသတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ယွန်းကလည်း မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ ခြိမ်းခြောက်မှုကို တုံ့ပြန်ဖို့အတွက် သူနဲ့ ဘိုင်ဒင်တို့ဟာ တောင်ကိုရီးယားရဲ့ ကာကွယ်ရေးကို အားကောင်းစေမယ့် အဆင့်တွေကို သဘောတူညီခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့ပါတယ်။

“မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ နျူးကလီးယားတိုက်ခိုက်မှုဖြစ်စဉ်မှာ နှစ်နိုင်ငံ သမ္မတဆွေးနွေးပွဲတွေ ချက်ချင်းလုပ်ဖို့ နှစ်နိုင်ငံ သဘောတူခဲ့ပြီးတော့ အမေရိကန် နျူးကလီးယားလက်နက်တွေ အပါအဝင် မဟာမိတ်တွေရဲ့ အင်အား အပြည့်သုံးပြီးတော့ မြန်မြန်ဆန်ဆန် ပြည့်ပြည့်ဝဝ ပြတ်ပြတ်သားသား တုံ့ပြန်သွားမယ်လို့ ကတိပြုခဲ့ကြောင်း” သမ္မတ ယွန်းက ပြောသွားပါတယ်။

သမ္မတ ဘိုင်ဒင်ကလည်း အမေရိကန်ဟာ မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ နျူးကလီးယားနဲ့ ဒုံးကျည် အစီအစဉ်တွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သံတမန်ရေးရာ ညှိနှိုင်းမှုတွေလုပ်ဖို့ မြောက်ကိုရီးယားကို ကမ်းလှမ်းထားကြောင်း ပြောပါတယ်။

ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြောက်ကိုရီးယားမစ်ရှင်အဖွဲ့ကတော့ မှတ်ချက်ပေးဖို့ တောင်းဆိုချက်ကို ချက်ချင်း တုံ့ပြန်ခြင်းမရှိပါဘူး။

ဥရောပကော်မရှင်ဟာ ရုရှားနိုင်ငံအပေါ် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှု ၉ ခုမြောက် အစီအစဉ်ကို ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်က အဆိုပြုခဲ့ပြီး အဲဒီအစီအစဉ်မှာ လူပုဂ္ဂိုလ်တဦးချင်းနဲ့ အဖွဲ့အစည်း ၂၀၀ နီးပါး ပါဝင်မှာဖြစ်ပြီးတော့ ရုရှားကိုလည်း ဒရုန်းတွေ ရရှိအသုံးပြုခွင့်ကိုပါ ဖြတ်တောက်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဥရောပကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ အာဆူလာ ဗွန်ဒါလေယန်က အခုချိန်ထိ လုပ်ဆောင်ထားပြီးသား ပိတ်ဆို့အရေးယူမှု ၈ ခုဟာ အတော်လေးကို ခက်ခဲပင်ပန်းစရာဖြစ်ပေမဲ့ ကော်မရှင်က ရုရှားကို ဖိအားတိုးပေးနေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။

၉ ခုမြောက် အစီအစဉ်ထဲမှာတော့ ရုရှား လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့တွေအပြင် အရာရှိတဦးချင်းနဲ့ ကာကွယ်ရေးစက်မှုလုပ်ငန်းကုမ္ပဏီတွေ ပါဝင်နေတဲ့ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုစာရင်းထဲမှာ လူတဦးချင်းနဲ့ အဖွဲ့အစည်း ၂၀၀ နီးပါးကို ထည့်သွင်းဖို့ အဆိုပြုထားတာပါ။

ရုရှား ဒေသဆိုင်ရာ ဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ်မှာ ငွေပေးငွေယူ အပြည့်အဝပိတ်ပင်မှု အပါအဝင် နောက်ထပ် ရုရှားဘဏ် ၃ ခုကို ပိတ်ဆို့အရေးယူဖို့လည်း အဆိုပြုထားပါတယ်။

ဒါ့အပြင် ဥရောပကော်မရှင်ဟာ ပို့ကုန်ထိန်းချုပ်မှုအသစ်တွေ၊ အဓိက ဓာတုပစ္စည်းတွေအပေါ် ကန့်သတ်ချက်တွေ၊ အာရုံကြောဆိုင်ရာ ဓာတုပစ္စည်းတွေ၊ လျှပ်စစ်ပစ္စည်းတွေနဲ့ ရုရှားက အသုံးပြုနိုင်တဲ့ အိုင်တီပစ္စည်း အစိတ်အပိုင်းတွေကို ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုတွေချမှတ်ဖို့ အဆိုပြုခဲ့ပါတယ်။

ဥရောပသမဂ္ဂဟာ ရုရှားရဲ့ ဒရုန်းတွေနဲ့ မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်တွေ အသုံးပြုခွင့်ကို ဖြတ်တောက်မှာဖြစ်ပြီး ရုရှားနိုင်ငံကို ဒရုန်းအင်ဂျင်တွေ တိုက်ရိုက်တင်ပို့မှုတွေနဲ့ ရုရှားနိုင်ငံကို ဒရုန်းတွေ ထောက်ပံ့ပေးနိုင်တဲ့ အီရန်လို တတိယနိုင်ငံတွေဆီ တင်ပို့မှုတွေကို တားမြစ်ဖို့ အဆိုပြုထားကြောင်း ဗွန်ဒါလေယန်က ပြောပါတယ်။

ဥရောပသမဂ္ဂဟာ နောက်ထပ် ရုရှားရဲ့ လေကြောင်းလိုင်း ၄ ခုနဲ့ တခြား ပစ္စည်းပို့ဆောင်ဖြန့်ဖြူးရေး ပလက်ဖောင်းတွေ အားလုံးကိုလည်း ဖယ်ရှားဦးမှာပါ။

ကော်မရှင်ဟာ ရုရှားမှာ သတ္တုတူးဖော်ရေး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုအသစ်တွေ တားမြစ်မှု အပါအဝင် ရုရှား စွမ်းအင်နဲ့ သတ္တုတူးဖော်ရေးကဏ္ဍကို ဆန့်ကျင်တဲ့ စီးပွားရေးဆိုင်ရာ စီမံချက်တွေကိုလည်း တားမြစ်ဖို့ အဆိုပြုနေကြောင်း ဗွန်ဒါလေယန်က ပြောပါတယ်။

ဒီအဆိုပြုချက်ဟာ ဥရောပသမဂ္ဂ (အီးယူ) နဲ့ ဥရောပပါလီမန်တို့မှာ ကောင်စီရဲ့ သဘောတူညီချက်အရ ဖြစ်ပါတယ်။