မလေးရှားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနိုင်ငံတော်ရန်ပုံငွေ (1MDB) မှာ ဒေါ်လာဘီလီယံပေါင်းများစွာ အရှုပ်တော်ပုံနဲ့ပတ်သက်လို့ ၀န်ကြီးချုပ်ဟောင်း နာဂျစ်ရာဇတ်အပေါ် ချမှတ်ထားတဲ့ အကျင့်ပျက်ခြစားမှုပြစ်ဒဏ်အတွက် ပြန်လည်သုံးသပ်တဲ့ လျှောက်ထားမှုကို မတ် ၃၁ ရက်မှာ မလေးရှားတရားရုံးက ပယ်ချလိုက်ပါတယ်။
အစိုးရရှေ့နေ ဗွီစီသမ်ဘာရမ်က “တရားရုံးရဲ့ ဒီဆုံးဖြတ်ချက်ဟာ ဒါတို ဆရီနာဂျစ်အပေါ် စွဲချက်တင်မှုက တရားဥပဒေအရ စွဲချက်တင်တာဖြစ်ပြီး နိုင်ငံရေးအရ လှုံ့ဆော်မှုမရှိကြောင်း သက်သေပြချက်တစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါတယ်”လို့ ပြောပါတယ်။
နာဂျစ်ဟာ ၀န်ကြီးချုပ်အဖြစ် သူ့ရဲ့ ပထမဆုံးနှစ် ၂၀၀၉ ခုနှစ်က ပူးတွဲတည်ထောင်ခဲ့တဲ့ 1MDB နိုင်ငံတော်ရန်ပုံငွေမှ ဒေါ်လာ ၄ ဘီလီယံခွဲလောက်ကို ခိုးယူခဲ့ပြီး ဒေါ်လာ ၁ ဘီလီယံကျော်ဟာ နာဂျစ်နဲ့ ချိတ်ဆက်ထားတဲ့ အကောင့်တွေထဲ ရောက်ရှိသွားတာလို့ အမေရိကန်နဲ့ မလေးရှား စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးမှူးတွေက ပြောပါတယ်။
1MDB ရဲ့ ယူနစ်အဟောင်းဖြစ်တဲ့ SRC International မှ ဒေါ်လာ ၁၀ သန်းလောက်ကို တရားမဝင် လက်ခံရရှိခဲ့တာကြောင့် ရာဇ၀တ်မှုဆိုင်ရာယုံကြည်မှုကို ဖောက်ဖျက်မှု၊ အာဏာ အလွဲသုံးစားမှုနဲ့ ငွေကြေးခဝါချမှုတို့အတွက် သူ့ကို ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်မှာ အထက်တရားရုံးက အပြစ်ရှိကြောင်း ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။
သူ့အပေါ် အပြစ်ရှိကြောင်း စီရင်ချက်ကို အယူခံဝင်မှုတွေအားလုံးရှုံးနိမ့်ခဲ့တဲ့အတွက် နာဂျစ်ရဲ့ တရားစီရင်ရေးပိုင်းဆိုင်ရာ ကြိုးပမ်းမှုတွေ အဆုံးသတ်သွားခဲ့ပါတယ်။
အသက် ၆၉ နှစ်အရွယ် နာဂျစ်ဟာ တရားရုံးမှာ ပြစ်မှုထင်ရှားစီရင်ခြင်းကို ထပ်ပြီး စိန်ခေါ်နိုင်တော့မှာ မဟုတ်ပေမဲ့ ဘုရင့်လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ကို လျှောက်ထားပြီး အောင်မြင်တယ် ဆိုရင်တော့ ပြစ်ဒဏ်ကာလ ၁၂ နှစ် မပြည့်ခင်မှာ ပြန်လွတ်လာနိုင်ပါတယ်။
မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း မူဟစ်ဒင် ယာဆင်ဟာ ဝန်ကြီးချုပ်တာဝန်ယူချိန်က စခဲ့တဲ့ လှုံ့ဆော်မှု အစီအစဉ်တွေမှာ အလွဲသုံးစားလုပ်ခဲ့တယ်ဆိုတဲ့ စွပ်စွဲချက်တွေကို ဖြေရှင်းဖို့ နိုင်ငံရဲ့ အကျင့်ပျက်ခြစားမှု တိုက်ဖျက်ရေးအေဂျင်စီကို မတ် ၉ ရက်က ရောက်လာခဲ့ပါတယ်။
၂၀၂၀ နဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ်အကြား ၁၇ လကြာ ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်ခဲ့တဲ့ မူဟစ်ဒင်က စွပ်စွဲချက်တွေကို ငြင်းဆိုထားပြီး နိုင်ငံရေးအငြိုးနဲ့ နှိပ်စက်မှုအဖြစ် ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
မနှစ်က ဝန်ကြီးချုပ် အန်နဝါ အီဘရာဟင်မ်က မူဟစ်ဒင် အတည်ပြုထားတဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ဘေးသက်သာရေး အစီအစဉ်တွေ အပါအဝင် ဒေါ်လာ ဘီလီယံနဲ့ချီတဲ့ အစိုးရစီမံကိန်းတွေဟာ သင့်လျော်တဲ့ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေကို မလိုက်နာထားဘူးလို့ စွပ်စွဲရင်း ပြန်သုံးသပ်ဖို့ အမိန့်ပေးခဲ့ပါတယ်။
လက်ရှိ အတိုက်အခံခေါင်းဆောင် မူဟစ်ဒင်အပေါ် စွဲချက်တင်တာတွေဟာ အခုနှစ်လယ်ပိုင်း ပြည်နယ်ခြောက်ခုမှာ ကျင်းပမယ့် ဒေသဆိုင်ရာ ရွေးကောက်ပွဲတွေ မတိုင်မီ ထွက်ပေါ်လာပြီး ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်းရဲ့ ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့ဟာ အန်ဝါရဲ့ မဟာမိတ်ကို အပြင်းအထန် စိန်ခေါ်နိုင်လိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ရပါတယ်။