မကြာသေးမီက အစိုးရဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြပွဲတွေမှာ အဖမ်းခံထားရသူတချို့ အပါအဝင် အကျဉ်းသား ထောင်ပေါင်းများစွာကို အီရန် ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်က လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာ ခွင့်ပေးလိုက်ပြီလို့ နိုင်ငံပိုင်မီဒီယာက ဖေဖော်ဝါရီ ၅ ရက်မှာ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ အီရန်ဘာသာရေးခေါင်းဆောင် အယာတိုလာအလီခါမေးနီက အတည်ပြုခဲ့တဲ့ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ဟာ အီရန်မှာ ထိန်းသိမ်းထားတဲ့ နိုင်ငံသား ၂ မျိုး ခံယူထားသူတွေနဲ့ မသက်ဆိုင်ဘူးလို့လည်း ပြောပါတယ်။

အကျင့်ပျက်ခြစားမှုနဲ့ စွပ်စွဲထားတဲ့ ဆန္ဒပြသူတချို့ကို ခွင့်လွှတ်မှာ မဟုတ်ဘဲ သူတို့ထဲက ၄ ယောက်ကို သေဒဏ်ပေးပြီးပြီလို့ အီရန်တရားရေးဌာနကို ကိုးကားပြီး နိုင်ငံပိုင် သတင်း အေဂျင်စီ IRNA က ပြောပါတယ်။ 

“နိုင်ငံခြားအေဂျင်စီတွေအတွက် သူလျှိုလုပ်ခြင်း” ဒါမှမဟုတ် “အစ္စလာမ္မစ်သမ္မတနိုင်ငံအပေါ် ရန်လိုတဲ့ အုပ်စုတွေနဲ့ ဆက်နွှယ်မှု”နဲ့ တရားစွဲဆိုခံရသူတွေနဲ့လည်း ဒီလွတ်ငြိမ်း ချမ်းသာခွင့်က သက်ဆိုင်မှာ မဟုတ်ဘူးလို့လည်း နိုင်ငံပိုင်မီဒီယာက ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။  

ခါမေနီဆီ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့် တောင်းခံတဲ့ စာတစ်စောင်ထဲမှာ တရားရေးဌာန အကြီးအကဲ ဂိုလမ်ဟူစိန် မိုဆီနီ အီးဂျေးက “မကြာသေးမီက အဖြစ်အပျက်တွေအတွင်း လူအများအပြား အထူးသဖြင့် လူငယ်တွေဟာ ရန်သူ လှုံ့ဆော်မှုနဲ့ ဝါဒဖြန့်မှုကြောင့် မှားယွင်းတဲ့ လုပ်ရပ်တွေနဲ့ ရာဇ၀တ်မှုတွေကို ကျူးလွန်ခဲ့ကြတယ်လို့ ရေးထားပါတယ်။

ကြိုးမိန့် သေဒဏ်စီရင်ချိန်က စပြီး ဆန္ဒပြမှုများ သိသိသာသာ နှေးကွေးလာခဲ့ပါတယ်။

နိုင်ငံသားတွေအပေါ် အကြမ်းဖက်မှုအား အဆုံးသတ်ဖို့ အီရန်ခေါင်းဆောင်တွေကို အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က အောက်တိုဘာ ၁၄ ရက်မှာ တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။

“ကျွန်ုပ်တို့ဟာ အီရန်နိုင်ငံသားတွေ၊ ရဲရင့်တဲ့ အမျိုးသမီးတွေနဲ့အတူ ရပ်တည်နေတယ်ဆိုတာ သိစေချင်ပါတယ်” လို့ ဘိုင်ဒန်က ပြောပါတယ်။ 

အမျိုးသမီးတွေဟာ ဘုရားသခင်ရဲ့အမည်နာမအောက်မှာ သူတို့ဝတ်ချင်ရာကို ဝတ်နိုင်တယ်လို့ ကယ်လီဖိုးနီးယားက အာဗင်းန်ဗယ်လီ ကွန်မြူနတီကောလိပ်မှာ မိန့်ခွန်းပြောကြားချိန်မှာ ပြောသွားတာပါ။ 

အီရန်ဟာ သူတို့အခွင့်အရေးတွေကို သာမန် ကျင့်သုံးရုံမျှနဲ့ သူ့နိုင်ငံသားများအပေါ် အကြမ်းဖက်မှုကို အဆုံးသတ်ရမှာဖြစ်ကြောင်းလည်း ဘိုင်ဒန်က ပြောပါတယ်။ 

သူနိုင်ငံခြားရေးပေါ်လစီကိုလုပ်နေတဲ့ ကာလရှည်ကြီးမှာ မာဆာ အာမီနီရဲ့ သေဆုံးမှုကနေ အီရန်နိုင်ငံမှာ နိုးကြားလာတာကို တွေ့မြင်ရလို့ အလွန်ပဲ အံ့အားသင့်မိတယ်လို့လည်း ဘိုင်ဒန်က ပြောပါတယ်။

စက်တင်ဘာ ၁၆ ရက်က အီရန်ရဲ့ ကျင့်ဝတ်ထိန်းသိမ်းရေး ရဲတွေရဲ့ထိန်းသိမ်းခံထားရချိန်အတွင်း အသက် ၂၂ နှစ်အရွယ် Mahsa Amini သေဆုံးမှုကနေ ပေါ်ပေါက်လာတဲ့ ဆန္ဒပြပွဲတွေဟာ ၁၉၇၉ ခုနှစ် တော်လှန်ရေး နောက်ပိုင်း ဘာသာရေးဆရာတွေရဲ့ အုပ်ချုပ်မှုကို အထင်ရှားဆုံး စိန်ခေါ်မှုတွေထဲက တခုအဖြစ်  ပြောင်းလဲသွားပါတယ်။ 

ဆန္ဒပြပွဲတွေကို ဖြိုခွင်းရာမှာ ဆယ်ကျော်သက်မိန်းကလေးတွေ အပါအဝင် လူပေါင်း ၂၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ရကြောင်း လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တွေက ပြောပါတယ်။ ကလေးငယ် ၂၃ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ကြောင်း အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်အဖွဲ့က ပြောပါတယ်။