ဖင်လန်နဲ့ ဆွီဒင်နိုင်ငံတို့ဟာ နေတိုးစစ်ရေးမဟာမိတ်အဖွဲ့နဲ့ ပူးပေါင်းဖို့ အဆင်သင့်ရှိတယ်လို့ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဌာနက ဇန်နဝါရီ ၂၃ ရက်မှာ ပြောလိုက်ပါတယ်။
ကိုရမ်ကျမ်းတအုပ်ကို မီးရှို့တာ အပါအဝင် ဇန်နဝါရီ ၂၂ ရက်မှာ ဆွီဒင်နိုင်ငံရဲ့ မြို့တော် စတော့ဟုမ်းမြို့က တူရကီသံရုံးအနီး ဆန္ဒပြပွဲအပြီးမှာ ဆွီဒင်ဟာ နေတိုးအဖွဲ့ဝင်အဖြစ် တူရကီရဲ့ ထောက်ခံမှုကို မမျှော်လင့်သင့်ဘူးလို့ တူရကီသမ္မတ တေရစ်အာဒိုဂန်က အစိုးရအဖွဲ့ အစည်းအဝေးအပြီး ဇန်နဝါရီ ၂၃ ရက်မှာ ပြောခဲ့တာပါ။
“စတော့ဟုမ်းမြို့က တူရကီသံရုံးရှေ့မှာ ခုလို ပုတ်ခတ်ပြောဆိုဖို့ ခွင့်ပြုသူတွေဟာ သူတို့ နေတိုးအဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ဖို့ ကျနော်တို့ရဲ့ ထောက်ခံမှုကို မျှော်လင့်နိုင်မှာ မဟုတ်ဘူး” လို့ အာဒိုဂန်က ပြောခဲ့ပါတယ်။
လူအများအပြားအတွက် မြင့်မြတ်သန့်ရှင်းတဲ့ စာအုပ်တွေကို မီးရှို့တာဟာ အလွန်မလေးမစား လုပ်ရာကျတဲ့ လုပ်ရပ်ဖြစ်တယ်၊ တစုံတခုဟာ ဥပဒေရှိပေမဲ့ ဆိုးရွားလှတယ်လို့လည်း အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ နဒ်ပရိုက်စ်က သတင်းထောက်တွေကို ပြောခဲ့ပါတယ်။
ဒိန်းမတ်လက်ယာစွန်းနိုင်ငံရေးပါတီ ခေါင်းဆောင် ဆွီဒင်နိုင်ငံသား ရပ်စ်မွတ် ပါလူဒန်က ကိုရမ်ကျမ်းကို မီးရှို့ခဲ့တာပါ။
ပါလူဒန်ဟာ ကိုရမ်ကျမ်းကို မီးရှို့တဲ့ ဆန္ဒပြပွဲ အများအပြားကို အရင်ကလည်း လုပ်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ ဆော်ဒီအာရေဗျ၊ ဂျော်ဒန်နဲ့ ကူဝိတ် အပါအဝင် အာရပ်နိုင်ငံအများအပြားက ဒီဖြစ်ရပ်ကို ရှုတ်ချခဲ့ကြပါတယ်။
တူရကီဟာ ဆွီဒင်သံအမတ်ကို ဆင့်ခေါ်ပြီး ဆွီဒင်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးရဲ့ တူရကီဆီလာမယ့် ခရီးစဉ်ကို ဖျက်သိမ်းခဲ့ပါတယ်။
ယူကရိန်းကို ရုရှားကျူးကျော်ပြီးနောက် ဆွီဒင်နဲ့ ဖင်လန်တို့ဟာ နေတိုးအဖွဲ့ထဲဝင်ဖို့ မနှစ်က လျှောက်ထားခဲ့ပေမဲ့ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ၃၀ စလုံးက သူတို့ရဲ့ အဆိုပြုချက်ကို အတည်ပြုရမှာပါ။
အထူးသဖြင့် ဆွီဒင်ဟာ အကြမ်းဖက်သမားတွေ အထူးသဖြင့် ကာ့ဒ်စစ်သွေးကြွတွေနဲ့ တူရကီမှာ ၂၀၁၆ ခုနှစ်က အာဏာသိမ်းဖို့ ကြိုးပမ်းတဲ့အုပ်စုတွေအပေါ် ဆွီဒင်က ပိုမိုရှင်းလင်းတဲ့ ရပ်တည်ချက် ထားရမယ်လို့ တူရကီအစိုးရက အရင်က ပြောခဲ့ဖူးပါတယ်။
နေတိုး စစ်ရေးမဟာမိတ်အဖွဲ့ရဲ့ စုပေါင်းကာကွယ်ရေး ကတိကဝတ် အပိုဒ် ၅ နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒိုမြာ ဇလန်းစကီးက ထပ်မံဝေဖန်လိုက်ပါတယ်။
အပိုဒ် ၅ ဟာ အရင်ထက်ပိုပြီး အားနည်းလာနေတယ်လို့ ဇလန်းစကီးက မတ် ၁၅ ရက် ရုပ်သံမိန့်ခွန်းထဲမှာ ပြောလိုက်တာပါ။
ယူကရိန်းနိုင်ငံဟာ အနောက်စစ်ရေးမဟာမိတ်ဖြစ်တဲ့ နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ မဟုတ်တာကြောင့် နေတိုးဟာ ယူကရိန်းနိုင်ငံအား ရုရှားက တိုက်ခိုက်ချိန်မှာ ကာကွယ်ပေးဖို့ စစ်တပ်ကို မလွှတ်ပေးခဲ့ပါဘူး။
အလားတူ အဆိုပြုချက်တွေကိုလည်း နေတိုးခေါင်းဆောင်တွေက အရင်တုန်းက ပယ်ချခဲ့ကြပါတယ်။
အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေကြား အပြန်အလှန် ကာကွယ်ရေး အာမခံချက်ဖြစ်တဲ့ အပိုဒ် ၅ ကို အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက အထွတ်အမြတ်ထား ကတိပြုထားတယ်လို့ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်ထော်နီ ဘလင်ကန်က အရင်အပတ်က လစ်သူယေးနီးယားနိုင်ငံ အလည်အပတ် ခရီးစဉ်အတွင်း ပြောခဲ့ပါတယ်။
အမေရိကန် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး လွိုဒ်အော်စတင်ဟာ ဥရောပ အလည်အပတ် ခရီးစဉ်အတွင်း ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံကို မတ်လ ၁၅ ရက်က ရောက်လာပါတယ်။
ရုရှားက ယူကရိန်းအပေါ် စစ်ရေးအရ ကျူးကျော်ဝင်ရောက်နေလို့ နေတိုးစစ်ရေးမဟာမိတ်တွေ အားကောင်းလာစေရေး အာရုံစိုက်တဲ့ခရီးစဉ် ဖြစ်တယ်လို့ ရိုက်တာသတင်းဌာနက ဖော်ပြပါတယ်။
အော်စတင်ဟာ ဘရပ်ဆဲလ်မြို့ကို ပထမဆုံး လည်ပတ်ပြီး နေတိုးအစည်းအဝေးကို တက်ရောက်မယ်၊ ပြီးရင် ဆလိုဗက်ကီးယားနိုင်ငံကို ဆက်သွားမယ်၊ ဘူလ်ဂေးရီးယား နိုင်ငံမှာတော့ အော်စတင်ဟာ စစ်ဘက် အရပ်ဘက် ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ တွေ့ဆုံမယ်လို့ ပင်တဂွန် စစ်ဌာနချုပ်က ပြောပေမယ့် လုပ်ငန်းစဉ် အသေးစိတ်ကိုတော့ မပြောခဲ့ပါဘူး။
စစ်အေးခေတ်ကာလအတွင်း ရုရှားရဲ့ အနီးကပ်ဆုံး မဟာမိတ်ဖြစ်သူ ဘူလ်ဂေးရီးယားဟာ ခုတော့ ဥရောပသမဂ္ဂနဲ့ နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ဖြစ်လာပြီး ယူကရိန်းကို ရုရှားက ကျူးကျော်မှုအပေါ် ပြစ်တင်ရှုတ်ချခဲ့ပါတယ်။
အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်ဟာ လာမယ့်သီတင်းပတ်မှာ ဘရပ်ဆဲလ်မြို့ကို သွားပြီး နေတိုးခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ တွေ့ဆုံမယ်လို့ သမ္မတအိမ်ဖြူတော်က မတ် ၁၅ ရက်နေ့မှာ အတည်ပြုပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အမေရိကန်က ယူကရိန်းကို စစ်ရေးနဲ့ လုံခြုံရေး အထောက်အပံ့ပေးမယ့် ပိုအသေးစိတ်တဲ့ အချက်အလက်တွေကို မကြာခင် မျှဝေမယ်လို့လည်း ပြောခဲ့ပါတယ်။